PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Nükleer silahlar hiç olmazsa, Romalı lejyonların empoze ettiği PaxRomana cinsinden bir askeri fetih faaliyetinin bir tek devlet tarafındangerçekleştirilmesi olasılığını ortadan kaldırdı. Amerika'nın 1945-1949 arasındakinükleer tekeli devrinde bir Pax Americana kurabileceği olasılığınıbir kenara bırakalım. Amerika'lılar o devrede, henüz yeterince güç veuluslararası sistem bilinci içinde değillerdi. Ayrıca, 1946'nm atom bombası,daha sonra hidrojen bombasının olduğu kadar nihai bir silah olarakda algılanmamıştı. Eğer kendisi nükleer silahları elde eden ilk ülke olsaydı,Sovyetler Birliği dünyada bir "Sosyalist Barış" kurmaktan çekinirmiydi? Tarihsel olarak, Stalin'in böyle bir tekelden yararlanmak istemiyeceğinidüşünmek zordur. Eğer Amerika 1950'ler boyunca nükleer tekelinisürdürebilseydi, ve bu sırada H- bombasına da sahip olsaydı, 1963'debir Pax Americana kurmak üzere çaba harcanmayacağından emin olabilirmiydik?Hidrojen bombalarına sahip olma yarışı, atom bambalarında olduğununaksine, başabaş süren bir yarış olma özelliği taşıyor. Her iki tarafda ezici bir "nihai silah" tekeline sahip değil, dolayısıyla, çözümlememizibirbirini tehdit eden ve saldırıdan caydıran bir dünya esasına dayandırabiliriz.Bir kere SSCB de nükleeer silahları elde ettikten sonra, hiç bir ordununartık bir çırpıda Moskova'yı ele geçirip dünya imparatorluğunukurabileceğini düşünmek mümkün değildir. Amerikan atom bombası da,Washington'un ele geçirilmesini önleyecektir. Dünyanın fetih yoluyla birtek devlet haline gelebilmesine mani olan bu "birim-veto" artık elde birsayılıyor, ve bu "atom kalkanı"nm Pekin'i ve Paris'i de koruyup koruyamayacağıtartışılıyordu. Oysa, dünya siyasal sisteminin geçirdiği evreleriçinde Washington'un ve Moskova'nın dokunulmaz durumda olmaları çokönemlidir.Böylece, termonükleer yılgı dengesi, uluslararası dengenin yeni birçeşidi olup, eski güç dengesinin bir başka biçiminden ibaret değildir. Artıkbir nükleer güç (devlet) vatanını korumak için yabancı ülkelerdengelecek saldırıları defetmekle eskiden olduğu kadar ilgilenmek zorundadeğildir. Eğer İngiltere ondokuzuncu yüzyılda atom bombasına sahip olsaydı,Avrupa'yı I. Napolyon'un mu, III. Napolyon'un mu yoksa Wilhelm'-in mi birleştireceği konusuyla pek ilgilenmeyebilirdi. Çünkü, elindeki kitleimha aracı, Manş denizini geçerek İngiltere'yi işgal etmek isteyebilecek -güçleri caydırmaya yetecekti.Oysa, İngiltere başka nedenlerden ötürü Avrupa'da neler olduğu ileilgilenmek istemez miydi? Din benzerliği, meşruiyet kaygısı, akademiközgürlük ve serbest ticaret gibi nedenlerle müdahale etmez miydi? Hattakıtadaki durumunu korumak için nükleer karşılık verme tehdidini sa-108