Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Het gebruik maken van eenvoudige symbolen
om bezit te markeren, is al erg oud. Een kerf
of een kruis op een markante boom of steen
kon in vroege tijden aangeven; let op vanaf
hier ben ik de baas en gelden mijn regels. Het
waren dus vooral eenvoudige met een mes of
een brandijzer aangebrachte symbolen. Later
werden deze merktekens aangebracht op
zogenaamde banpalen. Her en der zijn
eenvoudige en fraaie exemplaren bewaard
gebleven. De bekendste, nu nog voorkomende
vorm is het zogenaamde Amsterdammertje.
Een metalen paaltje waarop de drie voor
Amsterdam kenmerkende St. Andrieskruisen.
Opvallend is dat de toepassing nog steeds
hetzelfde is als in vroeger tijden; let op achter
dit paaltje gelden andere regels (b.v. tot hier
is het een rijweg, achter dit paaltje is het een
voetpad).
De Romeinen maakten veelvuldig gebruik van
banieren, vaandels en standaarden. In het leger
werden hiermee de verschillende onderdelen
aangegeven. Mogelijk hebben de Germanen
deze gewoonte van de Romeinen overgenomen,
maar hoogstwaarschijnlijk kenden zij dit
gebruik al. Aan bepaalde gevoerde symbolen
kon men in de strijd zijn mede- of tegenstander
herkennen.
Ook de Indianen herkenden elkaar aan
hoofdtooi en beschildering.
Wapenschilden
heraldiek
Middeleeuwse troepen trokken ten strijde
onder aanvoering van hun Koning of Hertog.
Niet alleen de aanvoerder maar ook alle bij
hem behorende dienstmannen voerden een
teken.
Veelal had zo’n legereenheid een banierdrager
in dienst die een rechthoekige vlag met zich
meevoerde als herkenningspunt. Hij markeerde
de plaats waar de leden van de groep die
tijdens de strijd verspreid geraakt waren, zich
moesten hergroeperen.
Met name tijdens de kruistochten werden
merktekens gebruikt. Dat moest ook wel want
tijdens de vaak maandenlange tochten kon van
de deelnemers niet worden verwacht dat zij
keurig in het gelid bleven lopen. Wel dienden
Hfdst. 016 - Bl. 01
121
Links
Een Egmondse
banpaal uit ~ 1750
en een Amsterdammertje.
Onder
Een Romein met
banier. Hier lijkt
het op een totempaal.
De tekening hiernaast
heb ik ontleend aan
Elseviers Encyclopedie
van de Heraldiek 1961
door H.W.M.J. Kits
Nieuwenkamp.
Het is een naar mijn
mening uiterst getrouwe
en gedetailleerde
weergave.
De leider op zijn paard
met een vaandel,
gevolgd door zijn banierdrager
en de rest van
de groep.
Allen voorzien van het
merkteken van de groep
dat duidelijk over het
eigen merkteken op het
schild is aangebracht.