DE DRAAIENDE PUT

DE DRAAIENDE PUT 163
Ik denk dat de vorsten van Kangaba hun positie van jongere broer in relatie tot de
andere vorsten koesterden. Aangezien hun positie 'in de verre omtrek' werd erkend,
meen ik dat zij altijd keletigi waren bij grootschalige operaties. Ik neem derhalve
afstand van Meillassoux' suggestie (1968, p. 179-180) dat Kangaba's leiderschap -
als jongste broer - min of meer toevallig was en de Keita Kandasi te beurt was
gevallen door het lot (p. 180). Het was geen toeval en geen loterij; Kangaba was
alom erkend als aanvoerder, zowel in de samenleving als in de verhalen.
De mansarenw van Kangaba zouden nooit proberen om de positie van keletigi te
'verzilveren' door territoria van andere vorsten te bezetten. Dit had niet alleen de
door Roberts genoemde reden dat een vorst weinig middelen ter beheersing (controï)
tot zijn beschikking had. Bühnen merkt op dat politieke eenheden in de
Westafrikaanse Soedan voor 1800 niet overgingen tot veroveringen; slechts de
hiërarchie in de onderlinge relaties was belangrijk (Bühnen 1994, p. 32-33):
"The structure of society generally required the execution of political rule by the
majority lineage. It was the stability of such kin groups which entailed the
remarkable longevity of lineage politics. War only altered the relations of power
between such polities, bringing about changes in their hierarchies of suzerainty."
15
Het belang van de positie van keletigi in Mande in het geval van een gemeenschappelijke
oorlogsexpeditie en het feit dat Kangaba minstens sinds circa 1750 een
voorname plaats innam in de Haut-Niger, zijn argumenten in het bepalen van de
politieke processen in Mande en de geschiedenis van de politieke hiërarchie.
De jongere broer als strijder in de orale traditie van Mande
Ik ben van mening dat de Mande-samenleving een ingewikkeld stelsel van allianties
kende waarin leiderschap bij grootschalige militaire operaties bepaald werd door een
hiërarchische ordening tussen vorstelijke geslachten. Mijn bewijsmateriaal haal ik
niet alleen uit logica en een vergelijking rnet omliggende oorlogsstaten. In deze
paragraaf laat ik zien dat de orale traditie een overvloed geeft aan parallel lopende
verhalen die specifieke kenmerken geven aan de positie van 'jong' of 'recent'.
Omdat de traditie vaak het ideaalbeeld geeft, maakt dat het juist mogelijk om
haar later te koppelen aan de genealogieën van de vorsten. In deze paragraaf bekijk
ik de kenmerken van de jongere broer in relatie tot zijn oudere broer aan de hand
" Buhnen onderkent het belang van broer-relaties tussen vorsten, maar werkt (nog) met de opvatting
dat vorsten aan de positie van 'oudere broer' legitimiteit ontlenen