17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

imgedir -güzellik ve çirkinliğin bir birleşimi (bkz. Platon’un<br />

Symposium’unda Alkhibiades’in Sokrates tanımlaması); Sokrates’in<br />

“muhabbet tellalı” ve bir “ebe” olarak kendisi hakkında yaptığı<br />

tanımlamalar da karnavala özgü küçük düşürme havasındadır.<br />

Bizzat Sokrates’in kişisel yaşamı da karnavalesk efsanelerle kuşatılmıştır<br />

(örneğin, karısı Xanthippe ile olan ilişkisi). Karnavalesk<br />

efsaneler genelde, geleneksel kahramanlaştırıcı epik efsanelerden<br />

son derece farklıdır: Karnavalesk efsaneler kahramanı alçaltıp, yere<br />

indirir, kahramanı aşina kılar, yakınlaştırır, insanlaştırırlar; ikircikli<br />

karnaval gülmesi, gösterişli ve resmi olan her şeyi yakıp kül<br />

eder, ama hiçbir şekilde imgenin kahramansı özünü ortadan kaldırmaz.<br />

Romansı kahraman imgelerinin de (Gargantua, Eulenspiegel,<br />

Don Kişot, Faust, Simplicissimus ve diğerleri) karnavalesk efsaneler<br />

atmosferinde kaynaştığına dikkat çekilmesi gerekir.<br />

Menippea’nın karnavalesk niteliği daha da fazla belirgindir.<br />

Karnavallaşma hem dış katmanlarına hem de en derin çekirdeğine<br />

nüfuz eder. Belirli menippea’lar doğrudan doğruya karnavalesk<br />

şenlikleri resmederler (örneğin, Roma şenlikleri Varro’nun yergilerinden<br />

ikisinde betimlenir; Mürtet Julian’in bir menippea’sında<br />

Olympos’taki şenlik kutlamalarının bir tasviri vardır). Bu tümüyle<br />

dışsal (tabir caizse, tematik) bir bağlantıdır, ama aynı zamanda çok<br />

tipiktir. Daha da temel bir nokta ise menippea’nın üçlü düzleminin<br />

karnavalesk işlenişidir: Olympos, ölüler diyarı ve yeryüzü. Olympos’un<br />

temsili açıkça karnavalımsı bir nitelik taşır: serbest samimileştirme,<br />

skandallar ve tuhaflıklar, tahta çıkarmalar ve tahttan indirmeler<br />

menippea’da temsil edilen Olympos’un tipik özellikleridir.<br />

Adeta, Olympos bir karnaval alanına dönüştürülmüştür (sözgelimi,<br />

Lucian’ın Juppiter tragoedus'unda olduğu gibi). Olympos’a dair<br />

sahneler bazen karnavalesk alçaltmalar ve yeryüzüne indirmeler<br />

olarak sunulur (keza Lucian’da olduğu gibi). Yine de, daha ilginç<br />

olan, ölüler diyarının istikrarlı karnavallaşmasıdır. Ölüler diyarı,<br />

yaşamdaki tüm dünyevi konumların temsilcilerini denkleştirir; orada<br />

hükümdar ve köle, zengin ve dilenci eşit koşullarda bir araya gelir<br />

ve içli dışlı temas kurar; ölüm, yaşamda taç giyen herkesin tacını<br />

elinden alır. Ölüler diyarının temsili genellikle, karnavala özgü<br />

252

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!