Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Inleiding
HET HANDSCHRIFT
Het handschrift dat wij hier publiceren wordt
bewaard in de Koninklijke Bibliotheek te
Brussel, en draagt het nummer 18003. De
beschrijvende Catalogue des Manuscrits de
la Bibliothèque Royale de Belgique, t. XI
(1927), p. 92 vermeldt het onder nummer
7252.
Het is een volle bruine kalfslederen band van
22 cm. breed op 33 cm. hoog, met op de rug
zeven ribben en bovenaan sporen van groen
lint. De buitenplatten zijn versierd met twee
koude stempelbanden, 24 mm. breed waarvan
de buitenste als decoratie draagt portretten
van de bijbelse koningen David, Saul,
Salomon en Hiram, de binnenste portretten
van ons onbekende personen. In de ruimte. 35
mm. breed, tussen de twee stempelbanden is
aan de vier hoeken een bladversiering in
goud gedrukt. De rechthoekige ruimte in de
binnenste stempelband is eveneens met
goudduk versierd. Op het achterste plat in de
vier hoeken een bloem en in het midden een
bloem-en-blad vignet. Op het voorste plat
vindt men in die rechthoek, steeds in
gouddruk, bovenaan dezelfde bloemen met
ertussen een bloem-en-blad vignet *1
daaronder twee vignetten met eikelvrucht en
ertussen een hond; in het midden door goud
omlijst en in goud gedrukt het woord
EGMONT; daaronder opnieuw de eikelvrucht
met de hond; en dan weer de twee bloemen
met in het midden het jaartal 1562.
Wij hebben hier zonder de minste twijfel de
originele band die de schenker van het
handschrift heeft laten maken toen hij op 12
juni 1562 zijn boek aan de bestemmeling
heeft aangeboden.
De twee binnenplatten zijn beplakt met
perkamenten met de hand beschreven bladen
voortkomend van een mooi XIVe-eeuws
manuscript dat betrekking heeft op de
H. Bernardus. Vooraan bevindt zich een
onbeschreven en ongenummerd perkamenten
schutblad. Dan volgen 29 origineel
gefolieerde perkamenten bladen, 317 mm.
hoog en 213 mm. breed. De tekst is
geschreven in een ronde Latijnse letter. Uit
de inhoud weten wij dat het werk werd
gecomponeerd in de eerste jaren van de
tweede helft van de XVIe-eeuw.
Folio 1 heeft als inleiding tot de genealogie
die volgen moet een portret dat de heraut van
het adellijke huis van Egmont voorstelt. Deze
figuur, gekleed in de kleuren van het wapen
van de Egmonts, draagt een banderol waarop
de oorsprong van het geslacht te lezen staat.
In den Jaere ons Heeren VIIc. ende XXV.
starff Rabbout Coninck van Vrieslant daer
men off leest inde legende van sinte Willibort.
Dese heeft gehadt twee zoonen, den outsten
geheeten Poppo ende die ander geheeten
Aldgillus, ende hadde noch een dochter
geheeten Ronella ende dese was een moeder
van sinte Fredericus Bischop van Utrecht.
Poppo starff ende heeft gheen kinderen
gehadt ende Aldgillus is Conynck geworden
ende bekert tot den kersten gelove, overmits
den haestigen doot zyns vaders Rabbout.
Dese Aldgillus heeft twee zoonen gehadt den
outsen geheeten Gondebolt ende die jongste
Rabbout. Dese Rabbout es heere geweest van
neder Vrieslant, daer nu Egmont in leyt. Ende
die goede Gondebolt haestende om te
beschermen dat kersten gelove is gereyst met
Rolant ende met veel heeren by die groete
Conynck Kaerll omme tegens den ongelovigen
Saracenen te stryden daer zy altesamen
verslagen worden voer dat kersten gelove in
Ronciovael.
Volgen dan de gekleurde portretten van de 26
opeenvolgende heren die in Egmond hebben
geregeerd tot en met Lamoraal.
Hfdst. 04 - Bl. 02
13
Hierboven
Links de achterkaft.
Rechts de voorkaft.
*1: Ook bij de
teksten onder de
tekeningen zien
we deze eikel- en
bladillustratie.