PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Devletler kendi koşullarını kendileri yaratırlar. Bu ifadeyle tabiikihemfikiriz. Ancak, şimdiye değin gözden geçirdiğimiz sistem yaklaşımlarınedenlerin değerlendirilmesinde, bu noktadan itibaren birbirinden ayrılıyorlar.Sistem düzeyindeki (birim düzeyindeki nedenlerin ağırlıkları birsistemden ötekine farklı olabileceği için görülen) bu eğilim talihsizdir.Uluslararası politikayı sistem düzeyinden gözlemek sistemin devletlerindavranışlarını veya özelliklerini saptadığını söylemek demek değildir. Bununyerine pratik ve kuram bakımından önemli ve ilginç olan şey değişiksistemlerde sistem düzeyindeki öğelerin orantılı olarak nedensel ağırlıklarınınaraştırılmasıdır.Hoffmann'ın kendisi uluslararası politikada Kopernik tipi bir devrimegereksinme olduğunu söyledi (1959, s. 347). Böyle bir devrim uluslararasıpolitikaya sistem düzeyi bakış açısından bakmayı gerektirir. Hoffmann,—Sistemlerin gerçek olduğu aktörlerin bunun bilincinde olmalarıve kuramcıların kategorilerinin devlet adamlarının amaçları ile uyumluolması gerektiği İsrarı ile— davet ettiği devrimi kendisi gerçekleştiremez.Kopernik devrimi olamayınca Hoffmann'ın elinde Batlamyus'cu bir çözümkalıyor. Batlamyuscu astronomi dünyanın hareketini uzaydaki başkacisimlere bağlıyor ve sapmaları geometrik buluşlarla önlüyordu. Batlamyuscuuluslararası ilişkiler sistemin etkilerini analizinin dışında bırakıyorve sonra bu etkileri ulusal özellik ve davranışlara dayanan izlenimleregöre tekrar ele geçiriyor. İşte Hoffmann bunun için uluslararası sistemioluşturan birimler içinde her kayda değer bir değişiklik olduğu zamanyeni bir sistemin doğumunu ilan etmeğe mecbur oluyor.Hoffmann'ın yaklaşımı yukardaki eleştirilerin gözardı etmemesi gerekenönemli değerlere sahiptir. Kendisinin sistem ve yapı ile ilgili anlayışıuluslararası ilişkiler öğrencilerini ilgilenmesi gereken bütün öğeleri kapsıyor.Buna göre bir sistem bir ilişkiler kalıbıdır. Sistemin genel bir yapısıvardır, yapı yöneticilerin davranışını ve devletlerin faaliyetini etkilerki bunlardan da ilişkiler kalıbı oluşur. Herşeyin yapıya sokma eğilimindenkurtulamamış olması Hoffmann'ın çerçevesini bir uluslararası ilişkiler kuramınıntemeli olarak kullanmayı önlüyor. Kendisinin uluslararası ilişkileraraştırmacılarına direktifi şu ifadeye tehlikeli bir biçimde yaklaşıyor:"Devletlerin ilişkilerini birçok öğeden her birinin etkiliyebileceğini hatırlayınız!"Tarih ve siyaset bilgisi sonradan hangi unsurların zamanın herhangibir diliminde en çok etkiyi sağlıyacağının zeki insanlar tarafındanbilinmesine yardımcı olacaktır.Hoffmann bir kuram geliştirmedi, bunun yerine belli bir entellektüelyaklaşıma güçlü bir bağımlılık gösterdi. Bu yaklaşım kendi yargılarına insicamgetirdi. Uluslararası sistemin gerçek olduğuna ve devlet adamlarınınetkili hareket edebilmek için sistemi doğru biçimde "görmeleri" gerektiğine63