17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

feridir. Bahis tıpkı bir krize benzer: kişi kendisini eşikte hisseder.<br />

Kumarın zamanı özel bir zamandır. Burada da, bir an, yıllara eşittir.<br />

Rulet oyu,nu, kendisiyle temasa geçen yaşamın tümünü, Dostoyevski’nin<br />

kasıtlı olarak Roulettenburg (Ruletşehri) adını verdiği<br />

kasabanın neredeyse tümünü karnavallaştırıcı etkisi altına alır.<br />

Öykünün ana kahramanlarının kişilikleri de yoğun bir şekilde<br />

karnavallaşmış bir atmosferde açınlanır -Alexei Ivanovich ve Polina,<br />

son şeklini almamış, tuhaf, beklenmedik olanaklarla dolu, zıt<br />

değerli ve krizler barındıran karakterler. Dostoyevski 1863 tarihli<br />

mektuplarından birinde, Alexei Ivanovich imgesinin temelindeki<br />

kavramı şöyle tanımlar (1866 tarihli son uyarlamasında bir hayli<br />

değişmiştir):<br />

“Doğrudan kendiliğinden bir doğayı ele alıyorum, ne denli gelişmiş<br />

olursa olsun her şeyin eksik olduğu bir insan, inancını yitirmiş<br />

ama yine de inançsızlığı göze alamayan bir insan, korkmasına<br />

rağmen otoritelere başkaldıran bir insan ... Ana fikir ise, bu insanın<br />

yaşam enerjisi, gücü, isyankârlığı ve rulete batma yürekliliği.<br />

Bir kumarbaz, ama tıpkı Puşkinin cimri şövalyesinin alelade bir<br />

cimri olmaması gibi... alelade bir kumarbaz değil, ”<br />

Alexei Ivanovich’in imgesinin bu ilk kavramdan epey farklı olduğunu<br />

daha önce belirtmiştik; ama burada sözü edilen zıt değerlilik,<br />

yalnızca muhafaza edilmekle kalmayıp, daha da güçlü hale gelir<br />

ve tamamlanmamışlık da tutarlı ve özgül bir açık-uçluluğa dönüşür;<br />

ayrıca, kahramanın karakteri kumarda ve karnavalesk skandallar<br />

ve tuhaflıklarda sergilenmekle kalmaz, kahramanın Polina’ya<br />

olan son derece ikircikli ve krizlerle dolu tutkusunda da sergilenir.<br />

Dostoyevski’nin, yukarıda dikkat çektiğimiz, Puşkin’in “Pinti<br />

Kral”ına yaptığı gönderme elbette tesadüfi bir şey değildir. “Pinti<br />

Kral” Dostoyevski’nin tüm müteakip yapıtları üzerinde, özellikle<br />

de Delikanlı ve (ana veya baba katilliği temasının son derece kapsamlı<br />

ve evrenselleşmiş bir şekilde işlendiği) Karamazov Kardeşler<br />

üzerinde çok temel bir etkiye sahiptir.<br />

Dostoyevski’nin aynı mektubundan başka bir alıntı yapalım:<br />

305

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!