Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

voor het nieuw opgericht bisdom Haarlem,
inlijving die trouwens in 1561, door de paus
werd bekrachtigd. Als compensatie werd
Hoveus toen benoemd tot abt van de
Benedictijnerabdij te Echternach. Hij zal dus
wel een geleerd en bekwaam man geweest
zijn.
Uit de mededelingen van Wouters zou men
mogen veronderstellen dat deze, nu goede
bekende, kroniek van het geslacht van
Egmont eigenlijk het werk is van de vier door
Wouters genoemde personen. Met Antonius
Hoveus had Wouters zelf persoonlijk contact
opgenomen, en deze was ook wellicht de
enige nog levende persoon onder de vier
medewerkers.
Hoe het komt dat Antonius Hoveus, monnik
in de abdij die van de heren van Egmond niet
veel goeds had ondervonden, de kroniek van
dit adellijk geslacht heeft geschreven, is ons
vooralsnog niet zeer duidelijk.Werkte hij in
opdracht en werd hij er voor betaald?
Waren er in de abdij twee partijen onder de
monniken, een tegen en een voor, waaronder
Hoveus? Toch moest Hoveus in de abdij zeer
goed aangeschreven staan om als kandidaatabt
te worden voorgesteld. En dat dit geen
loutere lokale appreciatie was bewijst het feit
dat hij tot abt van Echternach zou worden
benoemd.
Een feit is dat de genealogie het geslacht
Egmont in een zeer gunstig daglicht stelt, en
wat de afkomst betreft, helemaal de vervalste
kroniek van Marcelmus schijnt te volgen en
de gegevens ervan blindelings te aanvaarden.
Kan men van een ernstig man als Hoveus
veronderstellen dat hij bewust aan de
vervalsing van de historische feiten
medehielp of moet men veronderstellen dat
hij te goeder trouw was en aan de hand van
Marcelmus’ kroniek er inliep, zoals anderen
meer?
Indien wij meer afwisten van de andere
medewerkers aan de op Hoveus’ naam
verschenen kroniek, namelijk Petrus
Suyrmundius, Andreas Hoesdenus en
Martinus Zybrandus Hueveus, zou er zeker
veel meer klaarheid komen in deze
aangelegenheid. Wouters zegt wel duidelijk
dat die kroniek het werk is van vier personen,
dat zij hun gegevens betreffende de
afcompste der Edele Heeren van Egmont...
ghecopuleert ende geschreven hebben ut die
oude Cronyken die sy in die ... Abdie van
Egmont ghevonden, ghesien ende ghelesen
hebben. Het gaat hier hoogstwaarschijnlijk
om vier personen die elkaar hebben
opgevolgd in het opmaken van deze
genealogische kroniek. Daar de uitspraken
over de Friese koninklijke afkomst helemaal
aan het begin voorkomen en als de basis
vormen van het geheel en het uiteindelijk
doel van de hele opzet, is het redelijk aan te
nemen dat zij, die de eerste hand hebben
gelegd aan het werk, precies dit punt voor
hun rekening hebben genomen en dat de hele
afkomst-geschiedenis reeds kant en klaar was
toen Antonius Hoveus de genealogie dan
verder zou afwerken en vervolledigen.
Er zal aan deze kroniek lang gewerkt zijn,
want de heren van Egmont hebben er zich
lang voor ingespannen om de argumenten
voor hun onafhankelijkheid van de abdij te
verzamelen en om de tegenstrijdige
documenten te doen verdwijnen. Toen
Antonius Hoveus aan de genealogie werkte
waren reeds vele archiefstukken uyt die
Abdie... ghestolen ende afhandich ghemaect.
Dit was het werk geweest van de heren van
Egmont zelf of van hun handlangers. Alle
voor de heren ongunstige stukken moesten
verdwijnen en valse argumenten moesten
worden in de plaats gesteld. Zij hebben
daartoe hun medewerkers gevonden. Men
vraagt zich dan ook terecht af of er soms enig
verband zou kunnen bestaan tussen de auteurs
van de genealogie en de vervalste kroniek
van Marcelmus. Een logisch verband zou dit
wel zijn, maar een bewijs hebben we niet.
Een grondige vergelijking van Hoveus’
genealogie met de kroniek van de zogezegde
Marcelmus zou wellicht meer licht op deze
zaak werpen. Dat het archief van de abdij
reeds geplunderd was toen Hoveus over zijn
gepland werk met Wouters sprak, stelt hem,
menen wij, buiten de verdenking aan de
vernietiging van historische documenten deel
te hebben genomen. Wij hebben reeds
terloops aangemerkt dat Wouters zijn
bronnen aangeeft in zijn doorlopende tekst,
met uitzondering van de Marcelmuskroniek
die hij post scriptum in de margine citeert.
Had hij zijn werk aan Hoveus voorgelegd en
heeft deze hem doen opmerken dat hij geen
verantwoordelijkheid opnam betreffende die
zogenaamde afkomst van de heren van
Egmont van de Friese koningen? En ligt daar
dan de reden waarom Wouters deze bron dan
speciaal citeert en aldus dan deze gewaagde
vervalsing een historische steun geeft, maar
alle verantwoordelijkheid voor Marcelmus
laat. Of dit alles dan aan beide kanten te
Hfdst. 04 - Bl. 12
23