DE DRAAIENDE PUT

46 JAN JANSEN
Kela en de wijde wereld staat en godsdienst
In dit boek gaat mijn aandacht vooral uit naar het historisch cultuurgoed, het Sunjataepos,
m relatie tot de samenleving in een regio Dat neemt niet weg dat factoren van
mondiale aard, zoals de nationale staat en een wereldreligie als de Islam, enige
aandacht vragen, omdat mijn veldwerkgegevens komen van een groep mensen die
deze zaken als 'faits accomphs' beschouwt Ik behandel de staat en de Islam hier
slechts kort, omdat ze geen centrale plaats innemen in mijn analyse
Kela maakt deel uit van de eerde Kangaba, een van de 42 cerdes waarin Mali
bestuurlijk is opgedeeld De eerde Kangaba beslaat het gebied rond Kangaba, aan
beide zijden van de Niger Het stadje Kangaba zelf telt circa 6 000 inwoners Omdat
dit gebied binnen Mali aan de bovenloop van de Niger ligt, is het ook bekend onder
de naam Haute Vallee du Niger, kortweg Haut-Niger Tot de Haut-Niger rekent men
een driehoek van circa 7 600 vierkante kilometer, rondom de eerste 75 kilometer van
het stroomgebied van de Niger m Mali (zie ook Leynaud en Cisse 1978, p 9) ' 4
De afstand tussen dorpen in de Haut Niger bedraagt vijf tot tien kilometer Ik
prefereer m dit boek de term 'Haut-Niger' boven eerde Kangaba, omdat de term
Haut Niger vage grenzen heeft en met verwijst naar een bestuurlijke eenheid De
Haut Niger valt binnen de staat Mali Het gebied ten zuiden van de Haut Niger,
waarmee van oudsher veel contacten worden onderhouden, duid ik aan met de term
Haute-Gumee Die regio ligt m de republiek Guinee
Kela behoort tegenwoordig tot een nationale staat Dit moet invloed hebben op
het gedrag van zijn bevolking, al leek mij 'de staat' niet nadrukkelijk aanwezig m het
dagelijks leven m Kela, ondermeer omdat er geen gendarme of bestuursambtenaar is
gevestigd m Kela De aanwezigheid van de nationale staat doet zich gelden m
belastinginning, onderwijs en gezondheidszorg De dorpschef heeft meer macht
gekregen, omdat hij zich gesteund weet door de staat, bijvoorbeeld wanneer hij de
jaarlijkse hoofdelijke belasting moet innen Officiële opdrachten komen vanuit het
bestuurscentrum Kangaba Er wonen drie onderwijzers m Kela Kinderen kunnen er
de lagere school tot en met de zesde klas volgen Voor verder onderwijs moet de
)eugd van Kela naar Kangaba en vervolgens naar Bamako De gezondheidszorg is ir
Kela met goed ontwikkeld, maar dit is gedeeltelijk te wijten aan de bevolking
zelf ' 5 Die prefereert naar het streek/iekenhuis in Kangaba te gaan m plaats van
haar eigen 'Matermte' (Consultatiebureau) te onderhouden
De/e regio ongeveer een kwart van de oppervlakte van Nederland is dus kleiner dan het Mande
lieartland van Bird (/ie Inleiding)
5
Volgens enkele niet Afrikaanse mlormanten