Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

De originele Franstalige afschrijvingen zijn
zoals eerder vermeld gelukkig ook bewaard
gebleven.
De eerste afschrijvingen zaten oorspronkelijk
vast onder de tekening en zijn later door
v. Alkemade losgeknipt. *1
Latere beschrijvingen staan op losse strookjes
of zijn samen opgetekend in een soort schriftje.
Af en toe met inkt, maar ook met potlood.
Ik ben er niet zeker van of alle teksten door
dezelfde persoon geschreven zijn.
Voorlopig ga ik ervan uit dat de Franse teksten
oorspronkelijk op een bord onder het schilderij
waren geschreven. Sommige teksten zijn
echter zo lang dat ik daar mijn bedenkingen
over heb.
Wat is er gebeurd tussen 1562 (Woutersz.) en
1728 (v. Alkemade) ?
In 1562 hingen kennelijk 26 manshoge
portretten en dat van een Heraut op het Slot
op de Hoef.
Lamoraal woonde t.g.v. zijn functie als
Stadhouder van Vlaanderen te Brussel in het
door zijn moeder gebouwde huis.
Ik neem niet aan dat hij zijn Stamslot op de
Hoef toen ontmanteld heeft.
Kennelijk wilde hij, zijn moeder of zijn oudere
broer te Brussel over dezelfde statussymbolen
kunnen beschikken als in Egmond.
Hij stond dus voor de keuze:
1 De schilderijen van Egmond over laten
brengen naar Brussel.
Maar daarmee zou hij zijn trotse Stamslot
hebben ontmanteld.
2 De schilderijen te Egmond laten kopiëren
door een schilder te Egmond. Vervolgens:
a de kopieën laten overbrengen naar
Brussel (dit zou het meest logische zijn).
b de originelen laten overbrengen naar
Brussel (ongebruikelijk omdat je oude
stukken het liefst op de oorspronkelijke
plaats liet, voor zover die al te
transporteren waren).
3 De schilderijen te Egmond laten aftekenen
en te Brussel nieuwe schilderijen laten
maken door een Brusselse schilder.
Dat was denk ik de meest voor de hand
liggende manier. De opdrachtgever kon zo
de vinger aan de pols houden.
Punt 3 is het meest aannemelijk, maar dat
houdt wel in dat er rond 1560 te Brussel een
serie aftekeningen geweest moet zijn. Of die
bewaard zijn gebleven is maar de vraag. *2
Iets dergelijks gebeurde met de afbeeldingen
van het Slot op de Hoef en de Abdij. Ik neem
aan dat Lamoraal ook in Brussel afbeeldingen
wilde hebben van zijn Stamslot en de Abdij. *3
Met beiden kon hij pronken.
De oudst gedateerde afbeelding van het Slot dat
wij kennen is van v.d. Heck (1650), maar
mogelijk waren er al eerder afbeeldingen van.
Wat is er gebeurd met de tekeningen van v.
Alkemade na zijn dood op 12-05-1737.
v. Alkemade was in 1728 toen hij deze
aftekeningen liet maken 74 jaar.
Mogelijk was het zijn bedoeling om ze te
publiceren. Dat is er nooit van gekomen.
Zijn boedel kwam aan zijn schoonzoon Pieter
van der Schelling die in 1717 huwde met
Alida v. Alkemade † 1742.
Hfdst. 06 - Bl. 03
36
Hiernaast
Links
een willekeurige
tekening.
Rechts
de erbij behorende
tekst van
v. Alkemade
(beiden verkleind).
*1: Alle strookjes
druk ik in het
betreffende hoofdstuk
af.
*2: Ik vraag mij wel
eens af of de serie
tekeningen die
Woutersz. gebruikte
voor zijn Adelskroniek
mogelijk
dezelfde is of
een uitgewerkte
versie van de hier
genoemde
aftekeningen.
Het vrijwel identieke
portret van
Lamoraal I bij
Woutersz. en
v. Alkemade pleit
hiervoor.
*3: In mijn boek
over de Abdij van
Egmond
ga ik hier uitvoerig
op in.