17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ki yeri yalnızca aşağı türlere, özel bireylerin yaşamını ve alt toplumsal<br />

tabakaları resmeden türlere özgüdür. Gülme hafif bir eğlence<br />

veya ahlâksız ve aşağı kişilerin yararlı toplumsal cezalandırılma<br />

biçimidir.<br />

Rönesans, gülme karşısındaki tutumunu tam da edebi yaratım<br />

ve takdir pratiğinde sergiliyordu. Ama gülmeyi evrensel, felsefi bir<br />

biçim olarak onaylayan teorik fikirler de yok değildi. Gülmeye ilişkin<br />

bu teori, neredeyse münhasıran antik kaynaklara yaslanıyordu.<br />

Bizzat Rabelais romanının dördüncü kitabının, büyük ölçüde bir<br />

gülme teorisyeni olarak o sıralarda önemli bir role sahip olan Hippokrates’e<br />

dayanan eski ve yeni önsözlerinde bu gülme teorisini<br />

geliştirmişti. Hippokrates’in etkisi yalnızca, tıbbi risalesinde neşeli<br />

ve mutlu bir ruh halinin hastalıkla savaşan hekim ve hasta açısından<br />

taşıdığı öneme ilişkin söylediklerinden kaynaklanmıyordu."<br />

“Hipokratik roman”a da dayanıyordu. Bu, gülüşünde dışavurulduğu<br />

şekliyle Demokritos’un “deliliği”ne ilişkin olarak “Hippokrates’in<br />

Aforizmaları”na yapılmış (kurmaca nitelikte) bir eklemeydi.<br />

“Hipokratik roman”da Demokritos’un gülmesi felsefi bir nitelik taşıyordu;<br />

insanın yaşamına, tanrılarla ve ölümden sonraki yaşamla<br />

ilgili yersiz korku ve umutlara karşı yönelmişti. Burada Demokritos<br />

kendi gülüşünü bütüncül bir felsefeye, erkekliğe/güce ulaşarak<br />

uyanan bir insanın ruhsal önermesine dönüştürüyordu. Hippokrates<br />

sonunda onunla aynı fikre ulaşıyordu.<br />

“Hipokratik roman”da gülmenin şifa verici gücüyle ilişkili öğreti,<br />

Rabelais’nin önce öğrenci olduğu daha sonra da ders verdiği<br />

Montpellier Tıp Okulu’nda özel bir takdir ve kötü bir şöhret kazanmıştı.<br />

Bu okulun üyesi olan ünlü hekim Laurent Joubert 1560’da tipik<br />

bir başlık taşıyan özel bir çalışma yayımladı: Traité du Ris, contenant<br />

son essence, ses causes et ses mervelheus effeis, curieusement<br />

recherchés, raisonnés et observés par M. Laur. Joubert (“gülmenin<br />

M. Laur. Joubert tarafından merakla araştırılan, tartışılan ve<br />

gözlemlenen özü, nedenleri ve olağandışı etkilerini içeren bir inceleme”).<br />

Joubert 1579’da Paris’te La cause morale de Ris, de l’excel-<br />

11. Özellikle de, Rabelais'nin yukarıda zikredilen önsözlerde dokundurmada bulunduğu<br />

“Salgınların (“Epidémies”) altıncı cildinde.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!