PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

yıllarda İtalyan şehir-devletleri Kaplan'ın 1. ve 4. kurallarına uymamışlar.50Kaplan'm çeşitli sistemlerinde değişik sorunlar var, fakat şimdiyedek işaret ettiklerim, Kaplan'ın meşru olarak, uluslararası diye adlandırılabilecekdört sistemi için geçerlidir. 51 Sorunlar nasıl ortaya çıkıyor?Bunun genel cevabı Kaplan'ın Uluslararası Politikanın katı unsurlarınıbir sistem yaklaşımının hassas ve kesin çerçevesi içine oturtmayı sağlıyacakkavramları geliştirememiş olmasıdır. Eğer sistem yaklaşımı sadecegarip terimlerden oluşan bir sınıflandırma çerçevesi olarak kalmayacaksa,onun özel gereksinmelerini karşılamak gerekir.Kaplan'ın bu gereksinmeleri karşılıyamadığı daha başından bellidir.Kendisi bir hareket sistemini şöyle tanımlıyor. "Çevrelerinden farklılaştırılmışolan ve birbiri ile ilişkili öyle bir değişkenler seti ki, açıklanabilirdavranış düzenlilikleri, hem değişkenlerin kendi aralarındaki ve hem debir değişken gurubu ile öteki değişkenler gurupları arasındaki ilişkileritanımlasın. "Ayrıca sistem, zaman içinde bir hüviyete sahiptir" diye ilaveediyor (1964, s. 4). Hiç de kötü bir tanım olmayan bu tanım, kendisininönce sistemi tanımlamasını, sistemin çevresinin ne olduğunu göstermesinive çevre ile sistem arasındaki sınırı çizmesini gerektiriyor. İkinciolarak, sistemin yapısının tanımlanması gerekiyor ki, sistemin hüviyeti,içindeki değişkenlerden ve onların etkileşmelerinden ayrılabilsin. Bu ikisorun çözüme kavuşturulamamış olarak ortada kalıyor.Kaplan, bir kere, uluslararası sistemleri onların çevreleri ile birleştiriyorveya birbirine karıştırıyor. Sistem maddelerinden bahsederkenKaplan şunları yazıyor: Dönüşüm (transformation) kuralları, sistemdeoluşan ve sistemin sınırı boyunca girdiler haline gelen ve de denge içingerekenlerden başka olan değişmeler, sistemi ya istikrarsızlığa ya dayeni bir sistemin istikrarına doğru sürüklüyor" (1969, s. 212-13). Fakat,bir uluslararası sistem ile onun çevresi, veya uluslararası sistem ile başkasistemler arasındaki sınır nerede ve dışardan içeriye gelebilecek olanşey nedir? Kaplan'ın tanımlarına göre, uluslararası sistemler için önemliolan bütün şeyler onların içinde vardır, oysa kendisi, bir uluslararası sisteminparametrelerinin "dışarıdan gelecek bozucu şeyler tarafından değiştirildiğini"yazıyor (1964, karton ciltli baskıya önsözde). Çevre ya daaltüst edici şeylerin geleceği öteki sistemler nelerdir?Okuyucu kendi cevabını kendisi bulmak zorunda, zira Kaplan bir çevreyitanımlamıyor, sınır çizmiyor veya uluslararası sistemin yanında varolacakbir başka sistemin nasıl düşünülebileceğini açıklamıyor. Kendisininiki "değişkeni" sistem düzeyinde işliyor gibi görünüyor. Bunlar gereklikurallar ile dönüşüm kurallarıdır. Kaplan burada bizi bir çember içine67