ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

lendiğinde, bilim artık beşeri bir bilim olamaz (insan anatomisi, fizyoloji
vb.).
Metinbilimde metin sorunu. Sorunun felsefi cephesi.
Metni “sözel tepki” olarak inceleme çabası (davranışçılık). 7
Sibernetik, bildirişim teorisi, istatistik ve metin sorunu. Metni
somutlaştırma sorunu. Bu somutlaştırmanın sınırları.
Bir insan edimi, potansiyel bir metindir ve yalnızca (bir yanıt,
anlamsal bir konum, bir dürtüler sistemi olarak) kendi döneminin
diyalojik bağlamında anlaşılabilir (fiziksel bir eylem değil, bir insan
edimi olarak).
“Güzel ve yüce olan her şey” -bu, sıradan anlamda sözcük kullanımınına
ait bir bütünlük değil, sözcüklerin tonlamaya özgü veya
anlatımsal özel türde bir bileşimidir. Bu, biçemi, dünya görüşünü,
bir insan tipini yansıtır. Buram buram bağlam kokar; iki ses, iki özne
içerir (bu şekilde ciddi konuşan kişi ile onu taklit eden kişi). Tekil
olarak (bu bileşimin dışında) alındığında, “güzel” ve “yüce”
sözcükleri çift-sesliliklerini yitirirler; ikinci ses, yalnızca bir sözce
olan sözcüklerin bileşiminde devreye girer (yani, olmaması durumunda
ikinci bir sesin bulunamayacağı bir konuşma öznesi edinir).
Kısaltılmış bir sözce olması (yani, bir yaratıcı edinmesi) koşuluyla
tek bir sözcük de çift-sesli olabilir. Sözcük kullanımıyla ilgili bütünlük,
birinci değil, ikinci sesle yaratılır.
Dil ve söz, tümce ve sözce. Konuşan özne (genellenmiş “doğal”
bireysellik) ve sözcenin yaratıcısı. Konuşan öznelerin değişmesi ve
konuşucuların (sözcenin yaratıcılarının) değişmesi. Sözün içinde
sözcelerin diyalojik sınırları kaybolduğundan, dil ve söz özdeş olabilir.
Ama dil ve (sözcelerin diyalojik mübadelesi olarak) söz iletişimi
asla özdeş olamaz. İki veya daha fazla tümce kesinlikle aynı
olabilir (birbirleriyle üst üste bindirildiklerinde, tıpkı iki geometrik
şekil gibi örtüşürler); ayrıca, karmaşık bile olsa, herhangi bir tümcenin,
sözün sınırsız akışında tamamen aynı biçimde sonsuz kere-
7. Bkz. “The Problem of Speech Genres”, 3. dipnot. “Sözel tepkiler" ve davranışçılık
konusunda bkz. Bakhtin'in açıklamaları, V. N. Voloshinov, Freudianism içinde,
çev. I. R. Titunik (New York: Academic Press, 1976), s. 21; burada,
Vygostky’de sözel tepkinin iç konuşmayla ilişkisi tartışılmaktadır.
341