PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

ceden kestirebilir miydik? Şu soruya cevap vererek bunu yapabilirdik.Emperyalizmin indirgemeci kuramlarını yetersiz kılan şart nedir? Bu şartıtanımlamak kolaydır.Uluslararası açıdan, değişik ülkeler benzer sonuçlar, benzer ülkeler değişiksonuçlar yaratabilirler. Eğer aynı nedenler değişik sonuçları yaratabiliyorve aynı sonuçlar farklı nedenlerden doğabiliyorsa, o vakit bağımsızdeğişkenler üzerinde sonuca etki eden kısıtlamalar rol oynamaktadır.Kısıtlamaları, onları bağımsız değişkenlerden biri olarak tanımlayarakişin içine katmak olanaksızdır, zira, kısıtlamalar bütün bağımsız değişkenlereetki yapabilir ve sistem değiştikçe yapmışlardır da. Bu yapılamadığıiçin indirgeyicilik yeterli olamaz ve analitik bir yaklaşım yerini sistemikbir yaklaşıma terketmek zorundadır.Bizim emperyalizm kuramlarını incelememiz uzun yer tuttu. Bu kastenböyle oldu, çünkü birçok olguyu yüzeysel bir biçimde incelemektense,bir sınıftan bir olguyu seçip onu dikkatlice incelemek daha iyidir. Bu durumda,incelenen kuramların başarısızlığı, diğer indirgeyici uluslararasıpolitika kuramlarının başarısızlığına işarettir. Uluslararası ilişkilerin açıklanmasınıulusal ekonomik veya toplumsal nedenlere bağlayan indirgemeciliğinbaşarısızlığının ana nedeninden ötürü, aynı şeyi bireyler, guruplar,siyasal makamlar ve bürokrasilere bağlıyarak yapan çabalar da başarısızlığamahkumdur. Bütün bu düzeyler muhakkak ki üzerinde düşünmeyedeğerdir, bunların her birinden değerli şeyler öğrenilebilir. Fakathiç birinde yeterli açıklamalar yoktur. Alt düzeydeki açıklamalar, uluslararasıpolitikanın sonuçlarmdaki benzerlikler ve tekrarlar, bunları yaptığıvarsayılan ünitelerin (devletlerin) arasındaki büyük farklılıklara rağmendevam ettiği için, tekrar tekrar hüsrana uğruyor. Uluslararası düzenindevamı insanı etkiliyor bir yandan da uluslararası ilişkilerdeki kötüolayların tekrarı bir karamsarlık yaratıyor. Mamafih, girdilerin, çıktılaraoranla daha fazla olduğu uluslararası ilişkilerde bir uluslararası siyasalkuramın mümkün olduğu hatta bunun uluslararası olayları kavrıyabilmekiçin gerekli olduğu aşikardır.Eğer yukarıdaki üç paragraf bir belirlemeden çok, iddialar topluluğugibi görülüyorsa, bunun nedeni belirlemenin sistemik yaklaşımların incelenmesinegereksinme göstermesidir. Bundan sonraki bölümde bir sistemkuramına doğru zorlu yolculuğumuza başlıyacağız.REALPOLİTİK VE GÜÇ DENGESİ KURAMIBirinci bölümde bahsettiğim gibi, Alan C. Isaak siyaset biliminin hiçbir kuramı ve kuramsal kavramı olmadığını iddia ediyor. Bundan önceki38