Raport-kobiety dla Polski Polska dla kobiet. 20 lat transformacji ...

Gdzie jesteśmy?Zgodnie z ogólnodostępnymi statystykami (coroczne raporty GUSdotyczące oświaty i wychowania, raporty z wyników egzaminóworaz badań PISA i PIRLS 16 ) w szkołach podstawowych i gimnazjach(czyli w szkołach obowiązkowych) proporcje dziewcząt i chłopcówodzwierciedlają proporcje obu płci w całej populacji dzieci w danymwieku (średnio 94 dziewczynki na 100 chłopców). Znaczącym wyjątkiemsą szkoły specjalne, w których zdecydowaną większość stanowiąchłopcy (w roku szkolnym 2007/08 na ok. 100 chłopców w szkołachspecjalnych przypadało średnio 57 dziewcząt) 17 .W szkołach ponadgimnazjalnych pojawia się wyraźny gender gap 18 :w liceach przeważają kobiety, w szkołach zawodowych – mężczyźni.W ciągu ostatnich kilku lat trend ten uległ niejakiemu złagodzeniu,niemniej jednak dysproporcje nadal są widoczne. Podobne dysproporcjepokazują wyniki egzaminów państwowych. Generalnie dziewczętawypadają w nich lepiej, zwłaszcza w przedmiotach humanistycznych.Obraz tego, w jaki sposób szkoła podchodzi do kwestii płci i gender,można uzupełnić, opierając się na kilku źródłach. Są to przedewszystkim:- wspominane już analizy treści programów i podręczników szkolnych;- Diagnoza szkolna – raporty programu „Szkoła bez przemocy”;- nagłaśniane przez media przypadki molestowania seksualnegoi przemocy seksualnej w szkołach.Kongres Kobiet Polskich 200916) Testy PISA (Programme for International Student Assessment – ProgramMiędzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) przeprowadzane są w krajachOECD na uczniach i uczennicach mających piętnaście lat. Badania obejmują:czytanie i rozumowanie w naukach humanistycznych, matematyka, rozumowaniew naukach przyrodniczych. Polska bierze w nich udział od 2000 roku. PIRLS (Progressin International Reading Literacy Study – Międzynarodowe Badanie PostępówCzytania ze Zrozumieniem) to badania przeprowadzane od 1991 roku na reprezentatywnychgrupach dziewięciolatków; obecnie bierze w nich udział 40 krajów.17) Raport GUS Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2007/08. Patrz też raportŚlepa na płeć – edukacja równościowa po polsku, Fundacja Feminoteka, Warszawa2008, gdzie m.in. analizowane są dane GUS-u, a także dane z raportów CentralnejKomisji Egzaminacyjnej.18) Pojęcie gender gap odnosi się do dających się systematycznie obserwowaćw statystykach różnic dotyczących osiągnięć osób różnej płci.327