17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nelde beşeri bilimler ve felsefedeki tüm düşüncelerin (kaynaklarındaki<br />

teolojik ve felsefi düşünce de dahil olmak üzere) başlıca verisidir.<br />

Dolayımsız gerçekliktir metin (düşünce ve deneyimin gerçekliğidir),<br />

söz konusu disiplinlerin ve bu düşüncenin hasıl olabileceği<br />

yegâne gerçekliktir. Metnin olmadığı yerde, hiçbir inceleme nesnesi,<br />

hiçbir düşünce nesnesi de olamaz.<br />

“İçerimlenen” metin: Eğer “metin” sözcüğü geniş anlamda<br />

-herhangi bir bağdaşık göstergeler bütünü olarak- anlaşılacaksa,<br />

bu durumda sanat incelemesinin bile (müzik incelemesi, güzel sanatlar<br />

teorisi ve tarihi) metinlerle (sanat yapıtlarıyla) uğraştığını<br />

söyleyebiliriz. Düşüncelere dair düşünceler, deneyimlerin deneyimleri,<br />

sözcüklere dair sözcükler ve metinlere dair metinler. İşte<br />

tam da bu noktada, her ne kadar kesin, ihlal edilemez sınırlardan<br />

söz edemesek de, disiplinlerimizle (beşeri bilimler) doğa bilimleri<br />

(doğaya dair bilimler) arasındaki temel ayrım yatmaktadır. Beşeri<br />

bilimlere dair düşünce, arkalarında ifşa edilen tanrılar (vahiyler)<br />

veya insanlar (yönetenlerin yasaları, ataların düsturları, anonim vecizeler,<br />

bilmeceler vs.) duran başkalarının düşünceleri, istemleri,<br />

tezahürleri, ifadeleri ve göstergeleri hakkındaki düşünce olarak doğar.<br />

Metinlerin bilimsel olarak kesin doğrulanışı ve metin eleştirisi<br />

daha sonra gelir (bu da beşeri bilimler alanındaki düşüncede benimsenmiş<br />

olan inançlardan yüz geri edilmesini, yani kuşkuculuğun<br />

kökenini temsil eder). Başlangıçta, inanç yalnızca anlamayı<br />

-yorum- gerektiriyordu. Bu inanç dünyevi metinlere de uygulandı<br />

(dillerin incelenmesi vs.). Ancak burada, beşeri bilimlerin tarihini,<br />

hele hele filoloji veya dilbilimi araştırmaya kalkışmadığımızı belirtelim.<br />

Bunun yerine, beşeri bilimlerde düşüncenin özgül mahiyeti<br />

ile, araştırmacının yalnızca bir metin biçiminde ulaşabileceği diğer<br />

düşüncelere, fikirlere, anlamlara vb. yönelmiş olan özgül düşüncenin<br />

mahiyeti ile ilgileniyoruz. Araştırmanın amaçları ne olursa olsun,<br />

tek olası kalkış noktası metnin kendisi olabilir.<br />

Kendilerine denk düşen beşeri bilimlerin -başlıcaları, dilbilim,<br />

filoloji, edebiyat incelemeleri vb.- ilk verileri olan sözel metinler<br />

üzerinde duracağız yalnızca.<br />

Her metnin bir öznesi ve yaratıcısı (bir konuşucu veya bir ya­<br />

335

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!