FRANCUSKA

koegzystencji, który trwa dopóki utrzymują go wspólne interesy. „Istoty różne– konkluduje Zizioulas, kontynuując tradycje myśli św. Grzegorza z Nysy i św.Maksyma Wyznawcy – przemieniają się w istoty odległe, gdy inność stajesię oddzielnością, gdy zarazem odróżnienie przemienia się w odległość” 49 .Niemniej jednak odległość ta jest również przestrzenią dla daru, dla „daniasię” . Jean-Luc Marion, przedstawiając sołowjowowską opozycję międzyBogoczłowieczeństwem a człowiekiem-bogiem, wskazuje na absolutną miarętej odległości, którą jest konkretne wydarzenie opuszczenia Chrystusa przezOjca w Wielki Piątek, kiedy„z dna otchłani piekielnej, która się otworzyła w samym łonie naszej historii,raz na zawsze manifestuje się synostwo nie do przezwyciężenia, które wyznajena zawsze ojcostwo Ojca” 50 .Ikona jest manifestacją wydarzenia daru, „dania się” przezwyciężającegojakąkolwiek odległość, przemieniając ją w zawsze nowy akt miłościojcowsko‐synowskiej. To manifestacja nupcjalna, gdzie to, co widzialne, i to,co niewidzialne, to, co Boskie, i to, co człowiecze, łączą się bez pomieszania.Święty Maksym Wyznawca uczy, że Bóg, który transcenduje byt stworzony,zawsze jest całkowicie Innym, jest Innością par excellence, zaś istota stworzonajest bytem w ruchu, bytem-w-ruchu-do-jedności.„Bóg jest twórcą o tyle, o ile da byt temu, czego nie było. I jeżeli byt stworzonyjest zawsze bytem w ruchu, wynika, że Bóg – razem z istotą stworzoną – dabytom ruch dla ich realizacji” 51 .Przyczyną tego ruchu jest dobroć i wola Boża, gdzie Bóg objawia sięostatecznie jako pragnienie. Święty Maksym utrzymuje, że w pewnym sensieBóg jest w ruchu o tyle, o ile porusza i przyciąga do siebie wszystkie byty 52 .„On porusza i sam jest w ruchu, tak jak ten, kto pragnie być obiektempragnienia – pisze św. Maksym – i pożąda być pożądanym, i kocha byćkochanym” 53 .W przeciwieństwie do ikony, idol pożera odległość, neguje „danie się”.Kieruje spojrzenie człowieka na niego samego, dając mu akces do boskości49 I.D. Zizioulas, Comunión y alteridad. Persona e Iglesia, Salamanca 2009, s. 15.50 J.-L. Marion, El ídolo y la distancia, Salamanca 1999, s. 11.51 P. Argárate, La noción de Dios en Máximo el Confesor, w: „Studia Monastica”, Barcelona, s. 297, 305.52 Tamże, s. 307.53 Tamże.