DE DRAAIENDE PUT

DE DRAAIENDE PUT 113
Lansine Diabate mij waar de Diabate vroeger woonden. Hij kon niet bepalen
wanneer zij daar vandaan waren vertrokken.
Alle Diabate uit Kela zijn het erover eens dat de man die verantwoordelijk
is voor hun huidige prestige een zekere 'Kelabalaba' 47 is. Hij is de grootvader
aan vaders kant van El Haji Bala. Veel verhalen verwijzen naar hem, ik hoorde
de volgende gegevens:
De Diabate uit Kela verklaren dat hun grote prestige met Kelabalaba begon;
hij was de eerste Diabate die de officiële spreker was bij de zevenjaarlijkse
opvoering van het Sunjata-epos in Kangaba. 48
Kelabalaba is het kleinkind van Balaba (Lansine Diabate, 16-1-92). Balaba
was de griot van Kaaba Kamori (El Haji Bala in Camara 1990, p. 125), de
eerste van de drie vorsten van Kangaba die de Keita uit Kangaba zelf
noemen als hun voorouders, voordat zij Benba Kanda noemen. Kelabalaba
leefde in de tijd van de komst van de Fransen. Deze twee gegevens lopen
dus parallel wat betreft aantal generaties. Zij plaatsen Kelabalaba aan het
eind van de negentiende eeuw.
Kelabalaba kreeg grote geschenken van Samory Toure. 49 Dit moet tussen
1875 en 1890 zijn geweest.
El Haji Bala zei dat hij Kelabalaba nog had gekend, maar alle andere oude
mannen zeiden dat hij voor hun geboorte overleden was. El Haji Bala is
rond 1915 geboren. Kelabalaba zou volgens deze informatie kort na 1915
gestorven moeten zijn.
Kelabalaba werd als spreker van het Sunjata-epos rond 1935 opgevolgd door
Brehman Diabate (zie Camara 1990, p. 314).
Wanneer Kelabalaba nog leefde bij El Haji Bala's geboorte, en wanneer
Kelabalaba met Mambi was verbonden, dan moet hij rond 1880 ook al een
belangrijk man zijn geweest. Dit is goed mogelijk. Hij kan niet tot 1935 geleefd
hebben, omdat dan meer mensen hem gekend zouden hebben. 50
Er bestaan geen schriftelijke bronnen over de Diabate en hun relatie met de
pre-koloniale vorsten van Kangaba. Ondermeer daarom vermoed ik dat hun
huidige prestige van recente oorsprong is. Zo kon ik in Persons magnum opus
over Samory slechts eenmaal een verwijzing naar griots in Kangaba vinden. Op
47
48
Dit betekent letterlijk 'Grote Bala uit Kela'
Dat vertelden de Diabate mij bij verschillende gelegenheden. Camara (1990, p 314) geeft echter als
voorganger van Kelabalaba een zekere Banani Famoro Diabate en voegt toe 'sur lequel nous n'avons pas
eu d'autre Information'
Menig familie vertelt dergelijke verhalen
w De lijst van officiële sprekers is onvolledig, omdat er een tijdssprong gat zit tussen Kelabalaba en
Brehman.