ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

tür, meslek ve toplumsal temelli katmanlaşması- romana dahil olduğu
andan itibaren, romanın içerisinde kendi özel düzenini tesis
eder ve yazarın tasarladığı konuyu orkestralayan benzersiz bir sanatsal
sisteme dönüşür.
Böylelikle, bir düzyazı yazarı kendisini, kendi yapıtının dilinden
ve aynı zamanda, yapıtın farklı katmanları ve yönlerinden
değişik derecelerde uzaklaştırabilir. Kendisini bütünüyle dile teslim
etmeden dili kullanabilir, dile kendisine kısmen yabancı veya tamamen
yabancı bir şey olarak yaklaşabilir ve aynı zamanda, dili eninde
sonunda kendi amaçlarına hizmet etmeye zorlayabilir. Yazar
(kendisini az ya da çok uzaklaştırdığı) belli bir dilde konuşmaz, bunun
yerine, adeta dil aracılığıyla konuşur, her nasılsa az ya da çok
maddileşmiş, nesnelleşmiş olan bir dille, adeta bir vantirilok rolünü
üstlendiği bir tarzda konuşur.
Düzyazı yazarı bir romancı olarak, başkalarının amaçlarını kendi
çalışmasının heteroglot dilinden dışlamaz, heteroglot dillerin ardındaki
toplumsal-ideolojik kültürel ufukları (büyük ve küçük dünyaları)
çiğnemez -aksine, bunları çalışmasına katar. Düzyazı yazarı,
zaten başkalarının toplumsal amaçlarıyla dolmuş olan sözcükleri
kullanır ve bu sözcüklerin, kendi yeni amaçlarına, ikinci bir efendiye
hizmet etmelerini sağlar. Bu nedenle, düzyazı yazarının amaçları
kırılmaya uğrayarak yön değiştirir; bu yön değişikliği, yazarın
uğraştığı yön değiştirmiş, toplumsal-ideolojik olarak yabancı, zaten
cisimleşmiş ve nesneleşmiş heteroglot dillerin bu yabancılık, cisimleşmişlik,
nesneleşmişlik derecesine bağlı olarak farklı açılardan
gerçekleşir.
Sözcüğün, başkalarının sözceleri ve dilleri arasındaki konumlanışı
ve bu konumla bağlantılı tüm özgül fenomenler, romanın biçeminde
sanatsal bir önem kazanır. Ses çeşitliliği ve heteroglossia romana
girip, romanın içerisinde yapılanmış bir sanatsal sistem oluşturacak
şekilde örgütlenir. Bir tür olarak romanı farklı kılan nitelik
işte budur.
Bir tür olarak romanın özgüllüğüyle başa çıkabilecek herhangi
bir biçembilim sosyolojik bir biçembilim olmak zorundadır. Romansı
söylemin iç toplumsal diyalojizmi, söylemin somut toplum-
78