02.05.2013 Views

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

A<strong>de</strong>lbert <strong>de</strong> kerk zou<strong>de</strong>n bezoeken, daar het vertonen<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> relieken bijwonen of een gift zou<strong>de</strong>n doen.<br />

[Reg. 261] Dat <strong>de</strong> verstandhouding met <strong>de</strong> bisschop in<br />

die jaren goed was, blijkt nog uit een an<strong>de</strong>r getuigenis.<br />

Bij <strong>de</strong> diocesane syno<strong>de</strong> <strong>van</strong> 04-05-1344 te Utrecht,<br />

stel<strong>de</strong> men veel prijs op <strong>de</strong> aanwezigheid <strong>van</strong> <strong>de</strong> abt,<br />

omdat <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring zich bezig ging hou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />

religieuzen. Het ging er o.a. om of zij zon<strong>de</strong>r<br />

toestemming <strong>van</strong> <strong>de</strong> bisschop mochten wor<strong>de</strong>n<br />

toegelaten tot preek- en biechtstoeI. Daar <strong>de</strong> abt exempt<br />

was en bijgevolg niet door <strong>de</strong> ordinarius verplicht kon<br />

wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> syno<strong>de</strong> bij te wonen, vroeg <strong>de</strong> abt <strong>de</strong><br />

bisschop om een uitdrukkelijke verklaring, dat hij<br />

verschenen was op verzoek en dat dit niet zou<br />

prejudicieren ten aanzien <strong>van</strong> het privilege <strong>van</strong><br />

exemptie <strong>van</strong> het klooster en dat <strong>de</strong> abt niet als<br />

on<strong>de</strong>rdaan, maar als vriend aanwezig was. [Reg. 293]<br />

Op 22-01-1342 kwam wijbisschop Kono naar Egmond<br />

voor een dubbele plechtigheid. De eerste bestond in het<br />

reconcilieren <strong>van</strong> <strong>de</strong> abdijkerk, waar twee scholieren op<br />

bloedige wijze een vete beslecht had<strong>de</strong>n. [ARA Egm.<br />

inv. 3 fol. 82vo] Het geval had misschien niet veel om<br />

han<strong>de</strong>n, maar <strong>de</strong> kerkelijke wetten waren<br />

onverbid<strong>de</strong>lijk streng in die dagen, en dus werd <strong>de</strong><br />

kerk gesloten en mocht pas na een bepaald plechtig<br />

ritueel weer opengesteld wor<strong>de</strong>n. Zo’n reconciliatie<br />

kwam in <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>leeuwen nogal eens voor en zelfs<br />

profiteer<strong>de</strong> men <strong>van</strong> <strong>de</strong> aanwezigheid <strong>van</strong> een bisschop<br />

om voor alle zekerheid, een wegens misschien<br />

onbekend gebleven <strong>de</strong>licten, ontheilig<strong>de</strong> kerk te<br />

herwij<strong>de</strong>n. Later zou <strong>de</strong> abt zelf <strong>de</strong> volmacht verkrijgen<br />

om zo’n reconciliatie te verrichten hetgeen een en<br />

an<strong>de</strong>r wat vereenvoudig<strong>de</strong>. [Reg. 1242]<br />

Het eigenlijke doel <strong>van</strong> <strong>de</strong> komst <strong>van</strong> <strong>de</strong> bisschop was<br />

het inwij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> sacristie en het consacreren <strong>van</strong> een<br />

altaar aldaar. Dit had <strong>de</strong> volg<strong>en<strong>de</strong></strong> dag plaats ter ere <strong>van</strong><br />

St. Jeroen en St. Agatha. [Roefs p. 177] De plechtigheid<br />

betek<strong>en<strong>de</strong></strong> <strong>de</strong> afsluiting <strong>van</strong> een langdurige<br />

bouwperio<strong>de</strong>, in 1332 aange<strong>van</strong>gen met <strong>de</strong> bouw of <strong>de</strong><br />

restauratie <strong>van</strong> <strong>de</strong> dormter door abt Dirk en voltooid<br />

door Hugo. De bouwwerkzaamhe<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> sacristie<br />

hiel<strong>de</strong>n hier nauw verband mee. Bei<strong>de</strong> localiteiten<br />

immers grens<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> kerk, <strong>de</strong> eerste <strong>van</strong>af het<br />

westpand, <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> in het noordpand.<br />

De 8e maart 1343 werd <strong>de</strong> abt met twee <strong>de</strong>kens <strong>van</strong><br />

Utrecht benoemd tot uitvoer<strong>de</strong>r <strong>van</strong> een pauselijke<br />

bulle, die aan <strong>de</strong> bisschop toestond enige gel<strong>de</strong>lijke<br />

bijdragen te vragen <strong>van</strong> <strong>de</strong> niet exempte geestelijkheid<br />

<strong>van</strong> het bisdom. [Bullarium I, 1963] Na<strong>de</strong>re<br />

bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n kennen we niet. Later in 1344 zal <strong>de</strong><br />

abdij nog gezamenlijk met <strong>de</strong> bisschop een actie voeren<br />

tegen een pauselijke belasting. De abdij moest toen<br />

financieel bijdragen voor <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>n <strong>van</strong> Ufrecht, die te<br />

Rome voeren om die exactie, die die Pawes hebben wil,<br />

we<strong>de</strong>r te stane. [ARA Egm. inv. 763 fol. 62]<br />

Kort na zijn benoeming bracht <strong>de</strong> nieuwe abt een<br />

correctie aan in <strong>de</strong> kal<strong>en<strong>de</strong></strong>r <strong>van</strong> <strong>de</strong> abdij. Het schijnt<br />

dat se<strong>de</strong>rt enige jaren het feest <strong>van</strong> Kerkwijding op een<br />

foutieve datum gevierd werd, welke weten we niet,<br />

evenmin <strong>de</strong> oorzaak er<strong>van</strong>. Waarschijnlijk is er een<br />

vergissing in het spel geweest. Zo zou men <strong>de</strong> latijnse<br />

uitdrukking per abusio- nem quorundam kunnen<br />

vertalen met per abuis. In ie<strong>de</strong>r geval werd nu <strong>de</strong><br />

traditionele datum <strong>van</strong> 7 oktober hersteld. Bisschop Jan<br />

<strong>van</strong> Diest verle<strong>en<strong>de</strong></strong> bij die gelegenheid, ook voor dit<br />

feest een aflaat <strong>van</strong> 40 dagen. [ARA Egm. inv. 3 fol.<br />

82vo]<br />

Uit <strong>de</strong> met zorg opgestel<strong>de</strong> en uitmuntend bewaar<strong>de</strong><br />

kasrekening <strong>van</strong> het jaar 1344, on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el <strong>van</strong> een<br />

verloren serie <strong>van</strong>af 1330 tot 1354, bijgehou<strong>de</strong>n door<br />

<strong>de</strong> procurator Willem <strong>van</strong> Rollant, krijgen we <strong>van</strong><br />

Egmond <strong>de</strong> indruk als <strong>van</strong> een bloeiend en<br />

goedgeor<strong>de</strong>nd klooster dat een convent <strong>van</strong> 28<br />

monniken tel<strong>de</strong>, waar<strong>van</strong> 18 geprofesten.<br />

Administratie, zieken- en armenzorg waren nauwkeurig<br />

geregeld en er werd voortdurend gewerkt aan<br />

restauratie <strong>van</strong> abdijgebouwen en uithoven, aan<br />

on<strong>de</strong>rhoud <strong>van</strong> dijken, sluizen en molens. [ARA Egm.<br />

inv. 763] Maar uit <strong>de</strong>ze rekening komt ook <strong>de</strong> slechte<br />

gezondheidstoestand <strong>van</strong> <strong>de</strong> abt steeds dui<strong>de</strong>lijker naar<br />

voren. Reeds <strong>van</strong>af <strong>de</strong> aan<strong>van</strong>g <strong>de</strong>r rekening augustus<br />

1344 was er sprake <strong>van</strong> apothekers, heelmeesters en<br />

geneeskrachtige krui<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> abt. Deze stierf 17<br />

augustus 1345, na een maand te voren een volle aflaat<br />

in het uur <strong>van</strong> sterven <strong>van</strong> <strong>de</strong> paus te hebben<br />

verkregen. [AAU dl. 60 p. 88] Zijn graf lag tegenover<br />

het altaar <strong>van</strong> St. Benedictus d.w.z. vlak voor <strong>de</strong> ingang<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> sacristie, die hij zelf verbouwd had. [Roefs p. 177]<br />

De volg<strong>en<strong>de</strong></strong> oorkon<strong>de</strong>n <strong>van</strong> Abt Hugo<br />

Mensonisz. zijn bewaardgebleven:<br />

• Reg. 222: 10-01-1333 (hier als Prior).<br />

Bertreft verhuur <strong>van</strong> land door Simon <strong>van</strong> Waterland,<br />

monnik te Egmond.<br />

• Reg. 235: 02-02-1336.<br />

Betreft opdracht door Aernt Gheritsz.<br />

• Reg. 236.<br />

Betreft een jaarrente voor priester Simon <strong>de</strong> Zee.<br />

• Reg. 238.<br />

Betreft opdracht door Jacob Willem Costersz.<br />

Reg. 255: Goedkeur stichting kapelanie door wijlen<br />

Hugho Pollaert, <strong>de</strong>stijds rector <strong>van</strong> <strong>de</strong> kerk <strong>van</strong><br />

Voirhout.<br />

• Reg. 258.<br />

Geeft Geriit Hughen costersz. <strong>van</strong> Voirhout een huis.<br />

• Reg. 263.<br />

Verleent Matthijs Dirxsone zijn leen onverstervelijk.<br />

• Reg. 266.<br />

Opdracht tegen leen door Symon <strong>van</strong> <strong>de</strong>r Burch.<br />

• Reg. 267.<br />

Opdracht tegen leen door Melijs <strong>van</strong> Berkel.<br />

• Reg. 268.<br />

Opdracht tegen leen door Willaem Naghel.<br />

• Reg. 271.<br />

Beleent Harman <strong>van</strong> Sueten.<br />

• Reg. 273.<br />

Betreft hospitaal te Alkmaar.<br />

• Reg. 285.<br />

Verleent erfrecht aan Wouter Wicghersz. v. Riedwijc.<br />

• Reg. 296: 06-07-1344.<br />

Betreft erfrecht <strong>van</strong> Bartoud Melissoen.<br />

Ook hier treffen we geen oorkon<strong>de</strong>n aan die<br />

zijn directe familie betreffen.<br />

S. 40-7b. Willem<br />

Hij wordt alleen genoemd in <strong>de</strong> Kroniek <strong>van</strong><br />

Woutersz.<br />

Hfdst. 75 - Bl. 12<br />

621

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!