PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

şarılı olsa bile, hatırlanmalıdır ki bir kuram, ancak sınamaların çeşitliliğive zorluğu oranında inanılırlık kazanır, bir kuramın doğru olduğu asla ispatedilemez. 10Uluslararası ilişkiler kuramlarından çıkartılmış varsayımları sınamagayreti oldukça yaygınlaştı. Çoğunlukla sınama esas olarak aynı şekildeyapılmaktadır. Diğerlerinden daha dikkatle uygulanmış bir kuram sınamagayreti, yukardaki şartlara uyulmamasının bir örneği olarak alınabilir.Singer, Bremer ve Stuckey (1972) barış ve denge, yahut savaş ve dengesizlikile ilişkili belli şartlar hakkında "bir kısım inanılır fakat mantıkenbirbiri ile uygunsuz" kuramsal formülasyonları değerlendirmek üzereyola çıktılar. Karşıt ekollerin görüşlerini birleştirerek kestiriye yönelikve üç bağımsız değişkenin, büyük devletlerin gücü, bu güçteki değişikliklerve büyük devletler arası güç farklılıklarının. olduğu modellergeliştirdiler. Daha sonra "eşitlik-akışkanlık" modelinin mi yoksa "üstünlük-dengelilik"modelinin mi daha iyi tahminlerde bulunabileceği hususundasonuçlara vardılar. Varılan sonuçlardan ne anlam çıkartılabilir?Hemen hiçbir şey. Bu hayal kırıcı cevaba neden olan eksiklikler bizimkuram sınama kuralları listemize bakılarak bulunabilir.Birçok kuram sınayıcıları başlıca zorlukların sınamayı oluşturmaktayattığını sanırlar. Bunun yerine, birinci büyük zorluğun yeterli kesinlikveya inanılırlık içeren, sınamaya değer kuram bulmak olduğunu iddia etmekgerekir. Çoğu uluslararası ilişkiler kuramı o derece kesinlikten uzaktırki, olası sonuçları yalanlamayı mümkün kılacak şekilde söyleyebilmekimkânsızdır. Birşeyin sınandığını söyleyebilmek için sınanacak birşeyinolması lâzımdır. Modellerini sınarken Singer, Bremer ve Stuckey modelleştirdiklerikuramları incelememişlerdir. Yazarların akıllarında olduğusanılan kuramlar çelişkilidir ve sonuçlarının savaş mı, barış mı, çatışmamı uyumluluk mu, denge mi, dengesizlik mi olduğu muğlaktır. Örneğinsavaştan yıkılmadan çıkacak olan sistemin istikrarlı sistem olduğu sanılabilir.Singer ve arkadaşları ise savaşı istikrarsızlık olarak teşhis edip işiorada bırakıyorlar. Kendi bekleyişlerinin herhangi bir belli kuramdan nasılçıkabileceğini açıklayamıyorlar.Bu yazarlar, sistematik ve niceliksel bir biçimde, çelişkili "kuramsalformülasyonları değerlendirdiklerini" iddia ediyorlar.Verilerini toplarken, kaçınılmaz olarak söz konusu değişkenlerin bellibirtakım tanımlarına bağlı kalıyorlar. Ana bağımsız değişkenleri olarakgüç ya da imkân miktarlarını alıyorlar. Böyle bir değişkeni kullanan birkuramdan bahsetmiyorlar ve ben de böyle bir kuram bilmiyorum. Bukonularla meşgul olan meşhur kuramlar, kutuplaşmalardan veya büyükdevletlerden (güçlerden) bahsetmektedirler. Buna ilaveten "kutuplaşma-16