Digitale versie - Afbeeldinge ende Levens beschryvinge van de ...

domeinen grenzend aan het graafschap... . Deze
Dirk, de eerste Graaf van Holland, voerde een
gouden wapenschild met rode leeuw. Volgens
de overlevering stamt hij af van een geslacht
van Frankische aanzienlijken en was hij
gehuwd met een edelvrouw, Ghenna geheten, in
het Diets Gonne. Bij haar verwekte hij een
zoon, Dirk genaamd... . Dirk senior liet uit
grote godsvrucht in Egmond een klooster in
hout bouwen, ...”.
Onder nr. 73 staat: “Op de nonae van oktober
(7 oktober) in 902 ontsliep Dirk, ... Gravin
Ghenna scheidde twee dagen voor de indus van
januari (11 januari) van de wereld en is bij haar
echtgenoot begraven in het klooster Egmond..”.
Tenslotte een citaat uit de Adelskroniek van
Woutersz. Bij de omschrijving van Wolbrant I
845- 868 (Hfdst. 28) staat op blz. 19 verso:
“Angesien dat ick Carolus Caluus, keyser van
Romen, ut myn keyserlicke miltheyt heb
gegeven ende gegont Dirick van Aquitanien
mynen neef dat Graefschap van Hollant,
Seelant ende Vrieslandt, ende aengesien dat ick
bevinne dat sommige heeren ende bysonder die
Heer van Egmont, die Burchgraaf van Leyden,
heer van Waszenaer, ende die Heer van Arkel
daer groet recht in hebben, dat welcken onse
voervaderen Puppyn van Harstel, Hartoge van
Brabant ende Coning van Vrancryck ende
Carolus Martellus hier voertyts geapprobeert
hebben, Alsoe begheer ick mede mit dese edele
heeren een ewige pays ende vrede te maecken
in deser manieren: in den eersten sal die Heer
van Egmont behouden ende besitten Egmont
mit die thien naeste dorpen omleggende, die
Heer van Arkel sal behouden ende besitten dat
lant van Arkel, ende die Burchgraaf van Leyden
sal behouden Leyden mit Rijnlant, ende hier
boven sal myn neef, die grave van Hollant
voerszeyd, geven ende schenken den Heer van
Egmont voerszeyt ses duysent vransche cronen
ende sal noch op syne costen funderen ende
doen timmeren een cloester ofte abdie tot
Egmont om ten ewigen dagen te bidden voer
die sielen van Rolant die outste soen van den
heer van Egmont, van die heer van Arkel ende
van die Burchgraef van Leyden, die getrouwt
hadden die twe dochteren vanden voerszeyden
heer van Egmont ende inden stryt doot geslagen
waren”.
Hier staat in het kort dat Karel de Kale zijn
bloedverwant Dirick van Aquitanien het
Graafschap Hollant “gegont” heeft, maar
“bevinne” dat de Hr. v. Egmont, de Burggr. v.
Leiden, de Hr. v. Waszenaer en de Hr. v. Arkel
daar oude rechten op kunnen doen gelden,
zoals eerder door “Puppyn v. Harstel ende
Carolus Martellus” waren “geapprobeert”.
Vatten we het bovengenoemde samen:
St. Adalbertusboek.
Hr. Dirk en Geva schenken in 863 een deel van
hun geërfde bezit te Egmond aan de kerk te
Egmond (Adalbertkapel?).
Annales Egmundenses.
Karel de Kale schenkt in 863 aan Dirk v.
Holland, Egmond met weiden en bossen.
Daarmee wordt doorgaans de Heerlijkheid
bedoeld.
Tielse Kroniek.
Beschrijft de opdracht in 863 van Karel de
Kale aan Dirk, broer van vorst Waltger:
1e Het Graafschap Holland.
2e De kerk van Egmond met toebehoren.
3e Kennemerland.
Opvallend is dat hier onderscheid gemaakt
wordt tussen het Graafschap Holland en
Kennemerland. *1
Verder omschrijft deze kroniek Dirk als
stammend uit een aanzienlijk Frankisch
geslacht, 1e Graaf v. Holland en gehuwd met
Ghenna. Hij bouwt het eerste houten klooster
en † in 902.
Tenslotte Woutersz.
Hij stelt dat Karel de Kale erkent dat de Heren
v. Egmont, v. Wassenaer en v. Arkel al sinds
Pippyn v. Herstal † 714 oude rechten op
Holland hebben. Hij verordent een zoen tussen
de genoemde Heren en zijn als Graaf
aangestelde bloedverwant Dirick v. Aquitanien.
De Hr. v. Egmont behoudt Egmond en de 10
omliggende dorpen.
Hij krijgt 6 duizend Franse kronen (een
enorm bedrag voor die tijd).
Dirick moet voor de gesneuvelden Roeland v.
Egmont en de Heren v. Arkel en Wassenaer
(beide schoonzonen van Hr. Wolbrant v.
Egmont) te Egmond een klooster bouwen.
Karel de Kale † in 877.
Bovengenoemde opdracht tot kloosterbouw is
daarom te dateren tussen 863 en 877.
Het is dus mogelijk dat er rond 877 al een
kloostertje met bijbehorende kapel te Egmond
stond. Radbout II zal daar als opvolger van
Wolbrant † 868 wel heerser zijn geweest.
Vandaar dat hij zijn vrouw er in 884 kon laten
begraven en de stoffelijke resten van zijn
voorouders hiernaar kon laten transleren.
Hfdst. 18 - Bl. 03
135
*1: Een oude
theorie is dat met
Holland Holtland
wordt bedoeld dat
mogelijk met Masaland
een graafschap
vormde.