Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...
Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...
Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A<strong>de</strong>lbert <strong>de</strong> kerk zou<strong>de</strong>n bezoeken, daar het vertonen<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> relieken bijwonen of een gift zou<strong>de</strong>n doen.<br />
[Reg. 261] Dat <strong>de</strong> verstandhouding met <strong>de</strong> bisschop in<br />
die jaren goed was, blijkt nog uit een an<strong>de</strong>r getuigenis.<br />
Bij <strong>de</strong> diocesane syno<strong>de</strong> <strong>van</strong> 04-05-1344 te Utrecht,<br />
stel<strong>de</strong> men veel prijs op <strong>de</strong> aanwezigheid <strong>van</strong> <strong>de</strong> abt,<br />
omdat <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring zich bezig ging hou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />
religieuzen. Het ging er o.a. om of zij zon<strong>de</strong>r<br />
toestemming <strong>van</strong> <strong>de</strong> bisschop mochten wor<strong>de</strong>n<br />
toegelaten tot preek- en biechtstoeI. Daar <strong>de</strong> abt exempt<br />
was en bijgevolg niet door <strong>de</strong> ordinarius verplicht kon<br />
wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> syno<strong>de</strong> bij te wonen, vroeg <strong>de</strong> abt <strong>de</strong><br />
bisschop om een uitdrukkelijke verklaring, dat hij<br />
verschenen was op verzoek en dat dit niet zou<br />
prejudicieren ten aanzien <strong>van</strong> het privilege <strong>van</strong><br />
exemptie <strong>van</strong> het klooster en dat <strong>de</strong> abt niet als<br />
on<strong>de</strong>rdaan, maar als vriend aanwezig was. [Reg. 293]<br />
Op 22-01-1342 kwam wijbisschop Kono naar Egmond<br />
voor een dubbele plechtigheid. De eerste bestond in het<br />
reconcilieren <strong>van</strong> <strong>de</strong> abdijkerk, waar twee scholieren op<br />
bloedige wijze een vete beslecht had<strong>de</strong>n. [ARA Egm.<br />
inv. 3 fol. 82vo] Het geval had misschien niet veel om<br />
han<strong>de</strong>n, maar <strong>de</strong> kerkelijke wetten waren<br />
onverbid<strong>de</strong>lijk streng in die dagen, en dus werd <strong>de</strong><br />
kerk gesloten en mocht pas na een bepaald plechtig<br />
ritueel weer opengesteld wor<strong>de</strong>n. Zo’n reconciliatie<br />
kwam in <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>leeuwen nogal eens voor en zelfs<br />
profiteer<strong>de</strong> men <strong>van</strong> <strong>de</strong> aanwezigheid <strong>van</strong> een bisschop<br />
om voor alle zekerheid, een wegens misschien<br />
onbekend gebleven <strong>de</strong>licten, ontheilig<strong>de</strong> kerk te<br />
herwij<strong>de</strong>n. Later zou <strong>de</strong> abt zelf <strong>de</strong> volmacht verkrijgen<br />
om zo’n reconciliatie te verrichten hetgeen een en<br />
an<strong>de</strong>r wat vereenvoudig<strong>de</strong>. [Reg. 1242]<br />
Het eigenlijke doel <strong>van</strong> <strong>de</strong> komst <strong>van</strong> <strong>de</strong> bisschop was<br />
het inwij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> sacristie en het consacreren <strong>van</strong> een<br />
altaar aldaar. Dit had <strong>de</strong> volg<strong>en<strong>de</strong></strong> dag plaats ter ere <strong>van</strong><br />
St. Jeroen en St. Agatha. [Roefs p. 177] De plechtigheid<br />
betek<strong>en<strong>de</strong></strong> <strong>de</strong> afsluiting <strong>van</strong> een langdurige<br />
bouwperio<strong>de</strong>, in 1332 aange<strong>van</strong>gen met <strong>de</strong> bouw of <strong>de</strong><br />
restauratie <strong>van</strong> <strong>de</strong> dormter door abt Dirk en voltooid<br />
door Hugo. De bouwwerkzaamhe<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> sacristie<br />
hiel<strong>de</strong>n hier nauw verband mee. Bei<strong>de</strong> localiteiten<br />
immers grens<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> kerk, <strong>de</strong> eerste <strong>van</strong>af het<br />
westpand, <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> in het noordpand.<br />
De 8e maart 1343 werd <strong>de</strong> abt met twee <strong>de</strong>kens <strong>van</strong><br />
Utrecht benoemd tot uitvoer<strong>de</strong>r <strong>van</strong> een pauselijke<br />
bulle, die aan <strong>de</strong> bisschop toestond enige gel<strong>de</strong>lijke<br />
bijdragen te vragen <strong>van</strong> <strong>de</strong> niet exempte geestelijkheid<br />
<strong>van</strong> het bisdom. [Bullarium I, 1963] Na<strong>de</strong>re<br />
bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n kennen we niet. Later in 1344 zal <strong>de</strong><br />
abdij nog gezamenlijk met <strong>de</strong> bisschop een actie voeren<br />
tegen een pauselijke belasting. De abdij moest toen<br />
financieel bijdragen voor <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>n <strong>van</strong> Ufrecht, die te<br />
Rome voeren om die exactie, die die Pawes hebben wil,<br />
we<strong>de</strong>r te stane. [ARA Egm. inv. 763 fol. 62]<br />
Kort na zijn benoeming bracht <strong>de</strong> nieuwe abt een<br />
correctie aan in <strong>de</strong> kal<strong>en<strong>de</strong></strong>r <strong>van</strong> <strong>de</strong> abdij. Het schijnt<br />
dat se<strong>de</strong>rt enige jaren het feest <strong>van</strong> Kerkwijding op een<br />
foutieve datum gevierd werd, welke weten we niet,<br />
evenmin <strong>de</strong> oorzaak er<strong>van</strong>. Waarschijnlijk is er een<br />
vergissing in het spel geweest. Zo zou men <strong>de</strong> latijnse<br />
uitdrukking per abusio- nem quorundam kunnen<br />
vertalen met per abuis. In ie<strong>de</strong>r geval werd nu <strong>de</strong><br />
traditionele datum <strong>van</strong> 7 oktober hersteld. Bisschop Jan<br />
<strong>van</strong> Diest verle<strong>en<strong>de</strong></strong> bij die gelegenheid, ook voor dit<br />
feest een aflaat <strong>van</strong> 40 dagen. [ARA Egm. inv. 3 fol.<br />
82vo]<br />
Uit <strong>de</strong> met zorg opgestel<strong>de</strong> en uitmuntend bewaar<strong>de</strong><br />
kasrekening <strong>van</strong> het jaar 1344, on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el <strong>van</strong> een<br />
verloren serie <strong>van</strong>af 1330 tot 1354, bijgehou<strong>de</strong>n door<br />
<strong>de</strong> procurator Willem <strong>van</strong> Rollant, krijgen we <strong>van</strong><br />
Egmond <strong>de</strong> indruk als <strong>van</strong> een bloeiend en<br />
goedgeor<strong>de</strong>nd klooster dat een convent <strong>van</strong> 28<br />
monniken tel<strong>de</strong>, waar<strong>van</strong> 18 geprofesten.<br />
Administratie, zieken- en armenzorg waren nauwkeurig<br />
geregeld en er werd voortdurend gewerkt aan<br />
restauratie <strong>van</strong> abdijgebouwen en uithoven, aan<br />
on<strong>de</strong>rhoud <strong>van</strong> dijken, sluizen en molens. [ARA Egm.<br />
inv. 763] Maar uit <strong>de</strong>ze rekening komt ook <strong>de</strong> slechte<br />
gezondheidstoestand <strong>van</strong> <strong>de</strong> abt steeds dui<strong>de</strong>lijker naar<br />
voren. Reeds <strong>van</strong>af <strong>de</strong> aan<strong>van</strong>g <strong>de</strong>r rekening augustus<br />
1344 was er sprake <strong>van</strong> apothekers, heelmeesters en<br />
geneeskrachtige krui<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> abt. Deze stierf 17<br />
augustus 1345, na een maand te voren een volle aflaat<br />
in het uur <strong>van</strong> sterven <strong>van</strong> <strong>de</strong> paus te hebben<br />
verkregen. [AAU dl. 60 p. 88] Zijn graf lag tegenover<br />
het altaar <strong>van</strong> St. Benedictus d.w.z. vlak voor <strong>de</strong> ingang<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> sacristie, die hij zelf verbouwd had. [Roefs p. 177]<br />
De volg<strong>en<strong>de</strong></strong> oorkon<strong>de</strong>n <strong>van</strong> Abt Hugo<br />
Mensonisz. zijn bewaardgebleven:<br />
• Reg. 222: 10-01-1333 (hier als Prior).<br />
Bertreft verhuur <strong>van</strong> land door Simon <strong>van</strong> Waterland,<br />
monnik te Egmond.<br />
• Reg. 235: 02-02-1336.<br />
Betreft opdracht door Aernt Gheritsz.<br />
• Reg. 236.<br />
Betreft een jaarrente voor priester Simon <strong>de</strong> Zee.<br />
• Reg. 238.<br />
Betreft opdracht door Jacob Willem Costersz.<br />
Reg. 255: Goedkeur stichting kapelanie door wijlen<br />
Hugho Pollaert, <strong>de</strong>stijds rector <strong>van</strong> <strong>de</strong> kerk <strong>van</strong><br />
Voirhout.<br />
• Reg. 258.<br />
Geeft Geriit Hughen costersz. <strong>van</strong> Voirhout een huis.<br />
• Reg. 263.<br />
Verleent Matthijs Dirxsone zijn leen onverstervelijk.<br />
• Reg. 266.<br />
Opdracht tegen leen door Symon <strong>van</strong> <strong>de</strong>r Burch.<br />
• Reg. 267.<br />
Opdracht tegen leen door Melijs <strong>van</strong> Berkel.<br />
• Reg. 268.<br />
Opdracht tegen leen door Willaem Naghel.<br />
• Reg. 271.<br />
Beleent Harman <strong>van</strong> Sueten.<br />
• Reg. 273.<br />
Betreft hospitaal te Alkmaar.<br />
• Reg. 285.<br />
Verleent erfrecht aan Wouter Wicghersz. v. Riedwijc.<br />
• Reg. 296: 06-07-1344.<br />
Betreft erfrecht <strong>van</strong> Bartoud Melissoen.<br />
Ook hier treffen we geen oorkon<strong>de</strong>n aan die<br />
zijn directe familie betreffen.<br />
S. 40-7b. Willem<br />
Hij wordt alleen genoemd in <strong>de</strong> Kroniek <strong>van</strong><br />
Woutersz.<br />
Hfdst. 75 - Bl. 12<br />
621