Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

in de zaken van het klooster te betrekken”.
Hierna volgt bij Hof een uitvoerig verhaal
over de Bisschoppelijke Rechtbank.
In het kort: de Abt grijpt een voorval aan om
de Advocaat voor de Bisschoppelijke
Rechtstoel te Utrecht te brengen.
De Bisschop verklaart zich niet competent en
geeft een voor de Abt negatieve beslissing.
De Abt wendt zich tot Rome. Hij stelt alle
personen en goederen van het klooster onder
bescherming van de H. Stoel.
In Egmond breekt een guerrilla uit.
De uitspraak van Rome bevatte twee
boodschappen:
1. De kerkelijke kwestie werd doorverwezen
naar een speciale Kerkelijke Rechter:
Hendrik Raso, Proost van St. Maria ad gradus
te Keulen.
2. Voor de andere kwestie roept de Paus de
hulp in van Graaf Willem (die hiermee uit de
mogelijke kerkelijke ban wordt ontheven).
De Graaf ontbiedt beide partijen.
De Abt betoogt dat de Graaf zelf als
Advocaat de rechten van het klooster moet
verdedigen.
De Graaf stelt nu Dirk van Boekel aan als
rechter.
Willem van Egmont beroept zich op zijn
rechten als Advocaat.
1e uitspraak: de Graaf is de Advocaat en de
Abt kan zonder zijn toestemming geen ander
als zodanig aanstellen. De Graaf vraagt een
schadevergoeding van 500 pond.
Willem dringt, gesteund door het merendeel
van de Hollandse edelen aan op een uitspraak
van de Graaf zelf.
Willem van Egmont memoreert zijn
verdiensten in de oorlog tegen de Graaf van
Loon. De Graaf dringt aan op een compromis.
Vastgelegd in een oorkonde van 28 augustus
1215. [Kruisheer oork. 72]
Willem van Egmont doet afstand van de
geusurpeerde rechten, maar krijgt deze
vervolgens terug voor het leven als gunst.
[Fontes p. 250-254 Roefs p. 151-155 Tabula
1215]
Evenals de uitspraak van 1174 was deze
slechts een compromis, dat aan de werkelijke
situatie weinig veranderde. De rechten van de
Abdij werden zelfs langzaam maar zeker
beknot.
Na de dood van Abt Lubbert volgt Abt
Hendrik op in 1226. Deze Abt was ook
verwant aan de Heren van Egmont.
Een van zijn eerste daden was dan ook
Willem van Egmont opnieuw erfelijk te
belenen met de Advocatuur. [ARA Egm. inv.
3 fol. 25 (reg. 27) gedr. OHZ I 300, Roefs
p. 158] In Nov. 1227 volgt een nieuwe
nauwkeuriger oorkonde. [idem (reg. 28) gedr.
OHZ I 307] Paus Clemens bevestigt deze
oorkonde op 18 januari 1310.
De verstandhouding tussen Abt en Advocaat
bleef nu goed.
Willem wordt zelfs erfelijk met het
Altrudeland beleend tegen 3 pond en 15 den.
Het convent weigert oorspronkelijk haar
toestemming [Kapittelakte 25 nov. 1228],
maar ratificeert gezien de vriendschappelijke
verhouding”.
Willem overleed in 1234.
Gerrit II
Van hem zijn geen voorvallen m.b.t. de Abdij
bekend.
Hij overleed t.g.v. een schipbreuk in 1242.
Willem II
Hij stond zeker tot 1248 onder voogdij van
Wouter Stoutkind.
De relatie met Abt Lubbert (1240-1263), ook
weer uit het Geslacht van Egmont, blijkt
goed.
Op 21 oktober 1301 krijgt hij een Pauselijke
bevestiging van al zijn Abdijlenen.
[ARA Egm. inv. 3 fol 25vo (reg. 124)]
Willem overleed in 1304.
Zijn zoon Gerrit III overleed vóór hem in
1300. Zijn kleinzoon volgt dus op. *1
Willem III
Hij wordt op 18 januari 1310 door Paus
Clemens bevestigd in alle rechten van zijn
voorouders op de Advocatie en leengoederen.
[ARA Egm. inv. 3 fol. 26 (reg. 151)]
Willem overleed kinderloos in 1312.
Zijn broer volgt hem op.
Wouter III
In 1312 weigert de Abt om Wouter te
erkennen als Advocaat. *2 Na lang
onderhandelen wordt hij dit voor het leven,
zij het onder zeer veel voorwaarden en met
veel beperkingen.
[ARA Egm. inv. 1 fol. 25 (reg. 162)]
In 1319 is er een geschil met de Abt. Dirk III
v. Wassenaer arbitreert.
[AN Parijs arch. Pignatelli serie T nr. 159]
Wouter overleed in 1321.
Hfdst. 23 - Bl. 06
168
*1: In principe kon
Willem III de advocatuur
als een recht
leen niet erven van
zijn grootvader.
*2: In principe kon
Wouter III de advocatuur
als een recht
leen niet erven van
zijn broer.