15.01.2014 Views

DE DRAAIENDE PUT

DE DRAAIENDE PUT

DE DRAAIENDE PUT

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>DE</strong> DRAAIEN<strong>DE</strong> <strong>PUT</strong> 143<br />

Haidara<br />

Diabate<br />

Diawara<br />

Toure<br />

Konate<br />

Traore<br />

Fofana<br />

Kuhbah<br />

Kamisoko<br />

shanfuw<br />

jeh<br />

jeh<br />

mon<br />

horon<br />

horon<br />

mon<br />

nutnu<br />

jeh<br />

Eerzame islamieten<br />

Gnot<br />

Gnot<br />

Islamitisch geleerde<br />

Edele<br />

Edele<br />

Islamitisch geleerde<br />

Smid<br />

Gnot<br />

Ook hier zegt het stereotype niets over de dagelijkse activiteiten. Het betekent<br />

niet dat in Kela een Fofana per definitie méér weet over de Koran dan een<br />

Konate, omdat een Fofana mori is. En elke Diawara is heus geen begenadigd<br />

spreker, omdat hij jeli is. In de openbare omgang heeft men nu eenmaal een<br />

historisch gegroeide status op grond van dejamu.<br />

Het stereotype sharifii is iets bijzonders. Aan het eind van het vorige<br />

hoofdstuk citeerde ik Vidal die enkele Haidara-finaw, griots met islamitische<br />

gebeden als specialisatie, presenteerde als 'les griots de Keyla'.<br />

Tegenwoordig zijn de Haidara sharifuw, 'afstammelingen van de Profeet'.<br />

Sharifli is een term voor groepen die sterk verbonden zijn met de verbreiding<br />

van de Islam. Dat de Haidara dit waren, bleek hiervoor: zij leidden reeds lang<br />

koranscholen in de Haut-Niger en waren, volgens Vidal, de 'hofkapelaans' van<br />

de mansarenw in Kangaba.<br />

De Haidara zijn een uitzonderlijk geval in de Haut-Niger, omdat zij<br />

overduidelijk recentelijk in het gebied zijn komen wonen (zie hoofdstuk 3). Het<br />

is hun gelukt om de nyamakala-status kwijt te raken, want eenfma is nyamakala<br />

en een sharifu een horon.<br />

De Haidara hebben bij hun statussprong ongetwijfeld het voordeel gehad dat<br />

hun jamu in de Haut-Niger niet een zo duidelijk stereotype oproept als<br />

bijvoorbeeld bij Kouyate het geval is. Er waren in de verre omtrek immers geen<br />

dragers van de jamu Haidara, en dus ontbrak vergelijkingsmateriaal.<br />

Vidal spreekt in 1923 vanfinaw met de jamu Haidara. Dit zijn ongetwijfeld<br />

de voorouders van de, Haidara die tegenwoordig in Kela wonen. Wanneer ik aan<br />

oude mannen vroeg of er in hun kindertijd veel Haidara in Kela woonden, kreeg<br />

ik steevast een bevestigend antwoord. 39<br />

De status van horon is onlosmakelijk verbonden met de functie van<br />

dugutigi. Een dorpschef moet edel zijn. De Haidara leveren de dorpschef sinds<br />

circa 1930 (zie hoofdstuk 3), toen de koloniale administratie hun die functie<br />

toeschoof op grond van hun aantal binnen de dorpsbevolking. Het is een<br />

w<br />

Misschien waren het er vroeger zelfs relatief méér Haidara in Kela dan nu Leynaud en Cisse<br />

schrijven dat in 1960 bijna zestig procent van de bevolking van Kela uit Haidara bestond<br />

Tegenwoordig is dit ruim veertig procent

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!