02.05.2013 Views

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

groot, dat die grootste man in hollandt on<strong>de</strong>r zijn<br />

armen mochte <strong>de</strong>urgaen, hij had<strong>de</strong> schoenen zoo groot,<br />

dat vijff gemene mannen haer voeten daer gelijck inne<br />

stecken mochte. Die vroukens <strong>en<strong>de</strong></strong> kin<strong>de</strong>ren waren<br />

zeer verveert <strong>van</strong> hem, want zij hem nijet dorsten<br />

aensien dan <strong>van</strong> achteren, <strong>de</strong>se heer Willem heeft <strong>de</strong>se<br />

Claes <strong>van</strong> Kieten opgenoemen, <strong>en<strong>de</strong></strong> int jaer ons heeren<br />

xij c <strong>en<strong>de</strong></strong> xcvi tich als heer Willem <strong>van</strong> Egmondt met<br />

heer Henrick Burchgraeff <strong>van</strong> Lei<strong>de</strong>n, heer Dirck <strong>van</strong><br />

Bre<strong>de</strong>nroo<strong>de</strong> <strong>en<strong>de</strong></strong> die Abt <strong>van</strong> Egmondt in Engelant<br />

trock, hem me<strong>de</strong> genoemen, daer hem die engelshen<br />

zeer <strong>van</strong> verwon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n. En<strong>de</strong> <strong>de</strong>ze vier heeren zijn<br />

<strong>van</strong><strong>de</strong>r Coninck Eduwaert <strong>van</strong> Engelandt zeer<br />

vri<strong>en<strong>de</strong></strong>lick ontfangen, <strong>en<strong>de</strong></strong> zij hebben Joncker Jan<br />

Graef Floriszoon <strong>van</strong> Hollandt vuijt Engelandt gebracht<br />

in Zeelandt als hij <strong>de</strong> dochter <strong>van</strong> Coninck Eduwaert<br />

getrout had<strong>de</strong>, <strong>en<strong>de</strong></strong> hij is gehult hier nae Grave <strong>van</strong><br />

Hollant, Zeelant <strong>en<strong>de</strong></strong> heer <strong>van</strong> Vrieslandt, <strong>en<strong>de</strong></strong> hij<br />

sterff corts daer nae tot Haerlem zon<strong>de</strong>r kin<strong>de</strong>ren, <strong>en<strong>de</strong></strong><br />

dat Graefschap <strong>van</strong> Hollant sterff aen <strong>de</strong> Grave <strong>van</strong><br />

Henegouwen. Heer Willem <strong>van</strong> Egmondt zeer oudt<br />

wes<strong>en<strong>de</strong></strong>, <strong>de</strong><strong>de</strong> zijn soon heer Gerrit hul<strong>de</strong>n voor een<br />

heer <strong>van</strong> Egmont, <strong>en<strong>de</strong></strong> is gestorven int jaer<br />

<strong>de</strong>rthienhon<strong>de</strong>rt <strong>en<strong>de</strong></strong> vier als hij Lxiiij tich jaer geregiert<br />

had<strong>de</strong> <strong>de</strong>n xxix en dach <strong>van</strong> maerte, <strong>en<strong>de</strong></strong> wor<strong>de</strong> in<strong>de</strong><br />

Abdije T’egmondt begraven. En<strong>de</strong> vrou Ada die in<br />

Italien Blancka Maria hiete starff int jaer M.CC xcvj<br />

voor haer man. En<strong>de</strong> zij besprack het Convent <strong>van</strong><br />

Egmont (daer zij begraven leijt) een pondt vls. siaers<br />

eewighe renten.<br />

Naast Willem I (S. 41) wor<strong>de</strong>n als kin<strong>de</strong>ren<br />

<strong>van</strong> Wouter I (S. 38) ook genoemd:<br />

S. 38-6. Sybrant<br />

Genoemd in J. Kok, Va<strong>de</strong>rlands woor<strong>de</strong>nboek.<br />

An<strong>de</strong>re vermeldingen wer<strong>de</strong>n door mij niet<br />

aangetroffen.<br />

S. 38-5. Halewine (Hedwig)<br />

In het Brusselse handschrift 18307 wordt zij<br />

genoemd als dochter <strong>van</strong> Wouter I (S. 38). Zij<br />

huw<strong>de</strong> Willem v. Teylingen, zoon <strong>van</strong> Hugo v.<br />

Teylingen en <strong>van</strong> <strong>de</strong> dochter <strong>van</strong> Daniel<br />

Meerwe<strong>de</strong> (v.d. Merwe<strong>de</strong>). Hij † 1244.<br />

Dit moet Willem v. Teylingen geweest zijn die<br />

voor het eerst in 1198 genoemd wordt,<br />

† 05-03- 1244. Hij was <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>re broer <strong>van</strong><br />

Dirk I v. Teylingen/ v. Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong>.<br />

S. 38-3. (Arnhold)<br />

Hij wordt door Bockenberg genoemd als va<strong>de</strong>r<br />

<strong>van</strong> Abt Hendrik I (S. 38-3a). [Hof]<br />

An<strong>de</strong>re vermeldingen wer<strong>de</strong>n door mij niet<br />

aangetroffen.<br />

S. 38-3a. Abt Hendrik I<br />

Hij was <strong>de</strong> zoon <strong>van</strong> Aarnout (S. 38-3) en hij<br />

was Abt <strong>van</strong> Egmond <strong>van</strong> 1226 - † 1229/30.<br />

• Abtenkroniek:<br />

Heer Hendrik wert <strong>de</strong>n 13. Abt <strong>van</strong> Egmont, hy was<br />

also grooten vriendt met Heer Willem <strong>van</strong> Egmont<br />

(S. 41), als Heer Lubbert (v. Rijswijk) zijnen Voorsaet<br />

vyant, sterf Ao. 1230, als hy 4. Jaren geregeert had<strong>de</strong>.<br />

• Pater Hof omschrijft hem op blz. 56/57<br />

alsvolgt:<br />

Na <strong>de</strong> dood <strong>van</strong> Lubbert is <strong>de</strong> abdij, gedur<strong>en<strong>de</strong></strong> een<br />

veertiental jaren, wel erg ongelukkig geweest met haar<br />

abten. In <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> heeft zij er niet min<strong>de</strong>r dan vier<br />

gehad, die dus geen <strong>van</strong> allen gelegenheid gehad<br />

hebben zich goed in te werken.<br />

De opvolger <strong>van</strong> abt Lubbert, was <strong>van</strong> <strong>de</strong> familie <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> heren <strong>van</strong> Egmond, althans volgens <strong>de</strong> mening <strong>van</strong><br />

Bockenberg, die verklaart na veel studie tot die<br />

conclusie te zijn gekomen. Hij meent dat Hendrik een<br />

kleinzoon was <strong>van</strong> Wouter I langs een ver<strong>de</strong>r niet<br />

vermel<strong>de</strong> zoon Arnold (S. 38-3 Niet vermeld bij Dek).<br />

Natuurlijk duur<strong>de</strong> het niet lang of Willem <strong>van</strong> Egmond<br />

(S. 41) -graaf Willem I <strong>van</strong> Holland was reeds in 1222<br />

overle<strong>de</strong>n- drong opnieuw op <strong>de</strong> belening met <strong>de</strong><br />

advocatie aan. De mogelijke verwantschap met <strong>de</strong><br />

nieuwe abt heeft waarschijnlijk veel bijgedragen tot een<br />

vre<strong>de</strong>liev<strong>en<strong>de</strong></strong>r oplossing. Ook <strong>de</strong>ze vre<strong>de</strong> heeft <strong>de</strong><br />

heren advocaten meer voor<strong>de</strong>el bezorgd dan <strong>de</strong> abdij.<br />

Zij slaag<strong>de</strong>n erin hun macht en bezittingen uit te brei<strong>de</strong>n.<br />

Reeds in het eerste jaar <strong>van</strong> het abbatiaat <strong>van</strong> Hendrik<br />

(<strong>de</strong>cember 1226) verkreeg <strong>de</strong> advocaat opnieuw zijn<br />

ambt in erfelijk leen (Reg. 27). In november <strong>van</strong> het<br />

volg<strong>en<strong>de</strong></strong> jaar volg<strong>de</strong> een nieuwe oorkon<strong>de</strong>, waarin <strong>de</strong><br />

abt ter vermijding <strong>van</strong> twisten <strong>de</strong> erfopvolging nog<br />

eens nauwkeurig regel<strong>de</strong> (Reg. 28). Het feit dat dit<br />

laatste stuk niet <strong>de</strong> uitdrukking bevat, waaruit <strong>de</strong><br />

toestemmining <strong>van</strong> het convent kan wor<strong>de</strong>n<br />

opgemaakt, heeft sommige schrijvers ertoe gebracht te<br />

menen dat het convent in<strong>de</strong>rdaad geweigerd heeft haar<br />

goedkeuring aan <strong>de</strong>ze akten te hechten. Dom <strong>van</strong><br />

Heteren heeft uitvoerig uiteengezet, dat dit helemaal<br />

niet voor <strong>de</strong> hand ligt, hij beschouwt <strong>de</strong>ze laatste<br />

oorkon<strong>de</strong> eenvoudig als een verdui<strong>de</strong>lijking en na<strong>de</strong>re<br />

omschrijving <strong>van</strong> <strong>de</strong> eerste, waarin men misschien<br />

enige ondui<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n ont<strong>de</strong>kt had. Ook in <strong>de</strong><br />

bevestiging die paus Clemens, geruime tijd later, op 18<br />

januari 1310 <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze akte gaf, werd <strong>de</strong> toestemming<br />

<strong>van</strong> het convent veron<strong>de</strong>rsteld (Reg. 151).<br />

Dat abt en advocaat tot het laatste toe in goe<strong>de</strong><br />

verstandhouding geleefd hebben, kunnen we uit nog<br />

een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> overeenkomst aflei<strong>de</strong>n. De advocaat kreeg<br />

het z.g. Altru<strong>de</strong>land, een erfenis <strong>van</strong> een zekere<br />

Altrudis, in erfelijke huurwaar, waarvoor hij of zijn<br />

erfgenamen jaarlijks 3 pon<strong>de</strong>n en 15 <strong>de</strong>nariën zou<br />

betalen (Reg. 29). Hoewel volgens <strong>de</strong> akte zelf, <strong>de</strong>ze<br />

gedaan is in overleg met het convent, is dit overleg niet<br />

uitgelopen op een toestemming. Uit <strong>de</strong> kapittelakte <strong>van</strong><br />

25 november 1228 blijkt, dat het convent haar<br />

toestemming geweigerd had, maar nu, gezien <strong>de</strong><br />

vriendschappellijke houding <strong>van</strong> <strong>de</strong> advocaat ten<br />

opzichte <strong>van</strong> <strong>de</strong> abdij, toch <strong>de</strong> overeenkomst wil<br />

ratificeren (Reg. 30).<br />

In <strong>de</strong> laatste dagen <strong>van</strong> 1229 of begin 1230 moet abt<br />

Hendrik overle<strong>de</strong>n zijn.<br />

De volg<strong>en<strong>de</strong></strong> oorkon<strong>de</strong>n <strong>van</strong> Abt Hendrik I<br />

zijn bewaardgebleven:<br />

• Reg. 27: **-12-1226. [ARA Egm. inv. 3 fol.<br />

25/26, afschrift in inv. 100, gedrukt OHZ I- 300]<br />

Verklaart samen met Isbrandus, prior dat Wilhelmus<br />

(S. 41), advocaat <strong>van</strong> <strong>de</strong> kerk <strong>van</strong> Hecmunda, <strong>de</strong><br />

advocatie, door hem on<strong>de</strong>r goe<strong>de</strong> titel in leen<br />

gehou<strong>de</strong>n, en alle leengoe<strong>de</strong>ren, welke hij <strong>van</strong> <strong>de</strong> kerk<br />

heeft, op zodanige voorwaar<strong>de</strong> verleend te hebben, dat<br />

Hfdst. 75 - Bl. 06<br />

615

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!