PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Savaş uluslararası alandaki tek menfur olay değildir. Bir ülkenin birbaşka ülkeye tabi hale gelmesi de önemli ölçüde mutsuzluk yaratacaktırve ticaret ilişkileri tam böyle bir tabiyet yaratabilecek niteliklere sahiptir.Bu durum, zayıf ülkenin rahatsızlık "duyması, aşağılanması, belki desavaşmak zorunda bırakılması sonucunu doğurabilir.Ticaret hacmi konusundaki bilgi, bize, • siyasi güç hakkında, taraflarınüretici ya da tüketici fazlaları ile ilgili bilgiler kadar yol göstermez. Eğerpetrol Amerikan ekonomisi için kritik bir maddeyse, ve eğer Kadillak'larSuudi Arap ekonomisi için o kadar kritik değilse, hangi taraf daha kolayyokluğa dayanabilir? Zaman aralıkları ile ilgili bir bölüm analizler deçok önemli olabilir. Herhangi bir maldan mahrum olmanın sıkıntısı birtaraf için bir yıl sonra, bir başka taraf içinse bir ay sonra ortaya çıkıyorsa,ticaret ilişkilerinin siyasi manivela gücü taraflar arasında eşitsiz yerleşmişdemektir.Bununla birlikte, güçler ve süpergüçler konusunda daha önceki tartışmamızdada belirttiğimiz gibi, yönlendirenle yönlendirilen, güçlü ilezayıf ayırımım yapmak, uluslararası ilişkilerde o kadar kolay değildir.Ticari mal değişimleri uluslararası politikanın iktisadi yapısının tek değişkenideğillerdir. Ülkeden ülkeye likid varlıklar ve sermaye stoklarınınfarklarına da büyük önem verilmektedir. Kendi başına parasal iktisatalanı ülkeler arasında önemli siyasi çekişmelerin konusudur. Burada ilgiçekici nokta çeşitli biçimlerdeki parasal rollerin ülkelere siyasi güç ya dasiyasi engel yaratıp yaratmayacağıdır. Kuveyt ya da Suudi Arabistan gibiArap ülkelerinin çok büyük dolar birikimlerine sahip olması dünyanınçeşitli yerlerindeki siyasi gelişmeler üzerinde etkili olmaları sonucunu mudoğuracaktır, yoksa, ellerindeki birikimin para dengelerini olumsuz yöndeetkilemesi bu ülkeleri zarara mı uğratacaktır? İngiltere'nin dünyanınbankeri olarak faaliyet gösterdiği zamanlarda bu durum ayni zamandabir siyasi gücün de kaynağı mıydı (bu durum kuşkusuz İngiltere içinçok önemli bir gelir kaynağı idi), yoksa dünya siyasetinde, bağımsız hareketiniönleyen bir faktör müydü?Ellerinde fonlar bulunanlar, kuşkusuz, bunları dünyanın çeşitli yerlerindekiprojelere yatırmak konusunda karar verebilirler. Amerika BirleşikDevletlerinin Latin Amerika'daki yatırımlarına oldukça alışığız, yavaşyavaş Japonya'nın Amerika'daki yatırımlarına da alışıyoruz. Acabagünün birinde Suudi Arabistan, Amerika'da benzin istasyonları konusundayaygın bir yatırım faaliyetinde bulunacak mıdır? Böyle bir gelişmeAmerika'nın saygıdeğerliğine vurulmuş son bir darbe mi olacaktır, yoksaSuudi Arabistan'ın Amerika üzerinde siyasi baskı kurma ümitlerininsonu mu demektir? Bir ülke bir başka ülkede yatırım yaptığı zaman bir143