19.01.2014 Views

5 r. a b a S i a (Tbilisi) bgeraTSesatyvisobis erTi rigisaTvis qarTvelur ...

5 r. a b a S i a (Tbilisi) bgeraTSesatyvisobis erTi rigisaTvis qarTvelur ...

5 r. a b a S i a (Tbilisi) bgeraTSesatyvisobis erTi rigisaTvis qarTvelur ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

is saxeluri fuZeebi, romelTa zmnuri genezisi (`saxelzmnuroba~)<br />

eWvs ar iwvevs, oRond isini aSkarad ver eqcevian saxelzmnuri<br />

sistemis istoriulad Camoyalibebul CarCoebSi;<br />

amgvar sufiqsur derivatebSi ar ikveTeba `gamodiferencirebuli~<br />

infinitivis, masdarisa Tu mimReobis (zedsarTavi saxelis)<br />

semantika, anu amgvari warmonaqmnebi ganekuTvneba `saxelzmnur~<br />

formaTa Sida gaudiferencireblobis periods.<br />

magaliTad, Sdr.:<br />

Tb-il-i (Sdr. Tb-eb-a, si-Tb-o...);<br />

frTx-il-i (frTx-is, sa-frTx-e...);<br />

tkb-il-i (tkb-eb-a, si-tkb-o...);<br />

fqv-il-i (fqv-av-s, sa-fqv-el-i...);<br />

Sv-il-i (i-Sv-a, na-Sob-i ← *na-S…-eb-i...).<br />

Zir-fuZeTa formirebis istoriuli suraTis amgvari<br />

struqturuli da Tvisobrivi evolucia, TviT warmomqmneli<br />

meqanizmis arsobrivi cvaleba SesaZleblobas iZleva vivaraudoT,<br />

rom aRniSnuli leqsikur-semantikuri generaciis procesi<br />

SeiZleba vlindebodes (derivatebs iZleodes) diaqroniuli<br />

formawarmoebisa da sityvawarmoebis sul sxvadasxva<br />

rigis monacemebSi.<br />

am TvalsazrisiT pirvel rigSi sayuradReboa iberiulkavkasiur<br />

enaTa is `saxelzmnuri~ monacemebi, romelTa<br />

warmoebaSi aSkarad Cndeba im rigis arqauli niSnebi, romlebic<br />

qarTul-<strong>qarTvelur</strong>Si aris gamovlenili. aq sagulisxmoa<br />

is, rom mTis iberiul-kavkasiur enaTa umetesobisaTvis damaxasiaTebelia<br />

infinitivisa da masdaris kategoriaTa Tanaarseboba<br />

(`naxur enaTa yvela zmnas ewarmoeba rogorc infinitivi,<br />

ise _ masdari~ _ r. fareuliZe) da maTi formaluri da<br />

semantikuri analizi aucileblad moiTxovs dafiqrebas am<br />

erTeulTa istoriuli urTierTmimarTebis Sesaxeb.<br />

amjerad yuradRebas SevaCerebT erT movlenaze, romelic<br />

aSkarad ikveTeba infinitivisa da masdaris aRweris<br />

dros am enebSi. kerZod, mTis iberiul-kavkasiuri enebis calkeuli<br />

ojaxis cnobil mkvlevarTa mier (a. Sifneri, arn. Ci-<br />

39

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!