PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

tine geçmesi için gemlendiğini görüyoruz. Bunun sonucu olarak Devletlerdekitlelerin seferber edildiği ve herhangi bir siyasal bunalımın savaşadönüşmesinin yolunun açıldığını da görmekteyiz.Ondokuzuncu yüzyılın bu iki sistemi de güç dengesinin gerekli önkoşullarını tatmin etmiyordu. 1815'den sonraki Metternich sistemindedevrime karşı duyulan korku yüzünden, "bekle-gör" ve "daima zayıf tarafınyanında müdahale et" politikaları işlemedi. Bunun yerine devrimleriönleme ve meşru yöneticileri yeniden başa geçirme politikası izlendi.Ortak müdahale mekanizmaları bu devirde kurulmuş ve bu, ulusalhegemonya kurulmasına karşı bir garanti olarak kabul edilmişti. Devrimlerinbastırılması ve ortak müdahale yapılabilmesi için Metternichsistemi çerçevesinde kurulan mekanizma uluslararası örgütlenmenin ilkörneklerinden birini oluşturur. Fakat buradaki uluslararası işbirliği, bugüninanılır gelmeyecek varsayımlar üzerine kurulmuştur. Belki bir günaynı iç endişeler ve aynı iç düşmanları paylaşan bir dünya yeniden ortayaçıkabilir ve o vakit uluslararası veya rejimler arası işbirliği dahakolay olabilir. Ancak, şu anda hiç bir böyle ortak sorun bizim bütün siyisalrejimlerimizi birleştirmemektedir.1862'den sonraki kitlesel seferberlik dönemi güç dengesi modeline dahayakından benzerlik gösterdi en azından devletleı yine birbirine karşıgüvensizlik duygusu içindeydi ve uluslararası işbirliği bir kez daha geribırakılmıştı. İngiltere yine her zaman olduğu gibi Avrupa'nın bir tekrejimin egemenliği altına girmesini önlemeye çalışıyordu. Eyre Crow'undediği gibi "ağırlığım terazinin bir bu kefesine, bir öteki kefesine koyuyorve daima en güçlü devlet veya gurubun siyasal diktatörlüğüne karşıkoyan tarafın j'anında yer alıyordu" (Crowe, 1926, s. 403).Ancak demiryollarının hızı ve kitle seferberliği artık İngiltere'ninolası mağlubu kestirmesi için gerekli zamana olanak vermiyor ve öncedenbir bağlantıya girmesini gerekli kılacak gibi görünüyordu. Gelecektekisavaşların hızı ve erken seferber olup ilk vuruşu yapana sağlanacakavantajın büyük olması, onsekizinci yüzyılın daha rahat havasınanazaran, barışı çok daha fazla tehlikeye atıyordu. Bütün bunların sonucundaönceden kararlaştırılmış saflaşmaların söz konusu bir ittifaklarzinciri ortaya çıktı. Artık Fransa ve Rusya (ve hatta İngiltere) savaş çıkmadanönce ve daha savaşın gidişatı belli olmadan birbirlerine yardımetme vaadinde bulundular. Bütün bunların sonucunda, güç dengesininkurallarını alt-üst eden ve korkunç Birinci Dünya Savaşının çıkmasınaneden olan bir uluslararası sistem kuruldu.Milletler Cemiyeti ve Birleşmiş Milletler, bir dünya devleti kurmaya da bir dünya devletinin ileride üzerine oturtulabileceği örgütsel te-106