Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

De Friese Koningen hadden hun Rijk
onderverdeeld in gewesten. Wij zouden dit
Hertogdommen noemen.
Eén van die gewesten was West Frisiae (niet te
verwarren met ons huidige West Friesland).
West Frisiae was het deel van het Friese Rijk
dat ten westen van de hoofdstad Stavoren lag en
zich van Texel/Vlieland tot aan Katwijk
uitstrekte. De Friese Koning Adgillus II † 737
had daar zijn jongere zoon Radbodus als Hertog
aangesteld. Deze ging daar ook wonen. Hij
kreeg naast de titel Hertog (legeraanvoerder),
ook de titel Graaf van Kennum. Dit was één
van de belangrijkste Graafschappen van West
Frisiae en had als hoofdplaats Egmond (toen
wellicht nog Hallum of Arem genoemd). Het
gebied van dit overigens nergens als zodanig in
oorkonden vermelde Graafschap, strekte zich
uit langs de Noordzeekust van Texel/Vlieland
tot aan Heemskerk. In het oosten begrensd door
West Friesland, Waterland en mogelijk
Amstelland.
Latere kroniekschrijvers betitelen hem ook wel
als Graaf te Egmond, waarmee zij aangaven dat
Radbodus Graaf was en te Egmond woonde.
Hij was dus niet expliciet Graaf van Egmond.
De plaats Egmond was in die tijd niet meer dan
een kleine nederzetting. Een zoon van de Friese
Koning zou hier zeker geen Graaf van willen
zijn.
Radbodus volgde in 749 zijn broer op en was
slachtoffer van de gebeurtenissen in 754. Hij
raakte zijn Konings- en Hertogtitel kwijt (zijn
nakomelingen, de Graven van het Hollandse
Huis maken hier nog gedurende honderden
jaren aanspraak op). Wel behoudt hij het
Graafschap Kennum, maar zoals boven
omschreven in leen. Radbodus sterft in 792 en
wordt opgevolgd door zijn zoon Garbrant die
in 845 sterft.
Hij laat geen erfgerechtigde kinderen na en
wordt opgevolgd door zijn broer Wollebrant I.
Deze overleed in 868 en wordt opgevolgd door
zijn zoon Radbout II, die in 919 overleed.
Radbout II overleed kennelijk zonder
erfgerechtigde zonen na te laten. Naast een
bastaardzoon Dodo had hij een zuster of een
erfdochter Ghenna, die huwt met Dirk III,
Graaf van Rijnland.
Dat de nakomelingen van Dirk III aanspraak
maakten op het Graafschap Kennum is
duidelijk, maar dat zij later eveneens aanspraak
maakten op West Frisiae en zelfs op het
voormalige Friese Rijk blijkt uit het
voorgaande. Met name Waterland en West-
Friesland (voormalige gebiedsdelen van West-
Frisiae) beschouwden zij als hun erfdeel.
Koning Lodewijk, zoon van Lodewijk en zijn
eerste echtgenote en halfbroer van Karel de
Kale door hun gemeenschappelijke vader,
schonk op 3 april 868 deze Dirk het bos Wasda
en andere domeinen grenzende aan het
Graafschap. Zo kon hij met koninklijke macht
en als een onverschrokken strijder tegen de
Denen permanente wachtposten vestigen. Dirk
nam het voornoemde gezag toen voor het eerst
volgens leenrecht van hem aan en hij en zijn
nageslacht hebben het tot op heden in bezit.
Uit het voorgaande mag duidelijk zijn dat Dirk
een aanzienlijk man was en in staat geacht
werd om weerstand te bieden tegen de invallen
van de Noormannen.
Het bos Wasda wordt door veel schrijvers als
niet lokaliseerbaar beschreven. Wanneer we er
van uitgaan dat Dirk Graaf van Rijnland was,
dan is het voor de handliggend, vooral als de
schenker een betere verdediging van de
kuststreek voor ogen had, dat Dirk in 868 het
gebied ten noorden van zijn Graafschap erbij
kreeg.
Dit gebied strekte zich uit van Katwijk tot aan
Heemskerk (de zuidgrens van het Graafschap
Kennum). Een gebied dat in Friese tijd wellicht
een Koningsgoed was.
Samen met de Graaf van Kennum schermde
hij de Noordzeekust af van Texel/Vlieland tot
aan de zuidgrens van het Graafschap Rijnland
(helaas is deze grens niet duidelijk aan te
geven). Ten zuiden van deze grens moeten we
rekening houden met de Heren van Wassenaer.
Deze Dirk, de eerste Graaf van Holland, voerde
een gouden wapenschild met rode leeuw.
Dit geeft nogmaals aan dat Dirk een zeer
aanzienlijk man was. Zowel wapenteken als
kleuren waren in die tijd voorbehouden aan de
meest aanzienlijken.
Volgens de overlevering stamt hij af van een
Geslacht van Frankische aanzienlijken en was
hij gehuwd met een edelvrouw, Ghenna
geheten, in het Diets Gonne. Bij haar verwekte
hij een zoon, Dirk genaamd, die opviel door
zijn grote rechtschapenheid. Dirk senior liet uit
godsvrucht in Egmond een klooster in hout
bouwen, waarin hij nonnen van de orde van
Sint Benedictus liet wonen.*1 Aan hen stelde
hij uit eigen middelen rijkelijk beschikbaar wat
voor hun levensonderhoud nodig was.
Dat Dirk, Graaf v. Rijnland afstamde van een
Geslacht van Frankische aanzienlijken is uit het
voorgaande wel duidelijk. Hij stierf in 880.
Hfdst. 10 - Bl. 12
70
Cursief
Woordelijk uit de
Tielse kroniek.
*1: Hieruit volgt
dat met de bouw
van dit houten
klooster is begonnen
vóór 900.