Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Het Detmoldse handschrift L3 nr. 429.
Eigenaar hiervan is het Nord-Rhein-
Westfälische Staatsarchiv Detmold.
Het Bestand L3 bevindt zich in het “Urkunden
und Briefarchiv Brederode der niederländischen
Herrschaft Vianen- Ameiden”.
Dit bestand komt voor in “Inventaris van
bescheiden van de Heeren van Brederode en
latere bezitters van de Heerlijkheid Vianen,
‘s- Gravenhage 1909”.
Nr. 429.
Handschrift op papier, 159 ongenummerde
bladen, geschreven door meerdere handen
in de 16e eeuw met gekleurde beginletters,
wapens en portretten, bevattende:
* Gedicht op de eigenaardigheden van de
inwoners van Kleef, Gelderland en andere
landen. In het Latijn.
* “Croniken der Hoechgheboren Edelre
Heeren van Brederode in Hollant”, door
broeder Jan van Leyden, gedrukt, met vele
verschillen, bij Antonius Matthaeus, Veritis
aevi analecta, 2e druk, I blz. 587- 740, waar-
van de 7 eerste kapittels er 15 zijn gemaakt.
* Aantekeningen over Walraven († 1531),
Reinoud, († 1556) en Henderik van
Brederode († 1568).
* Geslachtlijsten van de Heeren en geslachten
van Naaldwijk, Wateringen, Wassenaer,
Montfoort, Kruiningen, Naaldwijk,
Wateringen, Ameide, Teylingen, Teisterbant
en Heusden, en Arkel, de laatste met enige
verschilpunten gedrukt bij Matthaeus, a.w.
V, blz. 201- 240, Lede en Lederdam,
Heukelum, Asperen, Hagestein, Akkooi,
Leienberch, Noordeloos, Zoelen, Avezaat,
Alblas en Alblasserdam, Heer Arendsberg,
IJselstein, Oostervant, Borselle, Vere,
Berlois, Woerden, Vliet, Benthem,
Hennenberg, Voorne, Persijn en Waterland,
Haarlem.
* Vertalingen van:
- den giftbrief, waarbij Keizer Karel de Groote
(sic) aan Willbrord, Bisschop van Utrecht,
het gebied van het bisdom aanwees, z.j.
- den giftbrief, waarbij Karel de Kale, Koning
van Frankrijk, aan Dierik, zoon van
de zuster van zijns broeders Lodewijks
vrouw, de provincie Holland gaf. z.j.
* Gedicht: “ Ad Sanctum Martinum Cor.
Aurelii epigramma super praeëminentia
diocis Trajectensis”.
* Uittreksel uit een kroniek in de boekerij van
de kerk van St. Pieter te Utrecht, bevattende
een verhaal van het sneuvelen van
Willem IV, Graaf van Holland, 1345, en het
Privilegium Frisonum van 802.
* Geslachtlijsten als boven van Kulemborg,
Vianen, Kruiningen, Egmont, Abkoude
(eigenlijk een geschiedenis van de stichting
van Wijk bij Duurstede, Claudius Civilis
enz.), Renesse.
Gebonden in perkament, waarop een blauw
wapenschild met een zilveren zwaan.
In dit boek heb ik gebruik gemaakt van de vet
aangegeven Geslachtlijst van Egmont.
Tielse kroniek.
Bezit van Oud Archief Tiel nr. OAT 1870.
Een soort wereldkroniek die de periode van de
volksverhuizing (z.j.) tot ~ 1449 met een
aanvulling van 1552 tot 1566 behandelt.
De schrijver is anoniem. De aanvulling wordt
toegeschreven aan Peter v. Teeffelen, Pastoor
van de St. Maartenskerk.
Gedrukt in het Latijn in 1789 door
J.D. v. Leeuwen.
In 1983 uitvoerig behandeld en vertaald door
J. Kuys c.s.
Wat opvalt is dat veel gebruik gemaakt werd
van de anonieme bron die J. de Beka ook
verwerkt heeft.
De hiervoor aangehaalde werken mogen we
beschouwen (naast de verloren gegane) als de
belangrijkste bronnen voor latere schrijvers.
Of die ook voor een breder publiek toegankelijk
zijn geweest is een andere vraag.
Handschriften lagen vaak in niet voor iedereen
toegankelijke bibliotheken.
Niet zeker is of daar afschriften gemaakt
werden voor andere bibliotheken etc. Hopelijk
is dit wel gebeurd.
Gezien het onderwerp van dit boek, is het
belangrijk om te reconstrueren over welke
gegevens Dirick Woutersz. in 1562 kon
beschikken.
Hij was Pastoor van de Heren van Wassenaer,
verder stond hij op goede voet met de Bisschop
van Utrecht en zal hij toegang gehad
hebben tot het Abdij- en (mogelijk ook) het
Heerlijkheidsarchief van Egmond.
Zowel bij de Heren van Wassenaer, de Bisschop
van Utrecht en te Egmond waren mogelijk de
originele of min of meer betrouwbare
afschriften van genoemde handschriften
voorhanden.
Natuurlijk had hij de beschikking over eerder
gedrukte werken.
Hfdst. 07 - Bl. 08
47