DE DRAAIENDE PUT

200
JAN JANSEN
In 1987 is Lansme officieel spreker van het epos geworden Hoewel deze functie
prestigieus is, betekent dit niet dat Lansme automatisch altijd veel aanzien geniet
m het dagelijks leven Daarin moet hij zich aanpassen aan de in hoofdstuk 2
beschreven samenlevmgspnncipes waarin ouderdom centraal staat Het viel mij
op dat Lansme vooral groot respect toont voor Yamudu, zijn classificatonsche
vader, en zijn classificatonsche oudere broers El Haji Bala en El Haji Yamudu
Wanneer er delegaties naar dorpen buiten Kela gingen, maakte Lansme lang
met altijd deel daarvan uit Blijkbaar was hij te jong of te onbelangrijk om
overal inspraak m te hebben Bij grote officiële gelegenheden was hij echter wel
altijd van de partij m zijn functie van officieel spreker Bij
begrafemsceremomeen van regionaal vooraanstaande personen had hij
bijvoorbeeld de taak om de standaardlofprijzingen behorende bij jatnuw te
reciteren 22 Altijd weer dezelfde rijtjes' De woorden die speciaal voor de
overledene als individu bedoeld waren, kwamen uit de mond van anderen,
meestal de broers El Haji Bala en El Haji Yamudu Een dergelijke taakverdeling
was bijvoorbeeld van kracht bij de begrafenis van de dugutigi van Figira-Koro,
in januari 1992, en die van Jemusa Sumano, m oktober 1992
CASE Bintan Kouyate - carrièreplanning
In Kela is éenjehmuso, een vrouwelijke jeh, actiever dan haar 'collega's' uit
Kela Bmtan Kouyate (geboren 1956) 23 Bintan zingt bij bijna elke officiële
gelegenheid waarbij de gnots uit Kela betrokken zijn Haar repertoire bevat
zowel traditionele fasaw, de liederen behorende bij jamuw, als modernere
liederen, bijvoorbeeld over liefde en huwelijk 24
Hoewel zij met uit Kela afkomstig is, vond geen enkele Diabate dit
bezwaarlijk Bintan is immers de dochter van Sirarnun Diabate en de
kleindochter van Bintufaama Diabate (supra) Derhalve heeft haar kennis Kela
als bron Evenals de bovengenoemde mannen spreekt Bintan zo goed als geen
Frans Zij is getrouwd met Jetennemadi (wonend op de lu van Lansme), de
voormalige gitarist van haar moeder Siramun
Bmtans activiteiten liggen, behalve m Kela en Kangaba, ook in Bamako
Regelmatig wordt zij uitgenodigd om daar te zingen bij huwelijksfeesten en
begrafenissen Zij gaat daar dan alleen heen en blijft ongeveei een week weg
Bintan hoopt op een succesvolle tournee in het buitenland In 1993-1994 verbleef
zij tien maanden m Parijs Uiteindelijk heeft dit verblijf wel tot enkele optredens
12
Deze teksten zijn in kolom afgedrukt in Jansen et al 1994 Jansen 1991, p 37-56, geeft een
over/icht van Lansme s standaardpakket' /ie'ook Jansen 1994C Menig onder/oeker, die met vragen
over het epos naar Lansme werd doorverwe/en, kreeg ook slechts deze woorden Dit heeft bij een
enkeling de mening doen postvatten dat Lansme met veel weet Zijn versie van het epos bewijst echter
het tegendeel 1
21
21
Dit vermeldt haar paspoort Haar identiteitskaart uit 1989 vermeldde 1959'
Voor een impressie van haar repertoire, /ie Jansen 1991 en Jansen 1994C