FRANCUSKA

69Tym, co przygotowuje człowieka dototalitaryzmu, jest proces właściwy państwunowoczesnemu, owa podstawowa patologia,jaką jest zanik wspólnoty.bez potrzeby „dania się”, bez odległości. Idol to „ja” ubóstwione, w którymsię przeglądamy, w którym odnajdujemy moc dominacji, które wreszcie manas usprawiedliwiać przed nami samymi. Idol jest odbiciem naszego „ja”przebranego według obrazu tego, co my sami mamy za boskie, boskościskrojonej na naszą miarę.„Idol oddaje nam nasze doświadczenie boskości w wizerunku jakiegoś boga.Idol nie jest podobny do nas, ale do tej boskości, której doświadczamy i zbierato wszystko w jakimś bogu, żebyśmy mogli go zobaczyć. Idol nie oszukuje,ale raczej gwarantuje to, co boskie (i na tym również polega jego oszustwo –A.M.V.A.); i nawet kiedy straszy, przeraża, terroryzuje, to uspokaja, bo przecieżukazuje boskość w wizerunku jakiegoś boga. Stąd jego niebywała skutecznośćpolityczna: czyni bliskim, chroniącym i wiernym opiekunem boga, któryidentyfikując się z civitas, utrzymuje jego własną tożsamość. (...) W dawnymIzraelu, pokusa idolatrii zależała zawsze od potrzeb politycznych. Na odwrót,nasze czasy zawdzięczają polityce, że teraz nie brakuje idoli” 54 .Pełnię definicji idola Jean-Luca Mariona możemy znaleźć w analizieegoizmu przedstawionej przez Sołowiowa. W Sensie miłości pisze onnastępująco:„Zasadniczy fałsz i zło egoizmu tkwi nie w absolutnej samoświadomościi samoocenie podmiotu, a w tym, że słusznie przypisując sobie absolutneznaczenie, człowiek niesłusznie odmawia innym tego samego znaczenia;uznając siebie za centrum życia, kim jest w rzeczywistości, człowiek innychodnosi do peryferii swojego istnienia, obdarzając ich jedynie zewnętrznąi względną wartością”.54 J.-L. Marion, El ídolo y la distancia, Salamanca, 1999, s. 19-20.Wyobraźnia teo-polityczna