Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Regelmatig worden de Historische Bibliotheek
van Jan Lute en de schrijver van dit boek
geconfronteerd met vragen als
“Ik heet van Egmond. Kunt u nagaan of ik
afstam van de Heren/Graven van Egmont”.
Veel namen zijn pas in de Napoleontische Tijd
geregistreerd bij de Burgerlijke Stand.
Voor iemand die afkomstig was uit Egmond lag
het voor de hand om zich “van Egmond” te
gaan noemen en zich met die naam te laten
registreren.
Al eerder voerden personen om die reden de
toenaam “van Egmond”.
Opmerkelijk is dat in de 17e eeuw in Egmond
personen woonden die zelfs de naam “Egmont
van Poelenburg” of “Egmont van Merenstein”
voerden terwijl geen sprake was van
verwantschap met deze adellijke geslachten.
Toch behoorden deze personen in die tijd tot de
hogere klasse van Egmond en vervulden het
ambt van Burgermeester, Schepen etc.
Om een mogelijke relatie met de Heren/Graven
van Egmont te kunnen onderzoeken dienen
allereerst de inschrijvingen in de Burgerlijke
Stand (na ~1830) en Kerkboeken onderzocht te
worden.
Wanneer de Kerkboeken (Doop-, Huwelijk- en
Begraafregistratie) geen informatie opleveren
dan zijn in veel gevallen nog Schepenregisters
beschikbaar waarin werd bijgehouden wie en
wanneer welk onroerend goed gekocht had.
Zelfs Tiendenregisters (oude belastingregisters)
kunnen geraadpleegd worden.
Wanneer iemand de openbare functie van
Burgermeester, Dijkgraaf, Kerkmeester, etc.
heeft bekleed, dan moeten hun namen in de
betreffende registers terug te vinden zijn.
Veelal bezaten personen die hoge openbare
ambten bekleedden een (familie)wapen.
Dit wapen werd niet alleen gebruikt als zegel
om officiële stukken te zegelen maar ook
diende het als sluitzegel van brieven.
Vóór de 19e eeuw was er geen instantie die
toezicht hield op het gebruik van wapens en
zegels. Bekend is dat adellijke families het
Afstammings-
pretenties
onbevoegd gebruiken van hun wapen verboden
dan wel aanvochten.
Misbruik van hun naam konden zij veelal niet
voorkomen. Het onterecht voeren van de titel
“Heer van” was daarentegen strafbaar.
Veel mensen willen weten van wie zij
afstammen en roepen de hulp in van
gespecialiseerde buro’s. Gewaarschuwd wordt
voor malafide buro’s die tegen hoge kosten een
dubieus familiewapen met stamboom
produceren. Het verdient de voorkeur om
familieonderzoek te laten verrichten door
erkende Genealogen.
Zelf doen is leuker, maar dit vergt veel tijd en
inspanning.
Gemeentearchieven zijn bij zo’n onderzoek
uiterst behulpzaam.
Ook op internet zijn vele sites te vinden met
genealogie als onderwerp.
Belangrijk is dat elke stap terug in de tijd kan
worden onderbouwd met dokumenten.
Sommige (erkende) bastaardkinderen kunnen
getraceerd worden doordat zij een toelage of
goed ontvingen van hun vader. In het voor ons
gunstigste geval een goed in leen.
Van leengoederen werd door de leenheer een
(soms bewaard gebleven) administratie
bijgehouden.
Het kwam voor dat de moeder eveneens een
toelage of goed ontving.
In vroeger tijden waren bastaardkinderen
binnen aanzienlijke families geen ongewoon
verschijnsel en algemeen geaccepteerd.
Veel van deze kinderen werden op oudere
leeftijd door hun vader opgevoed en vooral de
zonen konden daardoor tot hoge posities
binnen bestuursorganen doordringen.
Hierdoor kon hun natuurlijke adellijke vader
indirekt invloed uitoefenen op het bestuur.
Gezien zijn adellijke status was het hem
namelijk niet toegestaan een lagere
bestuursfunctie uit te oefenen.
Hfdst. 62 - Bl. 01
500