ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

mi ne de biçemi açısından tipik bir örnektir. Her ne kadar, bu episod
popüler bir fantastik öğe sunsa da, temelde Rönesans’ın aristokratik
hareketleriyle bağlantılıdır. Bu, bir popüler eğlence ruh hali
değil, saraya ve hümanizme özgü bir ütopyadır ve pazar meydanınınkinden
çok Prenses Marguerite’in çevresinin tadını taşır. Bu
açıdan, Theleme, Rabelais’nin imgelemi ve biçemiyle aynı çizgide
değildir.
Ülkemizdeki üniversitelerde Rabelais’nin ele alınma tarzını neredeyse
günümüze dek büyük ölçüde Veselovsky’nin yorumu belirledi.
Sovyet edebiyat eleştirisi, İkinci Dünya Savaşı’na dek bu durumu
temelde değiştirmedi. Dünya edebiyatının en büyük gerçekçilerinden
biri olan Rabelais, uzun bir süre neredeyse tamamen göz ardı
edildi. A. A. Smirnov tarafından kaleme alınmış olan, temelde
bilgilendirici nitelikte kısa bir makale vardı ve romanın eksik çevirisinin
ikinci baskısına B. A. Krzhevsky benzer bir makale yazmıştı.
A. K. Dzhivelegov’un Fransız edebiyat tarihine dair yazmış olduğu
bir bölüm ve kısa iki özgün makale, V. F. Shishmareff’in “Büyük
Gargantua’nın Öyküsü” başlıklı çalışması 78 ve I. E. Verzmen’in
“Rabelais ve Hümanizm” başlıklı makalesi 79 -yazarımızla ilgili yayımlananlar
bunlardan ibaretti. Sovyet edebiyat incelemelerinin ilkeleri
ve amaçları ışığında, özellikle de gerçekçilik ve folk edebiyatı
teorileri ve tarihiyle bağlantılı olarak Rabelaisci mirası canlandırmaya
yönelik tek bir ciddi girişim, tek bir monografi yoktu.
Ama II. Dünya Savaşı’ndan sonra durum değişti. 1948’de, E.
M. Evnina’nın Rabelais üstüne ilk Sovyet monografisi yayımlandı.
80 Bu çalışma, tartışılmaz meziyetler barındırır. Avrupalı yorumcuların
tipik özelliği olan, Rabelais’nin romanındaki komiklik ilkesinin
tamamen göz ardı edilmesine, E. M. Evnina’nın kitabında
rastlanmaz. Evnina’nın gözünde Rabelais temelde bir mizah yazarıdır.
Evnina’nın Rabelais’yi bir yergici olarak tanımladığı doğrudur,
ama yergiyi çok geniş yorumlar; Schneegans’ın ve diğer eleş-
78. Sbornik statey v chest ac, A. I. Sobolevskogo, Leningrad, 1928.
79. Uch. zap. MGPI, 1. Cilt, 1935.
80. E. M. Evnina, François Rabelais (Goslitizdat, Moskova, 1948).
158