Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Dr. B.K.S. Dijkstra toont in zijn boek “Een
Stamboom in been” op blz. 54- 57 aan dat
Dirk II en zijn vrouw Hildegard van Vlaanderen
hier goedgelijkend zijn weergegeven. Toch is
het miniatuur te dateren tussen 956 en 988.
De tekenaar was naar het zich laat aanzien, de
zoon van het genoemde echtpaar, Egbert.
Deze was in 976 Kanselier van Keizer Otto II
en in 977 Aartsbisschop van Trier. Ook van
hem is een goedgelijkend miniatuur bekend
uit een Psalterium uit 983. *1
Dr. Dijkstra betoogt dat Egbert er
waarschijnlijk bij was toen zijn ouders het
Evangelarium aanboden.
Het miniatuur uit Egmond is duidelijk door
iemand getekend die de handelingen van
dichtbij heeft meegemaakt en slechts één oog
gebruikte (met name het perspectief dat is waar
te nemen pleit hiervoor).
Wat bij het portret van Egbert opvalt is dat hij
opvallend scheel is weergegeven, hetgeen
andere bronnen bevestigen (een familietrek).
Dirk II heeft een met Egbert vergelijkbare
gelaatsvorm (driehoekig), golvend haar en een
zelfde baardvorm.
Bij Hildegard valt direct haar gekromde rug op.
Een aandoening die we eveneens bij haar
familie en nakomelingen tegenkomen.
Portretten waren een poging om een persoon te
vereeuwigen terwijl die een belangrijke
handeling verrichtte. Gezien de aard van de
portretten hingen deze dan doorgaans ook niet
bij de geportretteerde(n) thuis.
Bovendien waren de middeleeuwse huizen
(ook van edelen) te klein en te donker om ze
goed uit te laten komen.
Veelal werden ze daarom opgehangen in
kapellen etc. alhoewel ook in Romaanse kerken
niet veel licht kon binnentreden.
Portretten als boekillustratie voldeden eveneens
aan het beoogde doel, namelijk het tonen
van goede daden van de geportretteerde(n) aan
een zo breed mogelijk publiek.
Hfdst. 09 - Bl. 02
53
*1 Museo
Archealogico
Nazionale, Cividade
di Friuli.
Een leuk detail, ook
al heeft dat niets
met de portretten
te maken, zijn de
hanen op de torenspitsen
in plaats
van kruisen.
Algemeen wordt
ervan uitgegaan dat
de haan een typisch
protestantse (dus
van na ~1560)
torenbekroning is.
De haan was echter
al bij de Germanen
een symbool van
opstanding/ nieuw
leven.
Zie verder:
“Een stamboom in
been”.