kuralların çatışması ile karşı karşıya kalıyor ve bir kuraldansa diğeriniizlemek durumunda oluyorlar." Özellikle bazı koşullar altında, birinci veikinci kurallara uymak ve dördüncü ve muhtemelen üçüncü kuralı çiğnemeyigerektiriyor (1962, s. 171-73).Kuralları yeniden ifade etmek zorlukların kaynağını daha açık halegetiriyor:A — Olanakları en ucuz yoldan artırmaya çalış (Kaplan'ın 1. ve 2.kuralı).B — Kendini A kuralına göre hareket edenlere karşı koru (Kaplan'ın4. ve 5. kuralı).C — Sisteme gerekli birimlerin sayısını korumaya çalış (Kaplan'ın 3.ve 6. kuralı).Kaplan'ın da işaret ettiği gibi, A kuralı bencil, B kuralı rasyoneldir.Halbuki C kuralının işleyebilmesi ayrı devletlerin sisteme uymalarınayani sistemin gereklerini kendi faaliyetlerinin programı olarak benimsemelerinebağlıdır (1964, s. 23-27). A ve B kuralının karşılığı mikroekonomikkuramda vardır: izin verilen her yolla kâr etmeğe çalış ve kendinisana karşı rekabet eden şirketlere karşı koru. Eğer C kuralı ekonomikterimlerle anlatılırsa şunu söylemek gerekecektir: gerekli hiç bir şirketiiflasa sürükleme. Firmaların bu kurala uyacağı varsayımının ekonomikkuramda yeri yoktur, çünkü böyle bir kural, insanların veya şirketlerinkâr artırıcı varlıklar oldukları varsayımı ile çelişir. Uluslararası politikadabenzer bir gelişme daha az belirgindir. Böylece Kaplan, Morgenthau'nunyanlışını tekrarlıyor, ancak başka yerlerde olduğu gibi buradada kullanılan terimlerdeki farklılık her ikisinin eserleri arasındaki temelbenzerliği gözden kaçırıyor. Uluslararası kuralların kabulü ve devletlerinuluslararası sisteme sosyalizasyonu (kendilerini uydurmaları) tabiiki olabilir. Fakat, hem Morgenthau ve hem de Kaplan bu olası sonucusistemin bir varsayımı haline getiriyor. 49 Onlar bağımlı bir değişkeni,bağımsız bir değişken haline getiriyorlar. Devletlerin davranışlarında "yasal"düzenlilikler tabii ki araştırılabilir. Ancak bazı düzenlilikler bulunursa,o vakit bir sonucu ifade eden yasalar ile, bir sonucu oluşturan hareketkuralları arasında dikkatli bir ayırım yapmak gerekir. Hem Morgenthau,hem Kaplan aktörlerin belli bir sonucu (eğer bunu yapmağaistekli iseler) oluşturacakları doğruymuş gibi yazı yazıyorlar. Fakat isteğive bunun sonucunu teşhis edebilmek için hiç bir neden göstermiyorlar.Yanlış ... olarak bunu yapmanın doğuracağı sonuçların güzel birörneğini Kaplan'ın eski öğrencilerinden birinin yazdığı bir makale bizegösteriyor. B uyazar, hayretle görüyor ki ondördüncü ve onbeşinci yüz-66
yıllarda İtalyan şehir-devletleri Kaplan'ın 1. ve 4. kurallarına uymamışlar.50Kaplan'm çeşitli sistemlerinde değişik sorunlar var, fakat şimdiyedek işaret ettiklerim, Kaplan'ın meşru olarak, uluslararası diye adlandırılabilecekdört sistemi için geçerlidir. 51 Sorunlar nasıl ortaya çıkıyor?Bunun genel cevabı Kaplan'ın Uluslararası Politikanın katı unsurlarınıbir sistem yaklaşımının hassas ve kesin çerçevesi içine oturtmayı sağlıyacakkavramları geliştirememiş olmasıdır. Eğer sistem yaklaşımı sadecegarip terimlerden oluşan bir sınıflandırma çerçevesi olarak kalmayacaksa,onun özel gereksinmelerini karşılamak gerekir.Kaplan'ın bu gereksinmeleri karşılıyamadığı daha başından bellidir.Kendisi bir hareket sistemini şöyle tanımlıyor. "Çevrelerinden farklılaştırılmışolan ve birbiri ile ilişkili öyle bir değişkenler seti ki, açıklanabilirdavranış düzenlilikleri, hem değişkenlerin kendi aralarındaki ve hem debir değişken gurubu ile öteki değişkenler gurupları arasındaki ilişkileritanımlasın. "Ayrıca sistem, zaman içinde bir hüviyete sahiptir" diye ilaveediyor (1964, s. 4). Hiç de kötü bir tanım olmayan bu tanım, kendisininönce sistemi tanımlamasını, sistemin çevresinin ne olduğunu göstermesinive çevre ile sistem arasındaki sınırı çizmesini gerektiriyor. İkinciolarak, sistemin yapısının tanımlanması gerekiyor ki, sistemin hüviyeti,içindeki değişkenlerden ve onların etkileşmelerinden ayrılabilsin. Bu ikisorun çözüme kavuşturulamamış olarak ortada kalıyor.Kaplan, bir kere, uluslararası sistemleri onların çevreleri ile birleştiriyorveya birbirine karıştırıyor. Sistem maddelerinden bahsederkenKaplan şunları yazıyor: Dönüşüm (transformation) kuralları, sistemdeoluşan ve sistemin sınırı boyunca girdiler haline gelen ve de denge içingerekenlerden başka olan değişmeler, sistemi ya istikrarsızlığa ya dayeni bir sistemin istikrarına doğru sürüklüyor" (1969, s. 212-13). Fakat,bir uluslararası sistem ile onun çevresi, veya uluslararası sistem ile başkasistemler arasındaki sınır nerede ve dışardan içeriye gelebilecek olanşey nedir? Kaplan'ın tanımlarına göre, uluslararası sistemler için önemliolan bütün şeyler onların içinde vardır, oysa kendisi, bir uluslararası sisteminparametrelerinin "dışarıdan gelecek bozucu şeyler tarafından değiştirildiğini"yazıyor (1964, karton ciltli baskıya önsözde). Çevre ya daaltüst edici şeylerin geleceği öteki sistemler nelerdir?Okuyucu kendi cevabını kendisi bulmak zorunda, zira Kaplan bir çevreyitanımlamıyor, sınır çizmiyor veya uluslararası sistemin yanında varolacakbir başka sistemin nasıl düşünülebileceğini açıklamıyor. Kendisininiki "değişkeni" sistem düzeyinde işliyor gibi görünüyor. Bunlar gereklikurallar ile dönüşüm kurallarıdır. Kaplan burada bizi bir çember içine67
- Page 1:
ANKARA ÜNİVERSİTESİ SİYASAL B
- Page 7:
ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜBu kitap, Han
- Page 11:
ULUSLARARASI İLİŞKİLER KURAMIKe
- Page 14 and 15:
Ibileceği olanağını öne sürm
- Page 16 and 17:
Newton'un evrensel yerçekimi kuram
- Page 18 and 19:
heveslileri olduğu halde varolan k
- Page 20 and 21:
însan daima gelişmiş yöntemler
- Page 22 and 23:
lında, bir kuram veya onun modeli
- Page 24 and 25:
Kuramdaki değişiklikler, sözcük
- Page 26 and 27: şarılı olsa bile, hatırlanmalı
- Page 28 and 29: sındaki korelasyonu naklediyorlar.
- Page 30 and 31: yada olup bitenlerin sebebi olarak
- Page 32 and 33: iyi fırsatlar için dış ülkeler
- Page 34 and 35: Manifesto'da Marks ve Engels kapita
- Page 36 and 37: Eğer ima edilen sebebler ikna edic
- Page 38 and 39: manları massettikçe emperyalizm k
- Page 40 and 41: değiştikleri halde, kuramımı b
- Page 42 and 43: len değişiklikleri dikkatli bir
- Page 44 and 45: an, "itme" ilkesinin işlediği art
- Page 46 and 47: Uyacaktır." Bu unsurlar bazı geli
- Page 48 and 49: ceden kestirebilir miydik? Şu soru
- Page 50 and 51: yapıcı bir amaç için her araca
- Page 52 and 53: cesi olduğuna inanmakta; bazılar
- Page 54 and 55: gösterir, değişen siyasal liderl
- Page 56 and 57: kopmalarını zorlaştırmaktadır.
- Page 58 and 59: öğeyi hesaba katmak bizi uluslara
- Page 60 and 61: Yalnızca bu örneklerden bahsetmek
- Page 62 and 63: ların örgütlenme şeklinden de e
- Page 64 and 65: daki farklılığı etkiler (Waltz,
- Page 66 and 67: Eğer yazara göre bunlar sistemin
- Page 68 and 69: Bu tip bir bilim adamı, birimler a
- Page 70 and 71: Gittikçe artan bir biçimde Hoffma
- Page 72 and 73: özellikleri, amaçları ve davran
- Page 74 and 75: olan inancı, yazılarının canlı
- Page 78 and 79: alıyor. Eğer, bir an için gerekl
- Page 80 and 81: yalnızca ampirik bir sorundur. Kap
- Page 82 and 83: kendi çıkarlarını güden iki ya
- Page 84 and 85: kuramın gelişmesine en önemli ma
- Page 86 and 87: yalizmin bu amacı gerçekleştireb
- Page 88 and 89: kullanmışlardır. Bunlar da ulusl
- Page 90 and 91: Bu şekilde, çember, bir uluslarar
- Page 92 and 93: tıyormuş gibi bahsetmektedirler k
- Page 94 and 95: Uluslararası politikanın incelenm
- Page 96 and 97: da kullanılabilir. Uygulanan yönt
- Page 98 and 99: 33 İzleyecek olan sayfalardaki gü
- Page 100 and 101: Bochenski, J.M. (1965). The Methods
- Page 102 and 103: Keynes, John M. (n.d.). The General
- Page 104 and 105: Singer, J. David, ed. (1968). Quant
- Page 107: DÜNYA SİYASAL SİSTEMİGeorge H.
- Page 110 and 111: şı karşıya kalacaklardı. Devle
- Page 112 and 113: uçaklar savaşı daha etkili kılm
- Page 114 and 115: yon'dan korkmak ingiltere'yi aynen
- Page 116 and 117: tine geçmesi için gemlendiğini g
- Page 118 and 119: Nükleer silahlar hiç olmazsa, Rom
- Page 120 and 121: müyor mu? Eğer saldın ve savunma
- Page 122 and 123: iki taraf da kontrolleri altındaki
- Page 124 and 125: vaşmı izleyen yılların "revizyo
- Page 126 and 127:
İstilalar ve hükümet darbeleri k
- Page 128 and 129:
yüklüyor olabiliriz. Belki de sav
- Page 130 and 131:
kimlik kazandığı için mi oluyor
- Page 132 and 133:
slndan değişik roller oynarlar. J
- Page 134 and 135:
Burada ileri sürülen mantık, nü
- Page 136 and 137:
lamalar meydana getirebilirler. Şi
- Page 138 and 139:
atı toplumlarının "Sovyet Bloğu
- Page 140 and 141:
Ekonomik açıklamalar aranması do
- Page 142 and 143:
Bir anlamda bu söylenenler "çöz
- Page 144 and 145:
landa Cumhuriyet Ordusu) bu arzuyu
- Page 146 and 147:
Eğer bir dünya devletine gönüll
- Page 148 and 149:
hepsinin eşit biçimde yararlanaca
- Page 150 and 151:
önlemleri tanımlayabilir, ya da,
- Page 152 and 153:
Ülkeler arasındaki ticaret ilişk
- Page 154 and 155:
iktisadi karşılık beklediğini h
- Page 156 and 157:
Herz, John H. (1951). Political Rea
- Page 158:
Vernon, Raymond (1971). Sovereignty