PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

yapıcı bir amaç için her araca izin verilebilir. Nutuklar'ın (the Discourses)bir bölüm başlığında "İnsanın ülkesi görkemle de olsa, utançla da olsa hernasıl olursa olsun savunulmalıdır" denilmektedir. O yüksek amaç her aracınkullanılmasını —güç veya sahtekarlık, hile veya aldatmaca— mübahkılmaktadır. Değerli hükümdar "durumun gereklerini yerine getirir" vekendi hareketlerini "şartlara" uydurur. Başarı her siyasal hareketi geçerlikılar ve tek günah başarısızlıktır. 31Bu kısa özetleme bazı düşüncelere olanak veriyor. Önce, Machiavellibir uluslararası politika kuramı geliştirmedi. O, siyasetin bağımsızlığınıtanıyarak, siyasetin kendi kurallarına göre açıklanabilmesi olanağını yarattı.Machiavelli'nin, devletin doğuşu ve onun hareketlerine laik meşrulaştırmaaraçları sağlanması sorunu ile uğraşması, kendisini devamlısurette geçerli olacak düsturları tümevarımcı bir biçimde aramaya yöneltti.Yani siyasetin kanunlarını araştırmaya şevketti. Siyasetin kanunlarınınsaptanabildiğine inanıldığı taktirde, siyasetin kuramlarına ulaşmakolanaklı olur. Machiavelli bu inanca sahipti. Siyaset, akıl yoluyla keşfedilebilirve siysal çıkarlarda, şartlarda ve bunların yol açtığı gerekliliklerdekökü bulunan, kendine özgü kanunlara sahiptir. Hükümdar'ı veya Nutuklar'ıokuyan ve kanunlar arayan biri Machiavelli'nin bir çok paragrafının"şöyleyse, böyle olur" kalıbına ne büyük bir kolaylıkla sokulabildiğinihayretle görecektir.İkinci olarak, Machiavelli'nin, siyasetin kanunlarının konulabileceğihususundaki inancı, onun bu inancını insanın kötü tabiatının değişmezolduğuna bağladığını iddia eden bir sürü yazı ve beyanla bir kenara itilmiştir(örneğin bkz. Gilbert, 1965, s. 156-157, 89). Machiavelli'nin insanlarhakkında pek yüce bir kanaati olmadığını kimse inkâr edemez. Yalnız,Machiavelli konusunda üzerinde durulması gereken nokta onun siyasetinasıl anladığıdır. Machiavelli için insanın doğası önemlidir. Ancak bu,basit bir değişkenin önemine sahiptir, yoksa açıklayıcı ya da bağımsız birdeğişkeninkine değil. İnsan doğasının değişmezliği bizi sadece, evvelce olmuşherhangi bir şeyin yeniden olabileceği sonucuna götürür. (Nutuklar,birinci kitap, bölüm 39). İnsanın değişmez tabiatı tarihte görülen siyasalçeşitliliğin sebebi olarak gösterilemez. Bu çeşitliliğin gözardı ettiği düzenlilikancak her durumu ayrı ayrı değerlendirerek ortadan kaldırabilir.Üçüncü olarak, Felix Gilbert'in yerinde deyimleri ile, Machiavelli'ninsiyasal sonuçları siyasal davranış ve durumlara İsrarlı bir biçimde bağlanması,onun abartmalı ve eskimiş önerilerinin bugün halâ geçerliliği bulunmasınınbir nedenidir (1965, s. 199-200). Bu geçerliliğin kısmi bir nedenide tabii, uluslararası politikayı anlamışlığımızm Machiavelli'nin ça-40