02.05.2013 Views

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

De doop <strong>van</strong> Harald en <strong>de</strong> zijnen betek<strong>en<strong>de</strong></strong><br />

een grote overwinning voor <strong>de</strong> Frankische<br />

Keizer die als tegenprestatie <strong>de</strong>ze personen<br />

rijkelijk bele<strong>en<strong>de</strong></strong>.<br />

Ik ga hier wat ver<strong>de</strong>r in op <strong>de</strong>ze Denen<br />

(Jutten) omdat zij een belangrijke rol<br />

gespeeld hebben in <strong>de</strong> 9e eeuw.<br />

De reeks begint in 782 met Siegfried, Koning<br />

<strong>de</strong>r Jutten, gehuwd met <strong>de</strong> Friese Koningsdochter<br />

**. *a Gevolgd door Halpdan I, die<br />

in 782 Gezant was bij <strong>de</strong> Rijksdag. Dit geeft<br />

aan dat hij een belangrijk persoon was.<br />

Dat zijn zoon Halpdan II vóór 807 met groot<br />

gevolg het Hof <strong>van</strong> Keizer Karel <strong>de</strong> Grote<br />

bezoekt, kan een indicatie zijn dat Halpdan I<br />

vóór <strong>de</strong>ze datum is overle<strong>de</strong>n. Mogelijk is<br />

ook dat Halpdan I intussen te oud gewor<strong>de</strong>n<br />

was om zo’n reis te kunnen on<strong>de</strong>rnemen.<br />

Halpdan II was waarschijnlijk niet <strong>de</strong> oudste<br />

zoon (gelet op <strong>de</strong> naamgeving). Zijn broer<br />

Godfried <strong>de</strong> Ie, ook wel “David met <strong>de</strong><br />

Schleu<strong>de</strong>r” genoemd, was in ie<strong>de</strong>r geval<br />

<strong>van</strong>af 807 Koning <strong>van</strong> Denemarken.<br />

Ik schrijf hier gemakshalve Denemarken.<br />

Het is echter goed mogelijk dat genoem<strong>de</strong><br />

Koningen slechts Koning <strong>van</strong> Jutland waren.<br />

In 808 bouwt Godfried I het beroem<strong>de</strong><br />

Dänewerk en doet een aanval op <strong>de</strong> Friesen<br />

en Saxen.<br />

Na 809, toen <strong>de</strong> laatste mannelijke erfgenaam<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> Friese Koningen te Stavoren overleed,<br />

zal Godfried I op grond <strong>van</strong> het huwelijk <strong>van</strong><br />

zijn grootva<strong>de</strong>r met <strong>de</strong> Friese Koningsdochter,<br />

zijn aanspraken hebben doen gel<strong>de</strong>n op het<br />

Friese Rijk.<br />

In 810 wordt hij vermoord. Over <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren<br />

<strong>van</strong> Godfried kan weinig meege<strong>de</strong>eld wor<strong>de</strong>n<br />

omdat zij ver<strong>de</strong>r onvermeld blijven.<br />

Zijn broer Hemming volgt hem op.<br />

Kennelijk was er weer onenigheid ontstaan<br />

met <strong>de</strong> Franken. Hemming sluit in ie<strong>de</strong>r geval<br />

vre<strong>de</strong> met <strong>de</strong> Franken.<br />

Hij sterft in 813 en wordt opgevolgd door<br />

zijn neef Raginfried. Deze sneuvelt in het<br />

jaar 814.<br />

*1: Harald <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong>, een broer <strong>van</strong><br />

Raginfried volgt niet direct op. Hij wordt<br />

vermeld als Koning <strong>van</strong> Denemarken <strong>van</strong> 817<br />

tot 827.<br />

De aanspraken op het Friese Rijk wer<strong>de</strong>n<br />

door <strong>de</strong> Franken in beginsel niet gehonoreerd.<br />

Een <strong>van</strong> <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n was dat <strong>de</strong><br />

Garbrant I<br />

pret<strong>en<strong>de</strong></strong>nten, die overigens alleen in het<br />

bezit kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n gesteld <strong>van</strong> z.g.<br />

allodiale goe<strong>de</strong>ren en die voor <strong>de</strong> rest alléén<br />

goe<strong>de</strong>ren en titels in leen kon<strong>de</strong>n verkrijgen<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> Franken, zich moesten laten bekeren<br />

tot het christelijke geloof.<br />

Dit was voor <strong>de</strong> Deense Koningen geen<br />

eenvoudige voorwaar<strong>de</strong>. De voorou<strong>de</strong>rverering,<br />

die diep geworteld was, werd<br />

hierdoor geweld aangedaan.<br />

Uitein<strong>de</strong>lijk, in 826, weet Lo<strong>de</strong>wijk <strong>de</strong> Vrome<br />

(814- 840) Harald en zijn familie over te<br />

halen dat zij zich in zijn aanwezigheid te<br />

Ingelheim laten dopen.<br />

Harald <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong> krijgt hiervoor als geschenk<br />

het allodiale Graafschap Riustringen. Na<br />

teruggave <strong>van</strong> dit allodiale bezit krijgt hij in<br />

841 dit Graafschap <strong>van</strong> <strong>de</strong> Frankische Koning<br />

in leen.<br />

In 841 wordt hij ook beleend met Walcheren.<br />

In 827 wordt hij door broers en neven<br />

verdreven uit Denemarken.<br />

Hij sterft bij een poging om Denemarken<br />

weer binnen te komen.<br />

*2: Rorik was al vóór 826 in Frankische<br />

dienst. Hij was Stadhou<strong>de</strong>r in <strong>de</strong> belangrijke<br />

havenstad Dorestad. Hij wordt daar in 822<br />

door <strong>de</strong> inwoners verjaagd.<br />

In 826 wordt hij beleend met Kennum. *b<br />

Dit zal Garbrant <strong>de</strong> Ie wel niet aangenaam<br />

gevon<strong>de</strong>n hebben.<br />

In 840 wordt Rorik door Kg. Lotharius<br />

ge<strong>van</strong>gen genomen (waarom?). *c Hij vlucht<br />

naar diens rivaal Lo<strong>de</strong>wijk.<br />

In 850 is hij weer terug in Dorestad. *d<br />

Hij doet na <strong>de</strong> dood <strong>van</strong> zijn broer een<br />

mislukte poging om <strong>de</strong> Deense troon te<br />

veroveren. In 857 wordt hij vermeld bij een<br />

veldtocht te Ei<strong>de</strong>rsted. In 867 wordt hij weer<br />

door <strong>de</strong> Dordrechtenaren verdreven.<br />

*3: Hemming verbleef tot 813 in Frankrijk.<br />

Hij kreeg in 826 het gezag te Domburg,<br />

Walcheren en Witla.<br />

Hij sneuvelt in 837.<br />

*4: Eginhard (ook wel een zoon <strong>van</strong><br />

Hemming genoemd) was Graaf v. Walcheren.<br />

Hij overleed ook in 837.<br />

Hfdst. 27 - Bl. 05<br />

205<br />

* Bron<br />

Kalma Geschie<strong>de</strong>nis<br />

<strong>van</strong> Friesland.<br />

x*a: Mogelijk was dit<br />

Sigifried, Kg. v.<br />

Jutland die gehuwd<br />

was met ** v. Jutland,<br />

dochter <strong>van</strong> Gromo,<br />

Kg. v. Jutland en<br />

Othilda, dochter v.<br />

Kg. Radbodus <strong>de</strong> Ie<br />

<strong>van</strong> Frisiae.<br />

Zie Hfdst. 26 Bl. 14.<br />

Het huwen binnen <strong>de</strong><br />

eigen familie was<br />

in die tijd nog niet<br />

verbo<strong>de</strong>n.<br />

*b: Steenstra schrijft:<br />

een Graafschap in<br />

Kennum.<br />

*c: vlg. Verwey in<br />

Gesch. v. Holland,<br />

blz 112, wegens<br />

hoogverraad.<br />

*d: en wordt daar<br />

Koninklijk Stadhou<strong>de</strong>r.<br />

Waar we zeker in <strong>de</strong>ze<br />

tijd ook rekening mee<br />

moeten hou<strong>de</strong>n is dat<br />

in Denemarken<br />

meer<strong>de</strong>re vorsten<br />

(stamhoof<strong>de</strong>n)<br />

leef<strong>de</strong>n die met<br />

elkaar stre<strong>de</strong>n om <strong>de</strong><br />

hoogste macht, zelfs<br />

binnen <strong>de</strong> eigen<br />

familie, omdat er<br />

geen regelingen waren<br />

getroffen voor jongere<br />

zonen.<br />

De oudste werd door<br />

<strong>de</strong> stam aangewezen<br />

als opvolger. Maar als<br />

er een jongere zoon of<br />

een hoofd <strong>van</strong> een<br />

an<strong>de</strong>re stam later<br />

sterker bleek te zijn,<br />

dan ontstond er <strong>de</strong><br />

zoveelste<br />

erfopvolgingsstrijd.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!