Raport-kobiety dla Polski Polska dla kobiet. 20 lat transformacji ...

w domu (51,5% i 56,3%); częściej są zdania, że powinno się płacić, aletylko niektórym (13,7% i 7,0%) – przede wszystkim tym, które z racjiwychowywania dzieci nie są w stanie zapewnić sobie odpowiednichźródeł finansowych na rynku pracy. Można więc powiedzieć, że kobietybardziej niż mężczyźni aprobują formę „interwencjonizmu państwowego”i wspierania finansowego przez państwo kobiet w trudnychsytuacjach.Co się zmieniło w kwestii pracy domowej?Niewątpliwie zmienił się oficjalny status tej pracy na tyle, że o nieji jej potocznych synonimach: „zajęcia domowe”, „prowadzeniedomu”, „opieka nad dziećmi i osobami niepełnosprawnymi” zaczętomyśleć i mówić w kategoriach pracy nieodpłatnej. Zmiana ta nastąpiłamiędzy innymi dzięki efektywnej strategii ruchów kobiecych, któredoprowadziły do sformułowania w rekomendacjach zorganizowanejw 1995 roku pod patronatem ONZ-u Światowej Konferencji Kobietw Pekinie zaleceń zmiany sposobu liczenia dochodu narodowego nataki, który uwzględniałby przynajmniej „satelicki” udział nieodpłatnejpracy kobiet w całości dochodu narodowego 31 .Na obszarze Unii Europejskiej prawdopodobnie istotną rolę odegrałyrównież analizy i symulacje ekonomiczne i demograficzne, które zwróciłyuwagę na konieczność pełnego zrozumienia społecznej i ekonomicznejroli kobiet. Ta czynność jest zaś niemożliwa bez uwzględnienianie-monetarnych „zasobów”, których zasadniczym źródłem jestwłaśnie nieodpłatna praca kobiet w gospodarstwie domowym. Wrazz procesem starzenia się populacji europejskiej dramatyzm pytania:„kto będzie zajmował się ludźmi niepełnosprawnymi i starymi?” czyniz nieodpłatnej pracy kobiet – tak bowiem można również spojrzećna opiekę świadczoną przez kobiety wobec członków rodziny wymagającychtej opieki – ważną kategorię ekonomiczną i polityczną.Podobną rolę odgrywa obserwowany w Unii Europejskiej procesredystrybucji czasu pracy i różnorodne aspekty tego procesu, a wśródnich zmiany: „dziennego i tygodniowego planu pracy, ilości czasu poświęconegodziałalności politycznej, zmiany redystrybucji pracy międzyosobami zatrudnionymi na rynku pracy i bezrobotnymi, międzykobietami i mężczyznami, zmiany zasad podziału życia społecznegona sferę publiczną i sferę prywatną, oraz zmiany zakresu obecnościsystemu zabezpieczeń społecznych” 32 .Kongres Kobiet Polskich 200931) Platforma Działania, Czwarta Światowa Konferencja na rzecz Kobiet, 1995,SKOP, Pekin, Fundacja Forda, Warszawa 1997.32) The Future of Work in Europe, European Commission, Directorate General forEmployment, Industrial Relations and Social Affairs, Unit V/D.5, 1998, s. 7.57