Poradnictwo medyczne i świadczenie usług.

Pigułki kombinowane
Kombinowane pigułki estrogenowo/progestagenowe zawierające etynyloestradiol i lewonorgestrel mogą być
zastosowane w sposób znany jako metoda Yuzpe.
Jeśli dostępne są pigułki zawierające 50µg etynyloestradiolu oraz 0,25 mg lewonorgestrelu:
W ciągu 72 godzin od niezabezpieczonego stosunku należy przyjąć 2 pigułki jako dawkę pierwszą. Kolejne dwie
pigułki należy przyjąć po upływie kolejnych 12 godzin.
Jeśli dostępne są jedynie pigułki zawierające 30 µg etynyloestradiolu oraz 0.15 mg lewonorgestrelu:
W ciągu 72 godzin od niezabezpieczonego stosunku seksualnego należy przyjąć 4 pigułki jako dawkę pierwszą.
Kolejne 4 pigułki należy przyjąć po upływie kolejnych 12 godzin.
Nazwy dostępnych pigułek oraz ich skład można znaleźć na stronie internetowej IPPF (www.ippf.org) w dziale
"Direcotry of Hormonal Contraceptive".
Sposób działania
Hormonalna antykoncepcja postkoitalna osiąga swój efekt poprzez kilka mechanizmów, w zależności od dnia cyklu
kobiety. Może to być wstrzymanie lub opóźnienie owulacji, uczynienie jaja niepłodnym lub zahamowanie transportu
spermy. Badania nad wpływem tych środków nad endometrium i zdolnością do zagnieżdżenia się jaja po
zastosowaniu procedury postkoitalnej różnią się wynikami. Nie ma dowodów na to, że hormonalna antykoncepcja
postkoitalna powoduje obumarcie zagnieżdżonego zarodka. Hormonalna antykoncepcj postkoitalna nie wywołuje
aborcji.
2.2 Skuteczność
Zastosowanie pigułek progestagenowych zmniejsza ryzyko nieplanowanej ciąży po pojedyńczym
niezabezpieczonym stosunku seksualnym o 60%-93%. Zastosowanie pigułek kombinowanych zmniejsza to ryzyko o
56%-89% (o ile zostały one przyjęte w ciągu 72 godzin od niezabezpieczonego stosunku). Oznacza to, że jeśli kobieta
ma 8% szansy na zajście w ciążę po jednorazowym stosunku seksualnym, to zastosowanie hormonalnej
antykoncepcji postkoitalnej zmniejsza to ryzyko do 1%-2% (odpowiednio). Skuteczność wzrasta odwrotnie
proporcjonalnie do czasu, który upłynął od niezabezpieczonego stosunku do zastosowania środków
antykoncepcyjnych.
2.3 Skutki uboczne
Nudności mogą się pojawić u 50% klientów, którzy przyjęli kombinowaną antykoncepcję postkoitalną. Nie trwają
one dłużej niż 24 godziny. W przypadku pigułek progestagenowych, nudności mogą wystąpić u ok. 20%
stosujących.
Wymioty mogą pojawić się u 20% stosujących postkoitalną antykoncepcję kombinowaną i u 5% u kobiet
stosujących pigułki progestagenowe. W przypadku zastosowania antykoncepcji kombinowanej można
jednocześnie zastosować leki przeciwwymiotne. W przypadku pigułek progestagenowych stosowanie takich
leków nie jest konieczne.
Jeśli wymioty pojawią się w ciągu pierwszej godziny po przyjęciu preparatu, powszechną praktyką jest powtórzenie
dawki. W tym przypadku należy wyjaśnić, że nie ma dowodów iż powtórzenie dawki zwiększa skuteczność metody,
ponieważ pojawienie się wymiotów jest oznaką wchłonięcia dawki hormonów.
W przypadku wymiotowania kolejne pigułki mogą zostać podane dopochwowo. Mimo, że nie ma klinicznych danych
dotyczących skuteczności tej praktyki, to faktem jest, iż hormony sterydowe są łatwo wchłaniane z pochwy.
Nieregularne krwawienia. Niektóre kobiety mogą doświadczyć plamienia po przyjęciu hormonalnej antykoncepcji
postkoitalnej. Większość kobiet powinna mieć miesiączkę o czasie lub nieco wcześniej. Jeśli opóźnienie wynosi 1
tydzień i więcej, należy wykluczyć możliwość obecności ciąży.
Inne skutki uboczne: nadwrażliwość piersi, ból głowy, zmęczenie, ból brzucha, rozkojarzenie.
155
10 Antykoncepcja postkoitalna
10