DE DRAAIENDE PUT

20 JAN JANSEN
misschien het best te illustreren met een verhaal dat Marja de Jong mij heeft verteld
Zij heeft als SN V ster gedurende zeven jaar gewerkt voor het ziekenhuis van
Kangaba
CASE Betaalde voorlichting in Kela
'Op een gegeven moment voerden wij, dat is de Malinese dokter X en ik, een
voorlichtingscampagne m alle dorpen van de omgeving van Kangaba Op de
laatste dag restten ons nog enkele dorpen op de rechteroever van de Niger én
Kela Tegen een uur of vier 's middags staken wij de Niger over en reden m de
richting van Kela
Bij Kela aangekomen, sloeg de dokter niet af het dorp in, maar vervolgde
hij zijn thuisreis richting Kangaba 'He,' zei ik, 'je vergeet Kela ' 'Nee,' ant
woordde de dokter, 'eerst geld halen '
Ik was hogelijk verbaasd over zijn angst voor Kela Want terwijl hij zich m
de andere dorpen had gedragen met een zelfvertrouwen dat bijna autoritair leek,
gedroeg hij zich m Kela als een kleine jongen Hij schonk 5 000 CFA aan de
oude mannen van Kela met het beleefde verzoek om gezondheidsvoorlichting te
mogen geven 2 De voorlichting zelf gaf hij alsof hij zich schaamde voor wat hy
te vertellen had '
Misschien houden onderzoekers wegens deze angst hun contacten met Kela kort 3
Maar er is nog een andere reden Menig onderzoeker meent dat de griots vergelijkbaar
zijn met een encyclopedie die een corpus teksten bevat 4 Dit leidt tot twee
verschillende houdingen Of de onderzoekers leggen een kort bezoek af aan Kela om
enkele opnames te maken de encyclopedie wordt dan 'gelezen' Of onderzoekers
leggen zich bij voorbaat erbij neer dat de griots uit Kela slechts een tipje van de
sluier zullen oplichten Deze groep onderzoekers gelooft dat de griots geheimen
verbergen Volgens dergelijke onderzoekers, zoals bijvoorbeeld Mauny (zie Inlei
dmg), zullen de griots uit Kela altijd verhinderen dat anderen ooit de geschiedenis
2
150 Cl A = 3 franse irank = l gulden Deze berekening geldt voor alle in dit boek genoemde
bedragen De CF A wordt gebruikt in veertien Westafnkaanse landen die alle voormalige Franse
koloniën zijn Zij was rechtstreeks inwisselbaar tegen I ranse Iranken Prijken waren bijzonder stabitl
m Mali m de periode 1988-1993
In januari 1994 besloot het IMF tot de rampzalige ingreep om de CFA met 50 procent te
devalueren Dit zou de export van de betrokken landen moeten bevorderen Voor een land als Mali
betekende dit een economische catastrofe, omdat het nauwelijks export kent Derhalve betekende dit dat
importgoederen tweemaal zo duur werden bij gelijkblijvende salarissen Zo werd een aantal importgoedcrtn
bijna onbetaalbaar voor een groot deel van de bevolking In hoofdstuk 2 ga ik nader m op de
waarde van geldbedragen in Mali
1
Ik heb de afgelopen jaren regelmatig mensen ontmoet die langere tijd m Kela hebben doorgebracht
Dit waren echter nooit onderzoekers maar mensen die op zoek waren naar het traditionele Afrika
Ondei/oekers verbleven enkele uren tot een week in Kela
" /o meent Devisse dat de versies van het Sunjata-epos uiteindelijk te bundelen zi|n m één kritische
teksteditie vergelijkbaar met de Monumcnta Gcrmamae Historica (in Ly-Tall et al 1987, p 4)