DE DRAAIENDE PUT

DE DRAAIENDE PUT 207
Ter afsluiting
De Diabate uit Kela zijn trots op hun status als jeli 32 Zij zitten niet m hun maag
met het stereotiepe beeld van dtjeh Dit bleek ondermeer al m hoofdstuk 4, toen zij
claimden van een koning af te stammen en vrijwillig nyamakalaw te zijn geworden
Jeli zijn geeft hun een meerwaarde De Diabate ontlenen aanzien aan hun rol van
officiële bewakers van het Sunjata epos in combinatie met hun relatie met het nog
altijd prestigieuze vorstengeslacht uit Kangaba Zij reproduceren dit aanzien door
hun kennis als geheim te presenteren, slechts weinigen het recht tot spreken toe te
staan, en relatief weinig op te treden De woorden van de Diabate uit Kela zijn
omgeven met een aura van exclusiviteit en daarom zijn maar enkele Diabate nodig
om de Diabate als groep zo'n uitstraling te geven In dit hoofdstuk behandelde ik
deze selecte groep El Haji Bala, El Haji Yamudu, Lansme en Bmtan Zij
compenseren ruimschoots de minder getalenteerden, waarvan er natuurlijk velen zyn,
zolang deze laatsten de getalenteerden aanvaarden als personen met exclusieve
kennis, de zogeheten geheimen
Hoewel de Diabate scherp van de tongnem zijn gesneden, laten zij dit zelden
blijken Ze gedragen zich m de regel vriendelijk, formeel, soms afstandelijk Deze
houding maakt anderen onzeker Zij gaan zich 'schamen' en wenden zich dan tot de
Diabate om die schaamte weg te nemen, de Diabate moeten hun reputatie herstellen
Hierbij is een gift op zijn plaats
Jeliw ontvangen giften en daarmee zouden zij afhankelijk van de schenkers
kunnen worden Dat kan hun reputatie schaden, omdat men dan kan denken dat zij
met meer de 'waarheid' spreken De kracht van de Diabate uit Kela ligt m het feit
dat zij zelden om giften vragen Zij weten dat zij onafhankelijkheid moeten
uitstralen, omdat een dergelijk gedrag op termijn het meest rendabel is De Diabate
uit Kela lijken geenszins op de 'bedelaars' met mejehw soms worden vergeleken
'Wij vragen geen geld, wij bewerken het land,' klonk het steeds weer vol trots De
Diabate weten dat hun kracht ligt m de reproduktie van hun status als onafhankelijke
gnots, niet in geldelijk gewin op de korte termijn
Voor de continuïteit van de status is het natuurlijk noodzakelijk om een gesloten
front te vormen opdat het Sunjata-epos, het ultieme politieke verhaal, met onder
kritiek komt te liggen Daarvoor moet de overlevering van het verhaal zorgvuldig
geschieden In het volgende hoofdstuk zal ik beschrijven hoe zij hun kennis van het
epos koesteren en aan elkaar overdragen, zodat de volgende generatie wederom
dezelfde hoge status zal hebben
12
/ij noemen zichzeli irwaraw Dit is een eretitel voor een gotdeje/; die weet waarover hij spreekt
Met de titel nwara onderscheiden jelnv zich van gewone gnots Tijdens mijn veldwerk bleek dat byna
clkeye/f zichzell en zijn familieleden nwara noemde