daki farklılığı etkiler (Waltz, 1967a). Bütün siyasal bilimciler, iki partilisistemde bir siyasal partinin —örgütlenme, yönetim, ideolojiye bağlılık veuzlaşma eğilimi— yönlerinden, çok partili bir sistemdeki bir siyasal partidenfarklı olacağında birleşmiş görünüyorlar. Uluslararası sistemler, işlevibenzerlik gösteren birimler arasında olanakların dağılımı açısındanfarklılık gösterirler. 41 İttifakların üyeleri, örneğin, dünyanın iki kutuplumu, çok kutuplu mu olduğuna göre değişik politikalar izlerler (Waltz,1967b). Bütün uluslararası politika uzmanları, büyük güçlerin sayısındakideğişikliğe paralel olarak beklenen uluslararası sonuçların farklı olabileceğikonusunda anlaşıyorlar. Ancak ne çeşit farklılıklar beklenmesi gerektiğindeanlaşamıyorlar.Parçaların düzenlenmesi ve bu düzenlemedeki farklılıklar, parçalarındavranışını ve etkileşimini nasıl etkiler? Değişik yapıdaki sistemlerin beklenenkaderi nedir? Bunlar yapısal sorulardır ve sistem kuramı, eğer bunlaracevap vermemize yardımcı olabilirse, kullanışlı bir kuram haline gelir.Sistem kuramlarının neyi açığa çıkarmak istediği sık sık onun eleştirmenleritarafından yanlış anlaşılmaktadır. Bazıları, sistem kuramınınsadece denge kuramını ve bu dengenin nasıl devam ettirilebileceğini vesistemlerle meşgul olduğunu iddia ederler. Başkaları, sanki nedenler sadeceyukarıdan aşağıya hareket edermişcesine, sistemlerin birimlerinindavranışlarını ve etkileşimini sistem kuramının göstermeğe çalıştığını söylerler.Bazı kuramcılar birinci ya da ikinci amacı benimsediler diye sistemkuramını sınırlamaya ve kötülemeye gerek yoktur. Uluslararası ilişkilerdesistem kuramının uygun ilgi alanı veya olası başarısı iki bölümdenoluşur. Birincisi, değişik yapıdan sistemlerin ne yaptıklarına, dayanıklıklarınave bolşevikleri açısından bakmaktır. İkincisi, sistemin yapısının,etkileşim halindeki birimleri ve birimlerin de sistemin yapısını nasıletkilediğini göstermektir.O halde birimler sistemi yaklaşımı uluslararası sistemi şekil: l'dekigibi düşünür. Sistem yaklaşımını bir kurama dönüştürmek için, alışılagelenmutlak sistem güçleri tanımlamasına bırakıp, daha kesin tanımlamalaryapmak gerekir. Bu da, sistemin hangi birimlerden oluştuğunu, sistemikya da sistem altı nedenlerin göreli ağırıklarının ne olduğunu vegüçlerin ve sonuçlarının bir sistemden ötekine nasıl değiştiğini göstererekyapılabilir. Ben üç önde gelen sistem kuramcısının eserlerini bu işlevinyapılıp yapılmadığını ya da ne derece iyi yapıldığını görmek için inceleyeceğim.34
Şekil : 1Richard Rosecrance (1963, s. 229) uluslararası sistemi Şekil: 2'deki biçimdegösteriyor. Çizdiği çerçeve dört unsurdan oluşuyor: (1) Bozucu birkaynak ya da girdi, (2) bir düzenleyici, (3) bir ve iki numaraları bir sonuçhaline getiren çevresel kısıtlamalar tablosu ve (4) sonuçlar (1963, s.220-21). Mevletler bozucu unsurlardır. Eğer seçkinleri devrimciyse veönemli miktarda kaynağı kontrol ediyorsa daha çok, seçkinleri tutucuve daha az kaynağı daha güvenli bir biçimde elde bulunduruyorlarsa dahaaz bozucudurlar. "Düzenleyici" değişik tarih çağlarında ya "AvrupaAhengi", "Milletler Cemiyeti" gibi kurumlar ya da ittifaklar veya güç dengelerigibi daha az gayriresmi süreçler olarak karşımıza çıkıyor. Çevre,siyaseti şartlandıran ve sonuçları etklieyen fiziki kısıtlamalar topluluğudur.Örneğin, emperyalist faaliyetlerin olduğu bir çağda kolonileştirilebilecektoprak miktarı gibi (19963, s. 224-30). Rosecrance'a göre sistemin sonucu,çoğu araştırmacının sistemin kendisi veya sistemin yapısı dediğişeydir. "İki kutupluluk" "doğrudan muhalefet" ve "çok kutupluluk : Ahenksizlik"onun sistem sonuçlarından ikisidir.Şekil : 2SS
- Page 1:
ANKARA ÜNİVERSİTESİ SİYASAL B
- Page 7:
ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜBu kitap, Han
- Page 11:
ULUSLARARASI İLİŞKİLER KURAMIKe
- Page 14 and 15: Ibileceği olanağını öne sürm
- Page 16 and 17: Newton'un evrensel yerçekimi kuram
- Page 18 and 19: heveslileri olduğu halde varolan k
- Page 20 and 21: însan daima gelişmiş yöntemler
- Page 22 and 23: lında, bir kuram veya onun modeli
- Page 24 and 25: Kuramdaki değişiklikler, sözcük
- Page 26 and 27: şarılı olsa bile, hatırlanmalı
- Page 28 and 29: sındaki korelasyonu naklediyorlar.
- Page 30 and 31: yada olup bitenlerin sebebi olarak
- Page 32 and 33: iyi fırsatlar için dış ülkeler
- Page 34 and 35: Manifesto'da Marks ve Engels kapita
- Page 36 and 37: Eğer ima edilen sebebler ikna edic
- Page 38 and 39: manları massettikçe emperyalizm k
- Page 40 and 41: değiştikleri halde, kuramımı b
- Page 42 and 43: len değişiklikleri dikkatli bir
- Page 44 and 45: an, "itme" ilkesinin işlediği art
- Page 46 and 47: Uyacaktır." Bu unsurlar bazı geli
- Page 48 and 49: ceden kestirebilir miydik? Şu soru
- Page 50 and 51: yapıcı bir amaç için her araca
- Page 52 and 53: cesi olduğuna inanmakta; bazılar
- Page 54 and 55: gösterir, değişen siyasal liderl
- Page 56 and 57: kopmalarını zorlaştırmaktadır.
- Page 58 and 59: öğeyi hesaba katmak bizi uluslara
- Page 60 and 61: Yalnızca bu örneklerden bahsetmek
- Page 62 and 63: ların örgütlenme şeklinden de e
- Page 66 and 67: Eğer yazara göre bunlar sistemin
- Page 68 and 69: Bu tip bir bilim adamı, birimler a
- Page 70 and 71: Gittikçe artan bir biçimde Hoffma
- Page 72 and 73: özellikleri, amaçları ve davran
- Page 74 and 75: olan inancı, yazılarının canlı
- Page 76 and 77: kuralların çatışması ile karş
- Page 78 and 79: alıyor. Eğer, bir an için gerekl
- Page 80 and 81: yalnızca ampirik bir sorundur. Kap
- Page 82 and 83: kendi çıkarlarını güden iki ya
- Page 84 and 85: kuramın gelişmesine en önemli ma
- Page 86 and 87: yalizmin bu amacı gerçekleştireb
- Page 88 and 89: kullanmışlardır. Bunlar da ulusl
- Page 90 and 91: Bu şekilde, çember, bir uluslarar
- Page 92 and 93: tıyormuş gibi bahsetmektedirler k
- Page 94 and 95: Uluslararası politikanın incelenm
- Page 96 and 97: da kullanılabilir. Uygulanan yönt
- Page 98 and 99: 33 İzleyecek olan sayfalardaki gü
- Page 100 and 101: Bochenski, J.M. (1965). The Methods
- Page 102 and 103: Keynes, John M. (n.d.). The General
- Page 104 and 105: Singer, J. David, ed. (1968). Quant
- Page 107: DÜNYA SİYASAL SİSTEMİGeorge H.
- Page 110 and 111: şı karşıya kalacaklardı. Devle
- Page 112 and 113: uçaklar savaşı daha etkili kılm
- Page 114 and 115:
yon'dan korkmak ingiltere'yi aynen
- Page 116 and 117:
tine geçmesi için gemlendiğini g
- Page 118 and 119:
Nükleer silahlar hiç olmazsa, Rom
- Page 120 and 121:
müyor mu? Eğer saldın ve savunma
- Page 122 and 123:
iki taraf da kontrolleri altındaki
- Page 124 and 125:
vaşmı izleyen yılların "revizyo
- Page 126 and 127:
İstilalar ve hükümet darbeleri k
- Page 128 and 129:
yüklüyor olabiliriz. Belki de sav
- Page 130 and 131:
kimlik kazandığı için mi oluyor
- Page 132 and 133:
slndan değişik roller oynarlar. J
- Page 134 and 135:
Burada ileri sürülen mantık, nü
- Page 136 and 137:
lamalar meydana getirebilirler. Şi
- Page 138 and 139:
atı toplumlarının "Sovyet Bloğu
- Page 140 and 141:
Ekonomik açıklamalar aranması do
- Page 142 and 143:
Bir anlamda bu söylenenler "çöz
- Page 144 and 145:
landa Cumhuriyet Ordusu) bu arzuyu
- Page 146 and 147:
Eğer bir dünya devletine gönüll
- Page 148 and 149:
hepsinin eşit biçimde yararlanaca
- Page 150 and 151:
önlemleri tanımlayabilir, ya da,
- Page 152 and 153:
Ülkeler arasındaki ticaret ilişk
- Page 154 and 155:
iktisadi karşılık beklediğini h
- Page 156 and 157:
Herz, John H. (1951). Political Rea
- Page 158:
Vernon, Raymond (1971). Sovereignty