Poradnictwo medyczne i świadczenie usług.

8 Menopauza
Mimo, że menopauza nie należy bezpośrednio do zdrowia reprodukcyjnego, zdecydowaliśmy się omówić w tym
podrozdziale kwestie z nią związane. Poza zmianami nowotworowymi spotykanymi w praktyce ginekologicznej
wraz z menopauzą wzrasta ryzyko różnych chorób. W ostatnich latach jest to zjawisko przedmiotem obserwacji lekarzy,
szczególnie w krajach rozwiniętych. Menopauza to nie tylko zespół ostrych objawów powodujących dyskomfort
u kobiety, ale również, co bardziej istotne, okres w którym mogą wystąpić długoterminowe komplikacje (szczególnie
osteoporoza czy choroba wieńcowa), które mogą powodować wzrost zachorowalności i śmiertelności wśród
kobiet pomenopauzalnych. To z kolei ma znaczący wpływ na zdrowotność społeczeństwa i koszty publicznej opieki
zdrowotnej. Badania profilaktyczne kobiet, które mogą być zagrożone tymi długoterminowymi zaburzeniami oraz zapewnienie
im dostępu do odpowiedniego poradnictwa tworzą znaczącą część opieki nad zdrowiem reprodukcyjnym.
Objawy kliniczne menopauzy wymienione są w tabeli 4.6.
48
Tabela 4.6-Objawy kliniczne menopauzy.
Zatrzymanie miesiączkowania,
Uderzenia gorąca,
Atrofia piersi,
Atrofia pochwy,
Atrofia dna miednicy,
Osteoporoza
Poradnictwo kobiet w menopauzie ma na celu podniesienie ogólnej jakości zdrowia i życia poprzez zdrowy styl życia
i zbalansowaną dietę. Szczególnie należy skupić się nad następującymi tematami:
Palenie tytoniu: Należy poinformować kobiety, które palą tytoń o zagrożeniach związanych z paleniem i zachęcić
je do porzucenia nałogu.
Ćwiczenia fizyczne: Regularne ćwiczenia fizyczne (w tym pływanie i aerobik) poprawiają kondycję układu krążenia.
Ćwiczenia siłowe (jak na przykład szybki chód, trucht) zwalniają procesy starzenia się szkieletu i stymulują regenerację
tkanki kostnej. Z tego powodu zaleca się uczestniczenie w ćwiczeniach fizycznych 3-4 razy w tygodniu.
Dieta: Należy zachęcić klientkę do stosowania zbalansowanej diety. Nie powinna ona zawierać tłuszczów nasyconych,
soli i cukru. Powinna natomiast zawierać dużo świeżych owoców, warzyw, pieczywa pełnoziarnistego
oraz zawierającego błonnik. W pokarmie powinno być też dużo protein, witamin i minerałów.
Waga: Należy kontrolować wagę oraz jej zmiany. Unikać otyłości.
Stres: Zalecić klientce unikania sytuacji stresowych.
Alkohol: Należy zalecić klientce ograniczenie spożywania alkoholu do dwóch jednostek alkoholu dziennie (dwa
drinki itp.).
U kobiet z grupy zwiększonego ryzyka osteoporozy (patrz Tabela 4.7) należy stosować suplementację wapnia (na
przykład 1000 mg dziennie) lub zastosować leczenie farmakologiczne (np. witamina D i bifosfonat). U kobiet, które
wysokiego ryzyka cierpią z powodu ciężkich objawów menopauzalnych można rozważyć zastosowane hormonalnej
terapii zastępczej (HTZ). Interwencje takie powinny być podejmowane o ile są dostępne i konieczne. Przy ich zastosowaniu
należy wziąć uwagę cechy indywidualne klientki, oraz najświeższe badania dotyczące kosztów, potencjalnych
zysków, efektów ubocznych i przeciwwskazań.