ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

Herhangi bir konumdan, herhangi bir bakış açısından canlı, ehil
ve tarafsız herhangi bir gözlem, değerini ve anlamını daima korur.
Bir bakış açısının tek yanlı (taraflı) ve sınırlı doğası (gözlemcinin
konumu), başkalarının bakış açılarından yapılan benzer gözlemlerin
yardımıyla her zaman için düzeltilebilir, genişletilebilir. Yalın
bakış açıları (canlı ve yeni gözlemler olmaksızın) verimsiz olur.
Puşkin’in sözlük ve kitaplara dair ünlü aforizması. 18
Diyalojik bağıntılar sorunu üstüne. Bu bağıntılar son derece
benzersizdir ve mantıksal, dilsel, psikolojik, mekanik veya başka
herhangi doğal bağıntılara indirgenemez. Mensupları yalnızca, arkalarında
gerçek veya potansiyel olarak gerçek konuşma özneleri,
belirli sözcelerin yazar/yaratıcılarının durduğu (ve anlatımlarını
bulan) nihai sözceler olabilen özel bir anlamsal bağıntılar tipini
oluşturur. Gerçek diyalog (gündelik söyleşi, bilimsel tartışma, politik
tartışma vb.). Bu tür diyalogların karşılıklı sözleri arasındaki bağıntılar,
diyalojik bağıntıların daha basit ve dışsal olarak daha görünür
bir çeşitidir. Ama kuşkusuz, diyalojik bağıntılar hiçbir şekilde,
gerçek diyalog içindeki karşılıklı sözler arasındaki bağıntılarla
örtüşmez -çok daha kapsamlı, daha değişken ve daha karmaşıklardır.
Hem zaman hem de uzamda birbirinden ayrılmış olan ve birbirleri
hakkında hiçbir bilgi barındırmayan iki sözce, anlamsal olarak
karşılaştırıldıklarında, şayet aralarında herhangi bir anlamsal yakınlaşma
varsa, diyalojik bağıntılarını açığa vurur (yalnızca kısmen
paylaşılan bir tema, bir bakış açısı vb. olsa da). Herhangi bilimsel
bir sorunun (belli bir soruna ilişkin bilimsel bir yapıt içinde olsun,
bağımsız olsun) tarihine ilişkin herhangi bir araştırma da, birbirleri
hakkında hiçbir şey bilmeyen ve bilmeleri imkansız olan bilimcilerin
sözcelerine dair diyalojik kıyaslamalar üretir (sözceler, fikirler,
bakış açıları). Burada, sorunun müşterek mahiyeti diyalojik bağın-
18. Puşkin'in makalesi “On Man's Duties, an Essay for Silvio Pellico”dan (1836):
“...Akıl, tıpkı dilin sözcüklerin birleşmesiyle tüketilemediği gibi, kavramların değerlendirilmesiyle
tüketilemez. Tüm sözcükler sözlüktedir; ama sürekli ortaya çıkan
kitaplar sözlüğün bir tekrarı değildir... Tek başına ele alındığında bir fikir, yeni
hiçbir şey sunamaz, ama fikirler sonsuzdur” (The Critical Prose of Alexander
Pushkin, çev. Carl Proffer [Bloomington: Indiana University Press, 1969], s.
205).
361