ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

kapalı ve kör olan ulusal diller dönemi son bulur. Diller birbirlerine
ışık tutar: Sonuçta bir dil, kendisini ancak başka bir dilin ışığında
görebilir. Ayrıca, “diller”in belirli bir ulusal dil içinde naif ve direngen
bir biçimde bir arada varoluşu da son bulur -başka bir deyişle,
bölgesel lehçeler, toplumsal ve mesleki lehçeler ve jargonlar,
edebi dil, edebi dil içindeki türe dayalı diller, dildeki dönemler vb.
arasında bundan böyle barışçıl bir bir arada varoluş söz konusu olamaz.
Tüm bunlar, etkin, karşılıklı bir neden-sonuç ve karşılıklı-aydınlatma
sürecini harekete geçirdi. Sözcükler ve dilin dokusu değişmeye
başladı; nesnel olarak, daha önce oldukları şey olmaktan
çıktılar. Bu dışsal ve içsel karşılıklı-aydınlatma koşulları altında,
verili her dil -dilsel kompozisyonu (sesbilgisi, sözcük dağarcığı,
biçimbilim vs.) kesinlikle aynı kalsa bile- o dil içinde yaratımda
bulunan bilinç için nitel açıdan farklı bir şeye dönüşerek adeta yeniden
doğdu.
Etkin biçimde polyglot olan bu dünyada, dil ve dilin nesnesi
(yani, gerçek dünya) arasında tamamen yeni ilişkiler kurulur -ve
bu da, kapalı ve sağır monoglossia dönemleri boyunca biçimlenmiş
olan kemikleşmiş türlerin tümü için muazzam sonuçlar barındırır.
Diğer belli başlı köklü türlerin tersine, roman tam da dışsal ve içsel
polyglossia’nın yoğun edimselleşmesi sürecinin etkinliğinin doruğuna
ulaştığı sırada ortaya çıktı ve olgunlaştı; bu onun içine doğduğu
ortamdır. Bu nedenle, roman dilsel ve biçemsel boyutunda edebiyatın
gelişme ve yenilenme sürecinde liderlik rolünü üstlenebilirdi.
Yukarıda sözünü ettiğim çalışmamda, romanın polyglossia ile
olan bağlantısı tarafından belirlenen engin biçemsel özgünlüğünü
aydınlatmaya çalışmıştım.
Şimdi, her ikisi de bir tür olarak romanda yapının tematik boyutuyla
ilgili olan diğer iki özelliği ele alalım. Bu özellikler en iyi, romanın
epikle karşılaştırılması aracılığıyla ortaya çıkarılıp aydınlatılabilir.
Kendi başına bir tür olarak epik, amaçlarımız doğrultusunda, üç
kurucu öğeyle karakterize edilebilir: (1) ulusal bir epik geçmiş
176