FRANCUSKA

267i politycznym. Nie stanowiła świadomej i jasnej decyzji, była wynikiemnastawienia wobec innego, od którego oczekiwano uznania. Ostatnimetapem tego zmierzania ku innemu było połączenie w całości o bardzoniejasnym wspólnym mianowniku. Socjologicznie fenomen ten nie miałżadnych szczególnych związków z narodem żydowskim. Szereg wzajemnychczynników uczynił asymilację Żydów „łatwiejszą” dzięki długiej tradycji, któraŻydów, bardziej niż innych, nauczyła wymiany. Poddawani prześladowaniomwłożyli cały swój wysiłek w zdobycie tego, co najłatwiej przekazać: pieniędzyi inteligencji. Pierwsze chwile asymilacji były przeżywane jako sytuacjawzajemnej wymiany. Dopiero drugi moment zakładał porzucenie i utratęsiebie. Psychologicznie chęć asymilacji wynikała z poczucia „niedostatkubytu”, z poczucia niezdolności lub niewystarczalności judaizmu do udzieleniaodpowiedzi na wszystkie oczekiwania lub potrzeby ewoluującego świata.Ten niedostatek nie był tu traktowany jako przypadkowa ułomność, alejako nieusuwalny brak, który można naprawić, jedynie odrzucając system.Podnoszenie tego „niedostatku bytu” prowadziło niekiedy wręcz donienawiści do samego siebie, której przejawy spotykamy i dziś. Politycznieproces ten rozwijał się według przewidywalnego modelu integracji. Żydzimogli wchodzić w życie polityczne jedynie poprzez ideologie głoszącelikwidację lub osłabienie życia narodu i jego wielowiekowych form.Asymilacja polityczna oznaczała przyjęcie światopoglądu odrzucającegotradycję na rzecz ducha reform. Proces asymilacji towarzyszył w polityce ideipostępu, która stanie się motorem uniwersalistycznych teorii XIX wieku.Największą uwagę przywiązywano niewątpliwie do aspektuekonomicznego emancypacji Żydów, których kojarzono z sukcesem kilkusłynnych rodzin należących do burżuazji finansowej. A pieniądz był nie tylkoznamieniem, ale stawał się mitycznym nośnikiem władzy i wszystkiego,co z nią związane. Rewolucję przemysłową, która pogrzebała stary świati jego wartości, wsparły pieniądze, których dostarczyły żydowskie banki.Tak powstawała mitologia, która stanie się podglebiem nowoczesnegoantysemityzmu. Toussenel, będąc przekonanym socjalistą, zaczął głosić, że„feudalizm” finansjery zastąpił feudalizm majątków ziemskich. Żydzi byliświadkami XIX-wiecznego zwycięstwa ekonomii nad duchowością. Ekonomiadomagała się umiejętności adaptacji i spekulacji, które Żydzi nabyli w ciąguswej burzliwej historii. Musieli ich używać, by się bronić i przetrwać.Tymczasem w wielkich przedsięwzięciach transformacji społeczeństwaŻydzi i Rewolucja Francuska