Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

Johan I
Volgens een suppliek dat Abt Hugo v.
Assendelft in 1360 aan de Paus richtte,
komen de 30 jaar ervóór voorgevallen
wandaden van Jan v. Egmont aan de orde. Zo
zou hij het klooster hebben aangevallen en de
kamer van de Abt zijn binnengedrongen. Hem
bedreigd hebben onder het schreeuwen van
“ter dood, ter dood die verrader van een Abt”.
[Roefs p. 175, ARA Egm. inv. 101]
In 1355 komt het weer tot een conflict. De
Abt laat te Wimmenum een kapel bouwen.
Stichtingsbrief van 1 november 1357.
[ARA Egm. inv. 755 (reg. 373), inv. 756 (reg.
374) en inv. 755 (reg. 375)]
Deze kapel lag op de omstreden grens van de
Heerlijkheid. Jan gaat hier tegen in, waarna
de onenigheden zo hoog oplopen, dat de Abt
de vlucht neemt.
In 1358 komt het tot een proces tegen Jan v.
Egmont dat vlg. de Tabula 7 jaar zou duren.
[ARA Egm. inv. 3 fol. 10]
In juli 1359 vindt dit plaats in Avignon. De
Abt richt zich in een suppliek tot de Paus,
waarin hij stelt dat alle landen tussen
Aremerzweth en Winnemerzweth in het
gebied van Egmond, alsook de Hoge en
Lagere Rechtsmacht over de inwoners, aan
het klooster toebehoren. Heer Jan van
Egmont, ten onrechte pretenderend dat het
gezag en de rechtsmacht door hem van Abt en
convent in leen werd gehouden, had de Abt
op velerlei wijze in zijn bezit gestoord.
Bovendien had destijds een Heer van Egmont
een aanval op het klooster gedaan, Abt Dirk
naar het leven gestaan en was een van de
dienaren van de huidige Abt op het
Abdijterrein zelf vermoord. Door deze
felonie had het Geslacht van Egmont zijn
leen verbeurd.
Het gaat hier te ver om alle misdaden en de
gang van het proces te beschrijven. Ik verwijs
daarvoor naar J. Hof De Abdij blz. 76 e.v.
Op 11 augustus 1363 wordt Prior Arnhold van
Driel op het Abdijterrein vermoord.
Al met al reden voor een Kerkrechterlijke
uitspraak.
Op 3 juli 1366 volgt een Pauselijk schrijven
en de aanstelling van een executerende
commissie. [ARA Egm. inv. 101 (reg. 411,
412 en 413)]
Of de betrokkenen nog voor hun dood boete
hebben gedaan en van de ban zijn ontheven,
heeft de kroniekschrijver niet kunnen
achterhalen.
Johan overleed in 1369.
Aarnoud I
In 1368 werd Jan van Hillegom tot Abt
gewijd. Hij wist het nog steeds niet opgeloste
leenconflict met de Heer van Egmont op een
dood spoor te brengen.
De Heer van Egmont komt alleen nog ter
sprake bij de terugkoop van zekere rechten
die Jan v. Egmont sinds 1375 van de Abdij in
pacht had [ARA Egm. inv. 393 (reg. 479)]
en bij de verkoop van een huis in 1376 aan
Gerrit van Egmont (Hr. v. Wateringen).
[ARA Egm. inv. 319 (reg. 485)]
In 1372 doet de Abdij [vlg. Tabula] afstand
van leengoederen te Rinnegom en Limmen.
In 1396 bemiddelt Hertog Albrecht als Graaf
van Holland tussen Aarnoud en de Abdij
betreffende de Rechtsmacht.
[ARA Egm. inv. 48, 104 (reg. 621- 635,
Roefs p. 187]
Voorstel: de Hoge en Lagere Rechtsmacht
gaan terug naar de Graaf.
Zie Kapittelakte van 29 april 1396.
Accordering door de Hertog op 6 mei 1396.
[ARA Egm. inv. 645 (reg. 636)]
De Graaf komt in conflict met de Abdij en
geeft in 1398 Aarnoud de Hoge en Lagere
Rechtsmacht in leen. [Roefs p. 188- 189]
Op het eind van de 14e eeuw vonden er
verschillende conflicten met de Abt plaats
o.a. over de aanstelling van een
schoolmeester. [Alkmr. Jrb. 1968 blz. 123]
In 1405 worden door Graaf Willem alle
grafelijke lenen van Aarnoud v. Egmont
verbeurdverklaard.
Vóór eind 1407 wordt de overeenkomst uit
1396 betr. de Hoge en Lagere Rechtsmacht
door Graaf Willem vernietigd.
Aarnout wordt uit de Heerlijkheid gestoten.
[ARA Egm. inv. 53 (reg. 736)]
Op 23 juni 1408 Zoen van Geervliet. Aarnoud
wordt tegen betaling van 20000 Fr. kronen
weer in zijn oude rechten hersteld. [Roefs
p. 191- 193]
Aarnoud overleed in 1409.
Johan II
Johan II wordt in 1409 al direct met
moeilijkheden geconfronteerd. Omdat het
zoengeld (overigens een enorm bedrag) nog
niet was voldaan, stelt de Graaf in Egmond
aan:
16-12-1409 Dirk Stokensz. als Schout.
25-12-1409 Willem v. Alkemade als Baljuw.
Op 28 september verklaart Jan van Egmont
bij notariële akte op de vraag van Graaf
Willem of hij bereid is zijn Heerlijkheid van
Hfdst. 23 - Bl. 07
169