PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

"özel sektör", "iç politika işleri" ve "dış politika işleri" diye 3 bölüme ayrılsabunların herhangi birinin diğerine nazaran daha büyük olduğunuispat edebilir miyiz? Gereğinden fazla uçak gemisi yapılmasına nedenolan düşünce biçimi, gereksiz tarım eğitimi harcamalarına da neden olabilir.Özel sektör de gereğinden fazla reklam ve tüketim malları imalatınave daha az vergi ödeme gücüne pekala yönelebilir.Böyle baskılar altında hareket eden dünya siyasal sistemi bazen aktifdış politika izleyerek, bazen basit davranarak siyasal kararlar almayazorlanıyor. Eğer Amerika'nın, Rusya'nın, Japonya'nın veya İsveç'in askeripolitikası hakkında tahminler yürütmek istersek belki de gelenekselölçütler bize "bürokratik güdüler vs." den daha yararlı olabilir.Bütün bu söylenenlerden anlaşılacağı gibi, ülke içi siyasal süreç,uluslararası ilişkilerde güç edinme arayışı konusunda fazla bir değişiklikgetirmiyor. Ekonomik emperyalizm ve bürokratik siyaset modelleri rekabetçive genişlemeci dış politikanın birer parçasını oluşturuyor. Buda devlet davranışı hakkında daha önce bildiğimiz şeylere fazla bir şeykatmıyor ve yeni açıklamalar yapabilme kabiliyetimizi arttırmıyor.Morgenthau ve "gerçekçiler" devletlerin genişlemeci ve güçlenmearzusunda olan varlıklar olduğunu söylemişlerdi. Kapitalist düzende şirketlerinfaaliyetlerini de ekonomik kuramları aynı biçimde izah ediyorlar.îşlevselciliğe (Functionalizm) inanan bir kişi, böyle şirketleri kontroledebilme çabasının ulusları birleştireceğini ve dolaylı olarak dünya barışınınsağlanmasına katkıda bulunacağını söyleyebilir. Buna karşılık,bir sosyalist uluslararası ilişkilerin, ancak, ülkeler kapitalizmden kurtuluncauygarlaşabileceğini ileri sürecektir. Fakat bu gerçekleşinceye dekgerçekçilerin betimlediği gibi bir dünyaya razı olmak zorundadır. Machiavellidevrinden beri ülkelerin güç ve yayılma arayışı içinde olduğugörülüyor o devirlerde doğaldır ki kapitalist bir güdüden henüz söz edilemezdi.Acaba uluslararası sistemi anlatırken, ulusal devleti ihmal mi ettik?(Bkz. Vital, 1967). Devletler bireyleri öldürebilir veya ölüm riskini gözealmaya ikna edebilir. Çok uluslu şirketler ve devletlerarası kurulşlar daaynı şeyi yapabilirler mi? Örneğin Venezüella ordusu ile deniz piyadeleribirbiri ile savaşmıştır. Ancak biz buna iç savaş diyoruz. Filistin hareketineartık önem vermeye başladıysak bu, onun devlet olma özellikleriniüzerinde toplamaya başlamasındandır, artık Filistinliler savaş yapabilmegücündedirler (İsrail ile, Ürdün ve Lübnan orduları ile). Şiddete dayananözellik, devlet olabilmede, toprağın önünde gidiyor diye düşünülebilir.Burada hemen akla yine nükleer yayılma geliyor. ITT kendi araçları içinnükleer silah elde etmek istemeyebilir, fakat Filistinliler veya IRA (İr-133