You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
198<br />
JAN JANSEN<br />
Het is geen toeval dat juist de broers Bala en Yamudu zulke belangrijke mensen zijn<br />
m Kela Hun bonda kent een lange traditie van grote faam en veel talent Deze<br />
roemrijke traditie begint met Kelabalaba, de eerste spreker bij de zevenjaarhjkse<br />
opvoering van het epos en de grootvader van beide broers Behalve Kelabalaba kent<br />
deze bonda de legendarische ngom-speler Bintufaama, de vader van bovengenoemde<br />
Siramun Diabate Hij kende het toppunt van zijn roem in de jaren veertig Zijn<br />
ngom zou nog doorgespeeld hebben wanneer Bintufaama zelf al met spelen was<br />
opgehouden ' 6 Bmtufaama's broer Bmtusme, de vader van de twee broers El Haji<br />
Bala en El Haji Yamudu, was ook een beroemd man El Haji Bala toonde mij ooit<br />
een foto van hem Daarop zat hij te paard, gekleed als een groot krijger Bmtusme<br />
en Bintufaama zijn nooit officieel verteller van het epos geweest, maar hun status<br />
staat buiten kijf Wanneer de Diabate uit Kela over zichzelf zongen, hoorde ik vaak<br />
de namen van deze twee voorouders<br />
De jongere generaties van deze bonda gaan verder in de voetsporen van de<br />
ouderen Bala en Yamudu hebben inmiddels een grote reputatie, Siramun is<br />
legendarisch en van de jongste generatie timmeren Kasse Mady, m Frankrijk, en<br />
diens jongere broer Lanfia, die nog m Kela woont, flink aan de weg Veel grote<br />
artiesten blijken dus voort te komen uit het onmiddellijke nageslacht van Kelabalaba<br />
Bala en Yamudu genieten een hoog aanzien Dit betekent met dat zij hiervan<br />
passief genieten Integendeel, bij officiële bijeenkomsten wringen zij zich m allerlei<br />
bochten om aan het woord te komen " Zij voelen blijkbaar een innerlijke drang tot<br />
spreken om hun gastheren m het openbaar te bedanken<br />
CASE Lansme Diabate - jongere broer<br />
In de jaren zeventig heeft Lansme (geboren in 1926) 18 de rol van Bremajan<br />
overgenomen als partner van El Haji Yamudu In die tijd zong en vertelde<br />
Lansme en speelde daarbij ngom Toen ik in Jehbakoro was, in november 1992,<br />
bleek een man zich nog een optreden van Yamudu en Lansme te herinneren Ik<br />
was hierover verbaasd, omdat Lansme regionaal opvallend onbekend was<br />
1<br />
Dit/elfde verhaal wordt verteld over de bovengenoemde gnol Banzumana Sisoko (gestorven 1937)<br />
/ie Werdekker 1989<br />
" l en mooi voorbeeld van dit ongeduld is te zien op de video over de opening van de Kitabolon (zie<br />
noot 3) De avond na de opening spraken vele gasten het publiek toe Zo ook El Haji Bala en El Ilaji<br />
Yamadu /ij werden aangekondigd door een ceremoniemeester De/e nam hiervoor ruim de tijd Dat<br />
irriteerde Bala zichtbaar IIij maakte steeds weer aanstalte om zijn verhaal te beginnen door de<br />
microfoon naar /ijn mond te brengen, maar moest tot zijn ergernis enkele minuten wachten voordat hem<br />
het woord werd gegeven<br />
18<br />
Volgens H Ilaji Yamudu die in 1923 geboren is, is dit geboortejaar - uit Lansme s paspoort -<br />
oniuist Lansme s oudere broer Sokemadi is volgens El Haji Yamudu nog jonger dan twee van zijn<br />
eigen jongere broers Daarom moet er volgens El Ilaji Yamudu tussen hemzelf en Lansme een veel<br />
groter leeftijdsverschil dan drie jaar zitten
Change language